de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print

Beschreibung von Halberstadt, Domschatz, Inv.-Nr. 485

Missale

Pergament — 235 Bl. — 30 × 21,5 cm — Halberstadt — 12. und 14. Jh.

Lagen: 16 IV (128). IV-1 (135). 2 V (155). V+1 (165). 6 V (225). IV+2 (235). Zwei Pergamentzettel (unfoliiert), eingebunden nach fol. 164 und nach fol. 181. Alte Foliierung auf den Versoseiten (braune Tinte) von II bis LXIII (heute 2v-56v). Lücke im Unfang von einer Lage zwischen fol. 16 und 17. Zweite alte Foliierung mit brauner Tinte I bis LXXXVI (heute 140 bis 225). Moderne Foliierung (Bleistift) von Carl Elis, vgl. HS: Anzahl der Blätter 235 nummerirt im Jahre 1885 von Carl Elis. Ein Blatt zwischen 111 und 112 nicht gezählt (hier 111a). Sprung von 116 auf 118 ohne Lücke. Schriftraum: 22-25 × 14-16,5 cm. Zweispaltig (Bl. 1-128). 29 und 30 Zeilen. Mehrere Hände. Carolino-Gothica (1r-128v und 226r-232r). Textualis (fol. 129r-225v und 232r-234v). Musikalische Notation: Teil I: Adiastematische Neumen, gelegentlich auf einer roten Zeile. Teil II. 133v (Nachträge): Hufnagelnotation auf fünf Linien mit Initien von Gloria und Credo. Spätmittelalterliche (meist liturgische) Randnotizen. Rubriziert. Die zu rubrizierenden Texte gelegentlich am Rande sichtbar. Im Teil I: sieben- bis zwölfzeilige Spaltleisteninitialen in roter und schwarzer Federzeichnung auf farbigem Feld mit schwarzer Konturlinie. Knollen- und Palmettenranken. Spaltfüllung in Rot, Stammfüllung in Gold. Farben: Rot, Hellblau, Grün, Ocker, Schwarz, Gold. 2ra,: A(d); 11vb,: P(uer); 81va,: R(esurrexi); 96ra: S(piritus). Rote Lombarden, gelegentlich mit Punktverdickung. Im Teil II: 135v, und 136r, ist anhand von Spuren erkennbar, dass zwei heute verlorene Bildzettel auf den Fußsteg respektive vor das Te igitur eingeklebt waren (3,5 × 3; 5,7 × 4,3 cm). Ein Pergamentzettel mit dem gemalten Antlitz Christi, nimbiert, erhalten auf fol. 138v, (1,7 × 1,5 cm). Spuren eines ähnlichen Zettels auch auf dem Fußsteg von fol. 137v.

Frühneuzeitlicher Einband. Holzdeckel mit braunem Leder bezogen. Einzelstempel (stark beschädigt). Nur ein Motiv partiell erkennbar (Adler). Spuren von zwei Riemenschließen (Hakenverschluss). Blattweiser aus rot gefärbtem Leder. Als Blattweiser zusätzlich blaue Fäden, an die jeweiligen Pergamentblätter genäht. VS: Neuzeitliche Signatur: Nr. 9 (schwarze Tinte, 19. Jh.?).

VS (Papier). Moderne Signatur. Nachgetragene Messformulare (16. Jh., erste Hälfte): Collecta de quattuordecim auxiliatoribus; Collecta pro muliere pregnante cum intercessione beate Margarete. HS (Papier). Teile aus verschiedenen älteren Dokumenten. Ein Teil wurde bis auf den Seitensteg vom Buchdeckel gelöst und ist auf beiden Seiten beschriftet. Recto: Nachträge verschiedener Hände. 15. Jh. (Bastarda): 1. Schriftsatz aus einem Beweisverfahren in dem die Aussagen von Zeugen der Gegenpartei zurückgewiesen werden. Petit igitur procurator antedictus. Teil einer Petition vor dem Richter Vincentius Becker, im Auftrag von Iohannes Steppyn, prepositus vicarius maioris ecclesie Magdeburgensis. Der Anfang ist auf der Versoseite: callide supersticiose erronee . Weitere genannte Personen: Katerina uxor legitima; Iohannes M (?); Hans Hampenhusen; Cord Middelheuben; Ditmar prior in Asmersleve. Zu Vinzenz Becker vgl. Rep. Germ. 6, 5425 (a. 1453); Wentz, Gottfried - Schwineköper, Berent, Das Erzbistum Magdeburg 1,2 = Germania sacra. Die Bistümer der Kirchenprovinz Magdeburg. Das Erzbistum Magdeburg. Erster Band (Berlin - New York 1972), 1455, S. 700. Zu Iohannes Steppyn vgl. ibid. 1448, S. 824; Rep. Germ. 4, Sp. 2404 (a. 1429). 2. Oratio, vgl. CCSL 160A, 1388. 3. Officia de trinitate, de sancto spiritu, de sancto Stephano, de angelis, pro salute vivorum, de corpore Christi, de sancta cruce, de beata virgine require post canonem in medietate. Sequencie requiruntur in fine libri post dominicam … .. 4. Bleistift, modern: Grosse Buchstaben A R P I (?). 5. Anzahl der Blätter 235 nummerirt im Jahre 1855 von Carl Elis. Auch andere Handschriften im Besitz des Halberstädter Domes wurden von Carl Elis foliiert: Vgl. Halberstadt, Domschatz, Inv.-Nr. 481,1, 481,2, 481,3, 494. Außerdem als HS unter diesem Blatt zwei Fragmente eines Briefes (Mittelniederdeutsch): Anfang 16. Jh. Aussteller: Hinrich to Brunßwig vnd Luneborch hertoge: Heinrich der Jüngere, Herzog zu Braunschweig-Lüneburg († 1568) bittet, seinem Lehnsmann Til Depping die Befreiung aus dem Bann zu gewähren, nachdem dessen Pfarrer ihm die Absolution verwehrt hat.

Herkunft: Die heutige Handschrift ist aus drei Teilen zusammengesetzt. Die abgestimmten Übergänge zeigen, dass die einzelnen Stücke absichtlich zu einer neuen brauchbaren Einheit zusammengefügt wurden. Das Kalendar und die Aufbewahrungsgeschichte des Codex sprechen für eine Herkunft auch der einzelnen Teile aus Halberstadt. Insbesondere sind einige Feste für die Halberstädter Diözese typisch, wie das Festum patronorum am 16. August (200v) und die Stephansfeste (09.05; 03.08.). Weitere Feste wie Karolus , Livinus , Spinea corona sind ebenfalls im spätmittelalterlichen Halberstädter Kalendar belegt. Die Translatio Karoli weist vermutlich auf eine Reliquientranslation anlässlich des neuen Dombaus oder der Weihe eines neuen Altars. — Im Domschatz verblieben, wurde der Codex in Schmidts Katalog der Dom- und Gymnasialbibliothek nicht verzeichnet.

1r-235v Missale.

I

12. Jh.

1ra-128vb Missale. (1ra) Priesterliche Stillgebete. Beginnt wegen Lücke vor der ersten Lage mit domine Iesu Christe quod indignus accepi et calix quem potavi . (1rb) ›Exorcismus salis et a[quae]‹. Deshusses III, 4266-4270.

2ra-73vb Proprium de tempore. Vom ersten Adventssonntag bis Karsamstag. (2ra) ›[Dominica I]‹. (2va) ›Feria IIII‹. (2vb) ›Feria VI‹. (3rb) ›Dominica II‹. (4ra) ›Feria IIII‹. (4rb) ›Feria VI‹. ›Dominica III‹. (5ra) ›Feria IIII‹. (5vb) ›Feria VI‹. (6rb) ›Sabbato IIII‹. (8rb) ›Dominica IIII‹. (8va) ›Feria IIII‹. (9ra) ›Vigilia nativitatis‹. (10ra) ›Primo galli cantu‹. (11ra) ›In mane‹. (11vb) ›In die sancto‹. (12vb) ›Stephani protomartyris‹. (13va) ›Iohannis apostoli‹. (14ra) ›Innocentum‹. (14vb) ›Octava nativitatis‹. (15ra) ›Dominica infra N[ativitatem]‹. (15vb) ›Vigilia Epiphanie‹. (16ra) ›In die sancto‹. (16v) ›Dominica II‹. (17ra) ›In capite ieiunii‹. (17va) ›Feria IIII‹. (18rb) ›Feria V‹. (18vb) ›Feria VI‹. (19vb) ›Sabbato‹. (20ra) ›Dominica in quadragesima‹. (21rb) ›Feria II‹. (22rb) ›Feria III‹. (22vb) ›Feria IIII‹. (23vb) ›Feria V‹. (24vb) ›Feria VI‹. (25va) ›Sabbato‹. (27ra) ›Dominica II‹. (28rb) ›Feria III‹. (29ra) ›Feria IIII‹. (29va) ›Feria V‹. (30rb) ›Feria [VI]‹. (31va) ›Sabbato‹. (33ra) ›Dominica III‹. (34ra) ›Feria II‹. (35ra) ›Feria III‹. (35vb) ›Feria IIII‹. (36va) ›Feria V‹. (37rb) ›Feria VI‹. (38vb) ›Sabbato‹. (40rb) ›Dominica IIII‹. (41rb) ›Feria II‹. (42ra) ›Feria III‹. (43rb) ›Feria IIII‹. (44vb) ›Feria V‹. (45va) ›Feria VI‹. (47ra) ›Sabbato‹. (47vb) ›Dominica in passione‹. (48va) ›Feria II‹. (49rb) ›Feria III‹. (50rb) ›Feria IIII‹. (51ra) ›Feria V‹. (52ra) ›Feria VI‹. (52va) ›Sabbato‹. (53va) ›Benedictio palmarum‹. (56ra) ›Passio domini nostri Iesu Christi. Mattheum‹. Mit Vortragsbuchstaben a c t in roter Tinte. (59va) ›Feria II‹. (59vb) ›Marcum‹. Passion nach Markus mit Vortragsbuchstaben a c t in roter Tinte. (62vb) ›Feria III‹. (64ra) ›Feria IIII‹. (64va) ›Passio domini Christi secundum Lucam‹. Mit Vortragsbuchstaben a c t in roter Tinte. (67vb) ›Feria V‹. (69ra) ›[In Parasceve]‹. (70ra) ›Iohannem‹. Passion nach Johannes mit Vortragsbuchstaben a c t in roter Tinte.

73vb-77va Taufordo. Vgl. Deshusses III, 3901-3944. (73vb) ›Incipit ordo ad consecrandos pueros in vigilia pasche‹. Abrenuntio [!] sathane. Abrenuntio. Et omnibus pompis eius. Deshusses III, 3929-3930. ›Sacerdos dicit super omnes‹. Deshusses III, 3931. ›Hic faciat crucem super singulos infantes et dicat‹. Accipe signaculum sancte crucis in nomine patris et filii et spiritus sanctiCrucem in pectus‹. Signum salutis in pectus tuum impono (74ra) Deshusses III, 3902. Deshusses III, 3901. ›Benedictio salis‹. Deshusses III, 3904. (74rb) ›Item‹. Deshusses III, 3925. ›Hic datur sal in ora infantium‹. Ordo 50, 9, S. 133. ›Super utrosque‹. Deshusses III, 3906. (74va) ›Super utrosque‹. Deshusses III, 3907. ›Repulsio diaboli‹. Deshusses III, 3908. (74vb) ›Super famulam‹. Deshusses III, 3909. ›Super utrosque‹. Deshusses III, 3911. (75ra) ›Super famulam‹. Deshusses III, 3912. ›Super masculos‹. Deshusses III, 3914. ›Super feminas‹. Ordo 50, 25, S. 137. ›Super utrosque‹. Deshusses III, 3915. (75rb) ›Lucam‹. Lc 18,15-16 und Mt 19,15. ›Sacerdos dicat submissa voce Pater noster Credo …Deshusses III, 3916. (75va) ›Sacerdos accipit spumam cum pollice ad aurem dexteram dicit‹. Deshusses III, 3917. ›Super utrosque‹. Deshusses III, 3910. Litanei, darunter: Panchrati, Albane, Ianuari, Bonifati, Margareta, Walpurgis, Gertrudis. (76rb) ›Super fontem‹. Ordo 50, ed. Michel Andrieu, in Les ordines romani du haut Moyen Age 5 = Spicilegium Sacrum Lovaniense 29 (Louvain 1961), 49, S. 278. (76va) ›Prefacio‹. Deshusses III, 3940. (77rb) ›Hic infundit crismam in fontem‹. Deshusses III, 3941. ›Sacerdos interroget coram patres pueri ita dicens‹. Deshusses III, 3929-3930. (77va) ›Sacerdos interroget‹. Deshusses III, 3920. ›Et merget semel II.III.Deshusses III, 3921. ›Hic imponit crismam‹. Vgl. Deshusses III, 3938. ›Imponit cappam‹. Deshusses III, 3943. ›Col[lecta]‹. Vgl. Liber sacramentorum Engolismensis, 2008.

77va-128vb Proprium de tempore. Fortsetzung. Vom Karsamstag bis zum 21. Sonntag nach Pfingsten. (77va) ›Benedictio ignis‹. Vgl. Franz, Benediktionen, 1, S. 513. (77vb) Vgl. Liber sacramentorum Augustodunensis, 1867, hier erweitert. ›Versus‹. AH 50,31. (78ra) ›Angelica laus‹. Franz, Benediktionen, 1, S. 535-538, mit Auslassungen. (81ra) ›Benedictio super carnes‹. Liber sacramentorum Engolismensis, 770. (81rb) ›Lardi‹. Franz, Benediktionen, 1, 13, S. 589. ›Casei‹. Franz, Benediktionen, 1, S. 592. ›Ovorum‹. Franz, Benediktionen, 1, S. 592. ›Super aquam‹. CAO, 5403 (81vb) ›In die sancto‹. (82va) ›Feria II‹. (83va) ›Feria III‹. (84ra) ›Feria IIII‹. (85ra) ›Feria V‹. (85vb) ›Feria VI‹. (86ra) ›Sabbato‹. (87ra) ›Dominica post albas‹. (87vb) ›Feria IIII‹. (88ra) ›Feria VI‹. (88rb) ›Dominica II‹. (88vb) ›Feria IV‹. (89rb) ›Dominica III‹. (89vb) ›Feria IIII‹. (90rb) ›Feria VI‹. ›Dominica IIII‹. (91ra) ›Feria IIII‹. (91va) ›Dominica V‹. (92ra) ›In rogationibus‹. (92vb) ›In vigilia ascensionis‹. (93rb) ›In die sancto‹. (94ra) ›Dominica post ascensionem‹. (94va) ›[In vigilia Pentecosten]‹. (95vb) ›Ad missam‹. (96ra) ›In die sancto‹. (97ra) ›Feria II‹. (97va) ›Feria III‹. (98ra) ›Feria IIII‹. (98vb) ›Feria V‹. (99ra) ›Feria VI‹. (99vb) ›Sabbato‹. (101va) ›Octava Pentecosten‹. (102ra) ›Dominica de sancta trinitate‹. (102va) ›Dominica I post Pentecosten‹. (103va) ›Feria IIII‹. (104ra) ›Dominica II‹. (104va) ›Feria IIII‹. (104vb) ›Feria VI‹. (105rb) ›Dominica III‹. (106ra) ›Feria IIII‹. (106rb) ›Feria VI‹. (106va) ›Dominica [IIII]‹. (107rb) ›Feria IIII‹. (107va) ›Feria VI‹. (107vb) ›Dominica [V]‹. (108va) ›Feria VI‹. (108vb) ›Dominica [VI]‹. (109rb) ›Feria IIII‹. (109vb) ›Feria VI‹. (110ra) ›Dominica [VII]‹. (110vb) ›Feria IIII‹. (111ra) ›Feria VI‹. (111rb) ›Dominica [VIII]‹. (111vb) ›Feria IIII‹. (111ara) ›Feria VI‹. (111arb) ›Dominica [IX]‹. (112ra) ›Feria IIII‹. (112rb) ›[Feria VI]‹. (112va) ›Dominica [X]‹. (113ra) ›Frs [!] IIII‹. (113va) ›Dominica [XI]‹. (114ra) ›Feria IIII‹. (114rb) ›Feria VI‹. (114va) ›Dominica [XII]‹. (115rb) ›Feria IIII‹. (115va) ›Feria VI‹. (115vb) ›Dominica [XIII]‹. (117va) ›Feria IIII‹. (118ra) ›Feria VI‹. ›Dominica [XIV]‹. (118va) ›Feria IIII‹. (119ra) ›Feria VI‹. (119rb) ›Dominica [XV]‹. (119vb) ›Feria IIII‹. (120rb) ›Feria VI‹. (120va) ›Dominica [XVI]‹. (121ra) ›Feria IIII‹. (121rb) ›Feria VI‹. ›Dominica[XVII]‹. (122ra) ›Feria IIII‹. (123ra) ›Feria VI‹. (123vb) ›Sabbato‹. (125ra) ›Dominica [XVIII]‹. (125vb) ›Feria IIII‹. (126ra) ›Feria VI‹. (126rb) ›Dominica [XIX]‹. (126vb) ›Feria IIII‹. (127ra) ›Feria VI‹. (127rb) ›Dominica [XX]‹. (127vb) ›Feria IIII‹. (128ra) ›Feria VI‹. (128rb) ›Dominica [XXI]‹. Bricht 128vb mit dem Offertorium-Gesang Vir erat … in carne eius perdiditque omnem ab.

II

14. Jh.

129r-133v Proprium de tempore. (129r) Beginnt mit dem Ende der Evangelienlesung für den 21. Sonntag nach Pfingsten. Unmittelbar danach folgt das Offertorium Vir erat, mit dem der erste Teil der Handschrift endete. (129ra) ›Feria IIII‹. (129v) ›Dominica XXII‹. (130r) ›Feria IIII‹. (130v) ›Dominica vacat‹. (131r) ›Feria IIII‹. (131v) ›[Feria VI]‹. (132r) ›[Sabbato]‹. (132v) ›XXIIII‹. (133r) ›Feria IIII‹.

133v-139r Ordo missae und Praefationes. (133v) Gloria. Credo. (134r) Priesterliche Stillgebete. (134r-136r) Praefationes. (134r) ›In nativitate domini‹. (134v) ›In epyphanie‹. ›In ieiunio‹. ›De sancta cruce‹. (135r) ›In die pasche‹. ›In ascensione domini‹. ›De sancto spiritu‹. (135v) ›De trinitate‹. ›De apostolis‹. ›De beate Marie virginis‹. (136r) ›Cottidiana‹. Canon missae. Mit priesterlichen Stillgebeten.

139v-145r Votivmessen. (139v) ›[De trinitate]‹. (140r) ›De sancto spiritu‹. (140v) ›Sequentia‹. AH 53,70. (141r) ›De sancto Stephano oratio‹. (141v) ›De angelis‹. (142r) ›Pro salute vivorum‹. (143r) ›De corpore Christi‹. (144r) ›De sancta cruce‹. (144v) ›Officium de beate Marie [!]‹.

145v-164r Commune sanctorum. (145v) ›Collecta unius apostoli‹. ›Plurium apostolorum‹. (147r) ›Officia de uno martire‹. (151r) ›Officia de pluribus martiribus‹. (156v) ›De confessoribus officia‹. Mit unterschiedlichen Orationes für einen oder mehrere Bekenner, einen Bekenner und Bischof oder einen Bekenner, der nicht Bischof ist. (161r) ›De virginibus‹. Mit unterschiedlichen Orationes, für eine oder mehrere Jungfrauen, eine Jungfrau und Märtyrerin oder eine Jungfrau, die nicht Märtyrerin ist.

164v-221v Proprium de sanctis. Von hl. Lucia (13.12.) bis zu Mariä Empfängnis (08.12.). (164v) ›De sancta Lucia‹. ›Thome apostoli‹. ›Silvestri confessoris‹. (164ar) ›De sancto Silvestro‹. Eingebundener Pergamentzettel (Bastarda) mit der Sequenz Letabundus: AH 54,2. Die Versoseite ist leer. (165r) ›Felicis in pincis‹. ›Marcelli pape‹. ›Antonii confessoris‹. (165v) ›Sequentia‹. AH 54,90. Strophen 4 und 5 in umgekehrter Reihenfolge. ›Prisce virginis‹. (166r) ›Fabiani et Sebastiani‹. (166v) ›Agnetis virginis‹. ›Vincencii martiris‹. (167r) ›Eodem die Epiphanius‹. ›In conversione sancti Pauli‹. (168r) ›Sequentia‹. AH 50,269. (169r) ›Octava Agnetis‹. ›Eodem die Karoli regis‹. ›Sequentia‹. AH 55,201. (169v) ›Brigide virginis‹. ›In festo purificationis Marie officium‹. (170r) ›Sequentia‹. AH 53,99. Nach der zweiten Strophe die Strophe: Sanctissima corpore. (171r) ›Blasii martiris‹. (171v) ›Agate virginis‹. ›Dorothee virginis‹. (172r) ›Scolastice virginis‹. ›Valentini martiris‹. (172v) ›Iuliane virginis‹. ›Cathedra Petri‹. (173v) ›Mathie apostoli‹. (174r) ›Gregorii pape‹. (175r) ›In annunctiacione sancte Marie virginis‹. ›Ambrosius‹. (175v) ›Tyburcii et Valerii‹. ›Georgii martiris‹. ›Marci evangeliste‹. (176r) ›Vitalis martiris‹. (176v) ›Philippi et Iacobi‹. ›Walburgis‹. (177v) ›Invencio sancte crucis‹. ›Allexandri, Eventii et Theodoli‹. (178v) ›De spinea corona‹. (179r) ›Godehardi‹. Es handelt sich um die Depositio Godehardi (5. Mai). ›Iohannis ante portam‹. ›Sequentia‹. AH 55,188. (180r) ›Apparicionis sancti Michaelis‹. (8. Mai). ›Inventio sancti Steffani‹. Es handelt sich um den Adventus reliquiarum sancti Stephani (9. Mai). ›Sequentia‹. AH 9,346. ›Translationis sancti Andree‹. ›[Sequentia]‹. AH 54,30. (180v) ›Gordiani Epimachi‹. (181r) ›Pancracii Neri et Achillei‹. ›Servatii confessoris‹. (181v) ›Beati Urbani martiris‹. ›Beati Nicomedis‹. ›Marcellini et Petri‹. (182r) ›De sancto Erasmo‹. ›Sequentia‹. Cantemus carmina digna atque benigna dulci melodia resonet humilis armonia … — … pastor pie natum Marie. Auch in Halberstadt, Domschatz, Inv.-Nr. 503 und Privatbesitz, olim 106. (181ar) Zettel eingebunden. Ad honorem summi nati … — … sempiterna iocundari gloria Amen. Auf der Versoseite leer. Auch in Domschatz, Inv.-Nr. 503 und Inv.-Nr. 499. (182v) ›Bonifacii pape‹. (183r) ›Primi et Feliciani‹. ›Barnabe apostoli‹. ›Basilidis Cyrini Naboris et Nazarii‹. (183v) ›De sancto Vito‹. ›Marci et Marcelliani‹. (184r) ›Gervasi et Protasii‹. ›Decem milia martirum‹. (184v) ›In vigilia sancti Iohannis‹. (185v) ›In die sancti Iohannis‹. (186v) ›Iohannis et Pauli‹. (187r) ›In vigilia Petri et Pauli‹. (187v) ›De sancto Pretro [!] apostolo‹. (188v) ›Sequentia‹. AH 53,210. ›Natalis sancti Pauli apostoli‹. (189r) ›Visitacionis Marie virginis‹. (189v) ›Eodem die Processi et Mar[tiniani]‹. (190v) ›Octava apostolorum Petri et Pauli‹. (191r) ›Kiliani martiris‹. (192r) ›Margarete virginis‹. (192v) ›Praxedis virginis‹. ›Divisio apostolorum‹. ›Maria Magdalene‹. (193r) ›Apollinaris martiris‹. (193v) ›Cristine virginis et martiris‹. ›Iacobi‹. (194r) ›Anne matris Marie‹. ›Sequentia‹. AH 9,129. (194v) ›Felicis martiris‹. (195r) ›Marthe virginis‹. (195v) ›Abdon et Sennen‹. (196r) ›Vincula Petri‹. (196r) ›Eodem die VII Machabeorum‹. (196v) ›Cristoferi martiris‹. ›Steffani pape‹. (197r) ›Steffani prothomartir omnia sicud in natali praeter collecta et sequentia‹. Es handelt sich um die Inventio S. Stephani (3. August). ›Transolatio [!] Karoli. Omnia ut in festo sancti Karoli‹. (4. August). (197v) ›Dominici confessoris‹. ›Donati confessoris‹. ›Ciriaci martiris et sociorum‹. ›In vigilia Laurentii‹. (198r) ›In die sancto‹. (198v) ›[Sequentia]‹. AH 53,173. (199r) ›Sancti Tyburcii‹. ›Ypolitus cum sociis‹. (199v) ›Beati Eusebii‹. ›In vigilia assumptionis‹. (200r) ›In die sancto‹. ›Sequentia‹. AH 53,104. (200v) ›Patronorum‹. ›Octava Laurentii‹. (201r) ›In octava assumptionis‹. ›Beati Agapiti‹. (201v) ›Magne [!] martire tuo‹. ›Thimotheo et Simphoriano‹. ›Beati Bartholomei‹. (202r) ›Ruffi‹. (202v) ›De beato Augustino confessore‹. ›Decollatio sancti Iohannis‹. (203r) ›Sequentia‹. AH 50,270. (204r) ›Sabine virginis et martiris‹. (204v) ›Felicis et Aucti‹. ›Sixti Sinicii‹. ›Transfiguratio domini nostri Iesu Christi‹. (205r) ›Translationis beati Mathie‹. (205v) ›Sequentia‹. Iocundare plebs pia Mathie festa colens clara … — … glorie detur premium flos Marie. ›Nativitatis Marie‹. (206r) ›Sequentia‹. AH 53,95. (206v) ›Adriani martiris‹. (207r) ›Deo [!] sancto Gorgonio‹. ›Proti et Iacinti‹. (207r) ›Exaltatio crucis‹. (207v) ›Corneli‹. ›Sancti Nicomedis‹. ›Eufemie‹. (208r) ›Lamperte quere omnia de uno martire‹. ›In vigilia Mathei‹. (208v) ›Sequentia‹. AH 55,7. Strophen 17 und 18 in umgekehrter Reihenfolge. (209r) ›Sancti Maurici‹. (209v) ›Cosme et Damiani‹. ›Michaelis‹. (210r) ›Ieronimus‹. ›Sancto Remigio‹. (210v) ›De sancto Marco‹. ›Dionisii Rustici Eleuteri‹. ›Gereonis Victoris‹. (211r) ›Iusti Arthemii‹. ›Calixti pape‹. (211v) ›Undecim milia virginum‹. ›Sequentia‹. AH 53,222. (212r) ›Severi et Severini‹. (212v) ›Symonis et Iude vigilia‹. ›In die sancto‹. (213r) ›In vigilia omnium sanctorum‹. (213v) ›In die sancto‹. (214v) ›Sequentia‹. AH 53,112. ›Claudium Nicostratum‹. (= Quattuor Coronatorum). (215r) ›Theodori‹. ›In die Martini‹. ›Sequentia‹. AH 53,181. (215v) ›Menne‹. (216r) ›Livini‹. ›Sequentia‹. AH 44,211. (216v) ›Brixi confessoris‹. ›Octava Martini‹. ›Elizabeth‹. ›Sequentia‹. AH 55,120. (217r) ›Beati Barwardi [!]‹. (217v) ›Beate Cecilie‹. ›Clementis‹. ›Crisogoni‹. (218r) ›Sancta Katherina‹. ›In vigilia Andree‹. (219r) ›In die sancto‹. (219v) ›Sequentia‹. AH 54,30. (220r) ›Barbare‹. ›De sancto Nicolao‹. (220v) ›Sequentia‹. AH 55,266. ›Octava sancti Andree‹. (221r) ›Conceptionis‹. ›Sequentia‹. AH 54,219.

221v-223r Commune sanctorum und Dedicatio. (221v) ›In vigilia unius apostoli‹. ›Dedicatio templi‹. AH 53,247. (222v) ›Dedicatio altaris‹.

223v-224v Sequentiae. (223v) ›[In nativitate domini]‹. AH 53,10. ›[In nativitate domini]‹. AH 53,16. ›In sumpma [!]‹. AH 53,15. (224) ›Steffani‹. AH 53,215. ›De sancto Iohanne‹. AH 53,168.

224v-225v Votivmessen. (224v) ›Pro antistite‹. ›Pro rege nostro‹. ›Pro ecclesia tua‹. (225r) ›Pro temetipso‹. ›Postulandam sapientiam‹. ›Contra malas cogitationes‹. (225v) ›Pro amicis‹. ›Pro amico‹. ›Pro amico‹. Endet mit der Oration Proficiat quaesumus domine hec oblatio quam tue supplices offerimus maiestati . Vgl. CCSL 160F, 4662.

III

12. Jh.

226r-232v Votivmessen. (226r) Beginnt mit derselben Oration wie fol. 225v: tati ad salutem famuli tui N ut tua providentia eius vita inter adversa et prospera dirigatur. CCSL 160F, 4662. ›Pro familiaribus‹. ›Pro pace‹. ›Pro concordia‹. (226v) ›Missa pro tribulatione‹. ›Pro peccatis‹. ›Pro mortalitate‹. ›Pro infirmis‹. Mit Lesungen und Gesangsstücken. (227r) ›In tempore tribulationis‹. ›Pro temptatione carnis‹. (227v) ›Pro lacrimis postulandis‹. ›Pro confitentibus‹. ›Pro iter agentibus‹. ›Pro aeris serenitate‹. (228r) ›Pro pluvia postulanda‹. ›Pro peste et fame‹. ›Missa communis pro salute vivorum‹. (228v) ›Missa generalis pro salute vivorum‹. ›In depositione unius defuncti‹. (229r) ›In anniversariis defunctorum‹. ›Pro episcopo defuncto‹. ›Pro sacerdote defuncto‹. (229v) ›Pro congregatione‹. ›Pro uno defuncto‹. (230r) ›Plurimorum defunctorum‹. ›Pro defuncta femina‹. ›Pro pluribus feminis‹. ›Pro parentibus‹. (230v) ›Oratio in cimiterio‹. ›Pro elemosinariis‹. ›Pro omnibus fidelibus defunctis‹. (231r) ›Pro penitente defuncto‹. ›Pro penitente defuncto penitentia non expleta‹. (231r-232r) Lesungen für die Votivmessen pro defunctis. (232r) ›De apostolis‹. Ab hier ist der Text auf Rasur geschrieben. Noch sichtbar sind adiastematische Neumen und rubrizierte Initialen. Anscheinend war die untere Schrift schon eine Ergänzung (13. Jh.?) zu der ursprünglichen Handschrift, die durch die neueren Nachträge ersetzt wurde.

232v-234v Sequentiae. (232v) ›Epiphanie‹. AH 53,29. ›In die pasche‹. AH 54,7. (233r) ›De apostolis‹. AH 53,228. ›De martiribus‹. AH 53,229. ›De martiribus‹. AH 55,14. (233v) ›De uno martire‹. AH 54,88. ›De uno confessore‹. Nur Incipit: Dilectus Dei et hominibus. Quaere Anthonii. ›De una virgine‹. AH 50,271. (234r) ›Maria‹. AH 54,216. (234v) ›De domina nostra‹. AH 50,241. Ohne die Strophe 8b.

235r-v Nachträge. (Bastarda, 15. Jh.). (235r) ›De sancta Katherina‹. AH 55,203. Ohne die Strophe 5. ›De domina nostra‹. AH 54,218. ›In pascha‹. AH 53,50. ›De ascensione domini‹. AH 53,67. ›De sancto spiritu‹. AH 54,153. ›In divisione apostolorum‹. AH 50,267. Fortsetzung auf fol. 235v ab Strophe 5b, mit Verweiszeichen. (235v) ›Missa pro pestilencia‹. ›De sancta Maria Magdalena‹. AH 50,268. ›Sancto Michaele‹. AH 53,192. Strophen 3 und 4 in umgekehrter Reihenfolge. ›De sancto Ieronimo‹. AH 54,90.


Abgekürzt zitierte Literatur

AH Analecta hymnica medii aevi, hrsg. von G. M. Dreves und C. Blume, Bd. 1–55, Leipzig 1886–1922, Registerbd. 1–3, hrsg. von M. Lütolf, Bern u. a. 1978
CAO R.-J. Hesbert, Corpus antiphonalium officii, Bd. 1–6, Rom 1963–1979 (Rerum ecclesiasticarum documenta. Series maior 7–12)
Franz, Benediktionen A. Franz, Die kirchlichen Benediktionen im Mittelalter, 2 Bde., Freiburg/Br. 1909, ND Graz 1960
Rep. Germ. Repertorium Germanicum. Verzeichnis der in den päpstlichen Registern … vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Reiches …, Bd. 1–, Berlin 1916–

Beschreibung erstellt im Rahmen des Projektes Katalogisierung der Halberstädter Handschriften
Dieses Dokument steht unter einer Creative Commons Namensnennung-Weitergabe unter gleichen Bedingungen 3.0 Deutschland Lizenz (CC BY-SA). Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)