de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print

Beschreibung von Cod. Guelf. 104.2 Gud. graec. (Katalog-Nr. 4293)
Die Handschriften der Herzoglichen Bibliothek zu Wolfenbüttel. Abth. 4: Die Gudischen Handschriften: Die griechischen Handschriften bearbeitet von Franz Köhler; Die lateinischen Handschriften bearbeitet von Gustav Milchsack. Wolfenbüttel: Zwissler, 1913. S. 6772

Interpretationes duorum acrostichorum Johannis Damasceni; Testamentum novum

Perg., Pap. — 226 Bll. — 18¼ × 13½ cm — 12. Jahrh.

Perg. Am Ende 18. Bll. Pap. Lagen: Mit einigen alten Quaternionenbezeichnungen in der rechten untern Ecke. Mit roten Überschriften und Initialen.

Alter Originalband des 14. Jhdts. in rotem Pergament, die Innenseite des Vorderdeckels mit Arabesken verziert. Die beide Schliessriemen fehlen.

Der Handschrift liegt eine Beschreibung durch den Theologen Chn. Fr. Matthaei aus d. J. 1802 bei.

Herkunft: Die Hdschr. stammt aus einem Athoskloster, wie folgende fast gleichzeitige Inschrift (f. 226') zeigt: προσετέθη ἡ παροῦσα θεία βίβλος παρὰ τοῦ μακαρίτου ἐκείνου Κύριου Θεοδωρήτου ἐν τοῖς κατηχουμενίοις τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἀθανασίου τοῦ ἐν τῷ Ἄθω. — Auf der Innenseite des Hinterdeckels die etwas spätere Inscription: ἐγεννήη οὖν ὁ κύριος ἡμῶν τῷ ἔτει κτίσεως κόσμου· ὅθεν τοινυν ἀπὸ τῆς κονομίας τοῦ κυρίου μέχρι τῷ ἔτει … ἐνε [στῶτι (?)]ὑπάρχουν (?) ατ΄ ἔτη [1300], ἀπὸ δὲ τοῦ ἁγίου αὐτοῦ πάθους χίλια δικόσια ξζ΄ [1267]. Die Handschrift erwarb der Bibliothekar Langer in Italien und vermachte sie 1820 testamentarisch der Herzgl. Bibliothek. Sie ist also niemals im Besitze Gudes gewesen.

1 Interpretationes duorum acrostichorum Johannis Damasceni. ›Ἑρμηνεία τοῦ ἀκροστίχου τοῦ κανόνος τῆς Χριστοῦ γεννήσεως τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ.Εὐεπίης μελέεσσι ἐφύμνια ταῦτα. Krumbacher, Gesch. d. byz. Lit. 2te Aufl., § 287. Ἀκρόστιχις τοῦ ἁγίου Δαμασκηνοῦ εἰς κανόνα τῶν ἁγίων θεοφανιῶν. Σήμερον ἀχράντοιο βαλών. Fabr.-Ηarl. ΙΧ, 719.

Testamentum novum scil.: (2) Conspectus itinerum Pauli apostoli, ex Oecumenii catena depromptus. › ((rot) nicht zulesen. Vielleicht:) Ἀποδημίαι Παύλου τοῦ Ἀποστόλου (?)‹. Ἀπὸ Δαμασκοῦ γὰρ ἤρξατο. … — … ἀπὸ δὲ τῆς κλήσεως αὐτοῦ μέχρι καὶ τῆς τελειώσεως τριάκοντα καὶ πέντε. Oecumenii opp. Veronae 1532 f. 4' et p. 239—241. (2'-3') › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς βίβλου τῶν πράξεων τῶν ἀποστόλων‹. Πράξεις ἀποστόλων τὸ βιβλίον καλεῖται. … — … τριάκοντα καὶ πέντε ἔτη. Εx Oecumenii catena. (5—55) Acta apostolorum. › ((rot) ) Πράξεις τῶν ἁγίων ἀποστόλων συγγραφεῖσαι παρὰ τοῦ ἁγίου ἀποστόλου καὶ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ.‹ Zwischen Bl. 35 u. 36 fehlt ein Bl. (Act. 16, 39–17, 18). Im Texte der Apostelgeschichte u. der nachfolgenden Briefe werden Perikopen abgeteilt, mit den Worten τέλος τῆς α΄, τῆς β΄etc. Die Unterschrift (Bl. 55) ist der Überschrift gleich, nur mit dem Ζusatz: στίχοι β[ιβλίου] φπγ'. (56) › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς καθολικῆς Ἰακώβου ἐπιστολῆς. - Κεφάλαια τῆς Ἰακώβου καθολικῆς ἐπιστολῆς‹. (56'-60') › ((rot) ) Ἰακώβου καθολικὴ ἐπιστολή.Τοῦ ἁγίου Ἰακώβου ἐπιστολή· στίχοι σμβ΄. (61) › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς Πέτρου α΄ καθολικῆς ἐπιστολῆς.‹ Ex Oecum. catena. (61'-66) › ((rot) ) Πέτρου πρώτη καθολικὴ ἐπιστολή‹. Πέτρου ἐπιστολὴ πρώτη· στίχοι σλς΄. (66') › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς Πέτρου δευτέρας καθολικῆς ἐπιστολῆς.‹ Ex Oecum. cat. (67-70) › ((rot) ) Πέτρου δευτέρα καθολικὴ ἐπιστολή.Πέτρου β΄ ἐπιστολή· στίχοι ρνδ΄. (70-70') › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς Ἰωάννου πρώτῆς καθολικῆς ἐπιστολῆς.‹ Ex Oecum. cat. (71-75') › ((rot) ) Ἰωάννου πρώτη ἐπιστολή.Ἰωάννου εὐαγγελιστοῦ ἐπιστολὴ α΄ ἐγράφη ἀπὸ Ἐφέσου· στίχοι σοδ΄. (76) › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς Ἰωάννου β΄ … (Rasur ) ἐπιστολῆς - Κεφάλαια τῆς Ἰωάννου β΄ ἐπιστολῆς.‹ Ex Oecum. cat. (76') › ((rot) ) Ἰωάννου β΄ καθολικὴ ἐπιστολή.Τοῦ ἀγίου Ἰωάννου β' ἐπιστολή.· στίχοι λ΄. (77) › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς Ἰωάννου τρίτῆς ἐπιστολή.- Κεφάλαια τῆς Ἰωάννου τρίτῆς ἐπιστολῆς.‹ Ex Oecum. cat. (77') › ((rot) ) Ἰωάννου τρίτη … (Rasur ) ἐπιστολῆς.Ἰωάννου ἐπιστολὴ τρίτη, στίχοι λβ΄. (78) › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς Ἰούδα καθολικῆς ἐπιστολῆς. - Κεφάλαια τῆς Ἰούδα ἐπιστολῆς.‹ Ex Oecum. cat. (78'–79) › (Ohne Überschrift: ) Ἰούδα ἐπιστολή‹. ἐπιστολὴ Ἰούδα στίχων ξη΄. (80-80') › ((rot) ) Κεφαλαίων ἔκθεσις καθολικῶν τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Παύλου ἐχόντων τινὰς καὶ μερικὰς ὑποδιαιρέσεις καθ' ἐπιστολῆς ἑκάστῆς.‹ Εx. Oecum. cat, p. 243. (81-81') › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Ῥωμαίους ἐπιστολῆς τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Παύλου.‹ Εx eadem cat, p. 241. (82-101) › ((rot) ) Τοῦ ἁγίου καὶ πανσόφου ἀποστόλου Παύλου ἐπιστολὴ πρὸς Ῥωμαίους.‹ Mit vielen Scholien am Rande. ἡ χάρις τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων ὑμῶν· ἁμήν. (cap. 16, 24) die Verse 25–27 stehen hinter cap. 14, 23. Auf dem oberen Rande von 101 steht (rot): ἡ πρὸς Ῥωμαίους ἐπιστολὴ έγράφη ἀπὸ Κορίνθου διὰ Φοίβης τῆς διάκονος· στίχοι ϡκ΄. (101) › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Κορινθίους πρώτῆς ἐπιστολῆς.‹ Ex eadem cat. p. 381. (102) › ((rot) ) Περὶ πλειόνων καὶ διαφόρων ἡ ἐπιστολὴ διορθώσεις ἔχουσα τῶν Κορινθίοις ἡμαρτημένων‹. (102'-119) › ((rot) ) Πρὸς Κορινθίνους πρώτη ἐπιστολή.Πρὸς Κορινθίους α' ἐγράφη ἀπὸ Φιλίππων διὰ Στεφανᾶ καὶ Φουρτουνάτου καὶ Ἀχαϊκοῦ καὶ Τιμοθέου· στίχων ωο΄. (119') › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Κορινθίους β΄ἐπιστολῆς.‹ 120'. (rot): Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς ἔχοντα καὶ μερικὰς ὑποδιαιρέσεις. Εx ead. cat, p. 497. 498. (121-134) › ((rot) ) Ἡ πρὸς Κορινθίους δευτέρα ἐπιστολή.Ἡ πρὸς Κορινθίους δευτέρα ἐγράφη ἀπὸ Φιλίππων διὰ Τίτου καὶ Λουκᾶ στίχων φϙ΄. (134') › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Γαλάτας ἐπιστολῆς‹. (134'-135) Θεοδωρήτου Τύρου. Τὸ μὲν προοίμιον καὶ πᾶσα σχεδόν. (135') Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς. Εx ead. cat. p. 577. 578.

136–142 › ((rot) ) Ἡ πρὸς Γαλάτας ἐπιστολή.πρὸς Γαλάτας ἐγράφη ἀπὸ Ῥώμης στίχων σϙγ.

142 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολῆς.‹ (143) (rot): Κεφάλαια τῆς πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολῆς.

143'–150 › ((rot) ) Πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολή.πρὸς Ἐφεσίους ἐγράφη ἀπὸ Ῥώμης διὰ Τυχικοῦ στίχων τιβ΄.

150 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολῆς.‹ (150') Κεφάλαια τῆς πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολῆς.

151–155 › ((rot) ) Πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολή.Πρὸς Φιλιππησίους ἐγράφη ἀπὸ Ῥώμης δι' Ἐπαφροδίτου στίχων σκ'.

155' › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Κολασσαεῖς ἐπιστολῆς.‹ 156: Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς.

156'–161 › ((rot) ) Πρὸς Κολασσαεῖς ἐπιστολή.Πρὸς Κολασσαεῖς ἐγράφη ἀπὸ Ῥώμης διὰ Τυχικοῦ καὶ Ὀνησίμου· στίχων ση΄.

161 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Θεσσαλονικής α ἐπιστολῆς.‹ (161') Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς. Εx ead. cat, p. 707. 708.

162-166 › ((rot) ) Πρὸς Θεσσαλονικεῖς πρώτη ἐπιστολή.Πρὸς Θεσσαλονικῆς πρώτη ἐγράφη ἀπὸ Ἀθηνῶν. στίχοι ρϙγ'.

166 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Θεσσαλονικεῖς β' ἐπιστολῆς‹. (166') Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς. Εx ead. cat, p. 729. 730.

167-169 › ((rot) ) Πρὸς Θεσσαλονικεῖς β΄ ἐπιστολή.Πρὸς Θεσσαλονικεῖς β' ἐγράφη ἀπὸ Ἀθηνῶν στίχων ρς΄.

169 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Τιμόθεον α' ἐπιστολῆς.‹ (169') Οἱ δὲ διαταχθέντες αὐτῷ κανόνες εἰσὶν οὗτοι. Εx ead, cat. p. 739, 740.

170'-175' › ((rot) ) Πρὸς Τιμόθεον πρώτη επιστολή‹. Πρὸς Τιμόθεον α΄ ἐγράφη ἀπὸ Λαοδικείας, ἥτις ἐστὶ μητρόπολις Φρυγίας τῆς Καπατιάνης [!]. στίχων σλ΄.

175' › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Τιμόθεον β' ἐπιστολῆς.‹ (176') Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς. Εx ead. cat. p, 765, 766.

176'–179' › ((rot) )‹. Πρὸς Τιμόθεον β΄ ἐπίσκοπον τῆς Ἐφεσίων ἐκκλησίας ἐγράφη ἀπὸ Ῥώμης, ὅτε ἐκ δευτέρου παρέστη Παῦλος τῷ Καίσαρι Ῥώμης Νέρωνι. στίχων ροβ΄.

180 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Τίτον ἐπιστολῆς.‹ (180') Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς. Ex ead, cat. p. 785.

180'–182' › ((rot) ) Πρὸς Τίτον ἐπιστολή.Πρὸς Τίτoν Κρήτῆς ἐγράφη ἀπὸ Νικοπόλεως Μακεδονίας· στίχων ϙζ΄.

182' › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Φιλήμονα.‹ Die κεφάλαια fehlen. Ex ead. cat. p. 793.

183–183' › ((rot) ) Πρὸς Φιλήμονα ἐπιστολή.‹ Ohne Unterschrift.

184 › ((rot) ) Ὑπόθεσις τῆς πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολῆς.‹ (185') Κεφάλαια τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς. Εx ead. cat, p. 497-800.

186–199 › ((rot) )‹. Πρὸς Ἑβραίους ἐγράφη ἀπὸ Ἰταλίας διὰ Τιμοθέου· στίχων ψγ΄.

200'–204 (zwei- u. dreispaltig). Synaxarion sive index lectionum ecclesiae orientalis ex actis et epistulis apostolorum desumptarum. additis diebus, ad quos pertinent. › ((rot; kaum noch zu lesen): ) Συναξάριον ἀρχόμενον ἀπὸ τῆς [κυριακῆς] τοῦ Πάσχα.Ἡ κυριακὴ τοῦ Πάσχα πράξεων κεφαλὴ α΄. Hinter Bl. 201 ist ein Blatt herausgerissen. (202' Sp. 1.) › ((rot) ) Ἀρχὴ τῶν ἁγίων νηστειῶν.‹ (Sp. 2: ) › ((rot) ) Μηνολόγιον κατ' ἐκλογήν.Μηνὶ Σεπτεμβρίῳ α΄ τοῦ Στυλίτου. … — … ὁ ἀπόστολος πρὸς Ἑβραίους τκ΄. (204 Sp. 2.) › ((rot; kaum lesbar) ) Προκείμενα τῶν η΄ἤχων. Γένοιτο κύριε τὸ ἔλεός σου.‹ in margine: ἦχος α΄ etc.

205–210' (teils Pap., teils Pergam.). Precationes variae. Überschrift (rot nicht zu lesen). Ἐξεγερθέντες τοῦ ὕπνου προςπίπτομέν σοι.

211–211' › ((rot) ) Περὶ διαφόρων ἀρετῶν.Ἐλάβομεν ἐντολὰς παρὰ τοῦ Χριστοῦ καὶ θεοῦ ἡμῶν.

212-213 › ((rot) ) Διάλογοι τῶν ἁγίων πατέρων Βασιλείου καὶ Γρηγορίου τοῦ θεολόγου.Βασίλειος· τί ἐστιν ἀρχή; Γρηγόριος· τὸ πρῶτον αἴτιον.

213'-215 › ((rot) ) Διάλεκτος τοῦ ὁσίου Κυρίλλου πρὸς Νεστόριου Κωνσταντινουπόλεως, ὅτι θεότοκος ἡ θεοτόκος καὶ Χριστοτόκος.Νεστόριος εἶπεν· Ὅταν ἡ θεία γραφὴ διαλέγεται γέννησιν Χριστοῦ ἐκ Μαρίας τῆς παρθένου. … — … τὸ δὲ θεὸν ἄσαρκον λέγειν πεπονθέναι, ἄλογον καὶ ἀλόγιστον.

215 › ((rot) ) Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου.Εἴ τις οὐχ ὁμολογεῖ θεὸν εἶναι τὸν Ἐμμανουὴλ. … — … ὁ πιστεύων ὀρθῶς καὶ ὁμoλογῶν περὶ Χριστοῦ.

215–215' › ((rot) ) Καθαίρεσις Νεστορίου.Ἡ ἁγία σύνοδος ἡ ἐν Ἐφέσῳ γενομένη τῶν διακοσίων ἐπισκόπων ἔφη. … — … καὶ τοὺς οὕτω φρονοῦντας σὺν αὐτῷ. Die folgende Uberschriftist schwer lesbar: ›… καὶ οἱ λοιποὶ πατριάρχαι ἐν τούτῳ.Κελεστῖνος ἀρχιεπίσκοπος Ῥώμης ὑπέγραψα χειρὶ ἐμῃ ἀποφαινόμενος ἅμα τῇ ἁγίᾳ συνόδῳ· Κύριλλος ἀρχιεπίσκοπος. … — … καὶ πάντες ἡμεῖς οἱ παρόντες ἐπίσκοποι ὑπεγράψαμεν. (rot): ((rot) ) καθῃρέθη Νεστόριος δυσσεβὴς ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως ἐν ἔτει υκβ΄ ἀπὸ τῆς ἐπιφανείας Χριστοῦ τοὺ κυρίου ἡμῶν … ἐπὶ τῇ βασιλείᾳ Θεοδοσίου τοῦ μικροῦ ((i. e. Theod. II).)

215' › ((rot; am Rande) )‹. Ομολογώ τον ένα κύριον.

215'–216 XIX AvaGsuartouo. Ohne Überschrift. Γιγνώσκοντες ουν το μυστήριον τῆς ενώσεως.

216'—217 Disputatio Theodori Abucarae et Saraceni. Überschrift (rot; nicht zu lesen). Σαρακηνός τις τῶν κομψολόγων ἠρώησε τὸν ἁγιώτατον ἐπίσκοπον τὸν τὸ ἐπίκλην Ἀβουκαρὰν λεγόμενον. Opera Joh. Damasc. I, 472.

217-218 › ((rot) ) Τοῦ ἁγιωτάτου Ἀνδρέου ἐπισκόπου Καισαρείας Καπαδοκείας τοῦ καὶ τὴν ἐξήγησιν τῆς αποκαλύψεως … περὶ τοῦ Ἀντιχρίστου.Ἀναγκαίον δὲ ὑπομνῆσαι καὶ περὶ τῆς τοῦ ἀποστόλου δηλωθείσης ὑποστάσεως. Αm Schluss sibyllinische Verge: Ἥξει τὰς Πέρσας ἐπὶ σὸν δάπον ὥς τε χάλαζα καὶ γῆν ὀλεῖται πᾶσαν ἄv, ἀνδρῶν κακότεχνος e. q. s. Vgl. Oracula Sibyllina ed. C. Alexandre (1841), V, v. 93 ff.

218-218' › ((rot) ) Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων περὶ τοῦ ἀντιχρίστου.Ὥσπερ οὖν πρότερον ἐνανθρωπῆσαι μέλλοντος τοῦ Χριστοῦ.

218' Brevis tractatus de antichristo. Überschrift (rot; nicht zu lesen). Σοφὸς ὑπὲρ φύσιν ἰσχνόφωνος συνάρχης [!] ὁ δέξιος αὐτοῦ ὀφθαλμὸς ὡς ἀστὴρ πρώϊνος.

219-220 › ((rot) ) Τοῦ ἁγίου Ἱππολύτου … ἐκ (?) τῆς ἑρμηνείας τῶν ὁράσεων Δανιὴλ περὶ τοῦ ἀντιχρίστου.Διηγησάμενος ὁ προφήτης Δανιὴλ τα ἤδη σύμπαντα.

220 › ((rot) ) Τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου περὶ τῶν αὐτῶν ἐκ τῆς ἑρμηνείας ἀποστολικῆς τοῦ ῥητοῦ λέγοντος· μή τις ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ κατὰ μηδένα τρόπον, ὅτι ἐὰν μὴ ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτον, καὶ τὰ ἑξῆς. ([2 Τhessal. 2, 3].)Περὶ τοῦ ἀντιχρίστου ἐνταῦθα διαλέγεται.

220 › ((rot) ) Εἱστήκεισαν παρὰ τῷ σταυρῷ τοῦ Ἰησοῦ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ ἡ ἀδελφὴ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνή. Ἑρμηνεία.Κλωπᾶς καὶ Ἰωσὴφ ἀδελφοί. Ev. Joh, XIX. 25.

220' Überschrift (rot; nicht mehr zu lesen). Ἐκ τοῦ σολομ̅ τὸ τοῦ υἱοῦ.

220' › (rot; kaum lesbar ) Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων ἐκ τῶν κατηχήσεων πρός τινα … φωτιζομένων‹. Ἐπειδή τοῦ φαινομένου.

221 Incerti expositio de essentia et persona. Überschrift rot; nicht zu lesen. Ὅτι οὐσίαν μὲν αὐτό τὸ εἶδος καὶ τὴν φύσιν.

221' › ((rot) ) Τοῦ αὐοῦ ὅροι τῶν ιβ΄χαρακτηριστικῶν τῆς θεοῦ οὐσίας.Ὅν ομολογεῖν τὸν πατέρα.

221'–222 › ((rot) ) Τοῦ αὐτοῦ ὅροι σαφηνιζόντων, τί οὐσία καὶ φύσις, πρόσωπον … τί ἐνούσιον καὶ ὁμοούσιον ἐνυπόστατον … ἰδίως τούτων.Οὐσία καὶ φύσις τ΄αὐτό.

223 Pergament. › ((rot) ) Περὶ πίστεως καὶ δόγματος κατ΄ἐρωτήσεις.Ποίας θρησκείας εἶ ἄνθρωπε. Ἀπόκρισις. … — … κατὰ τὰς ὑποστάσεις ἤτοι τὰ πρόσωπα.

224–225' › ((rot) ) Φωτίου τοῦ πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως περὶ των Φράγγων καὶ Λατίνων.Ὁ πάπας Ῥώμης καὶ ὅσοι κατὰ μέρους τῆς δύσεως Χριστιανοί. … — … τὰς χειροτονίας ποιοῦσιν.

226 Gebet. Ohne Überschrift. Κύριε ἐλευθέρωσόν με ἀπὸ ὀργῆς.


Korrekturen, Ergänzungen:
  • Lizenzangaben korrigiert (schassan, 2020-04-17)

  • Weitere Literaturnachweise im OPAC suchen.
  • Weitere Literaturnachweise suchen (ehem. Handschriftendokumentation)
Die Katalogdaten sind Public Domain. Für die Nutzung weiterer Daten wie Digitalisaten gelten gegebenenfalls andere Lizenzen. Vgl. die Nutzungshinweise der Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel.