Beschreibung des Cod. Guelf. 176 Helmst. (Dieter Merzbacher: Katalog der mittelalterlichen Helmstedter Handschriften. T. 1: Cod. Guelf. 1 bis 276 Helmst. Beschrieben von Helmar Härtel, Christian Heitzmann, Dieter Merzbacher, Bertram Lesser. Wiesbaden: Harrassowitz, 2012. S. 221-228.) Katalogisiert durch Dieter Merzbacher Elektronische Ausgabe nach TEI P5 TEI-P5 konforme Kodierung durch Torsten Schaßan Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel 19.12.2014 Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel

Dieses Dokument steht unter einer Creative Commons Namensnennung-Weitergabe unter gleichen Bedingungen 3.0 Deutschland Lizenz (CC BY-SA).

Für die Nutzung weiterer Daten wie Digitalisaten gelten gegebenenfalls andere Lizenzen. Vgl. die Copyright Information der Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel.

Neukatalogisiert durch Dieter Merzbacher.

Beschreibung erstellt im Rahmen des Projektes Katalogisierung der mittelalterlichen Helmstedter Handschriften Teil I .

Lizenzangaben korrigiert Normdaten ergänzt oder korrigiert.
Wolfenbüttel Herzog August Bibliothek Helmstedter Handschriften Cod. Guelf. 176 Helmst. Johannes Andreae. Guilelmus Fillastre. Albertus de Orlamünde. Johannes Gudermann. Bartholomaeus Rimbertinus um 1475 Erfurt Schreibsprache: Liedinitium mitteldeutsch (301r). 1r–31r Johannes Andreae Lectura arboris consanguinitatis et affinitatis (cum glossa). In nomine filii virginis unigeniti domini nostri Ihesu Christi. Amen. Honorandi mei ut rudis non eo minus tum studiosi animus abilitetur (3v) Haupttext: Circa arboris lecturam (20v) Quid igitur hic impediet hos collaterales contrahere non video Johannes Andree. Explicit arboris consanguinitatis textus. Sequitur glossa finalis Nota prohibiti lege divina (21v) Expedita arbore consanguinitatis tamquam ordine (24r) Textus. Genus affinitatis cognoscitur (30v) precipue studentes perseverent per gratiam eius qui est benedictus in secula seculorum. Amen. Folgt Glosse: Olim valuit testimonium Absque coactione matrimonii debet contrahi quia coacta malum exitum consueverunt habere Druck des Haupttextes: GW 1676–1680; Friedberg 1, 1427–1436. Zum Haupttext vgl. Stintzing 156–159; Schulte 2, 215f.; DDC 6, 89–92. 31v–35r Johannes Andreae Lectura arboris cognationis spiritualis et legalis Marginalglosse: Tractatus iste dividitur in tres partes parvulas Haupttext: Circa lecturam arboris cognacionis spiritualis iuxta modum et formam egregii doctoris Johannis Andree in sua lectura arboris consanguinitatis et affinitatis conformiter possemus procedere (34r) Ista omnia similiter debes intelligere de baptiso et baptisante de confirmato et confirmante ac tenente videlicet ad confirmationem et tento etc. In nomine domini. Amen Circa lecturam arboris cognacionis legalis (35r) concordant Bernhardus et Hugo. Et tantum de arbore illa legali. Druck: GW 1707–1709 (GW 1708 vergl.). Vgl. Stintzing 159–162; Schulte 2, 215f. 35v–42r Johannes Andreae (?) Distinctio aurea successionis Queritur si quis decederet intestatus non habens prolem seu heredem usque ad decimum gradum uxor eius succedit in propriis bonis et ecclesia in illis ab ecclesia acquisitis ut Codice de episcopis et clericis c. si quis presbiter (C. 1,3,20). Vgl. Kassel, UB, 2° Ms. iurid. 26, f. 144. 42r–49v Johannes Matisconensis (?) Tractatus de successionibus ab intestato De modo querendi per successionem ab intestato. Ab intestato succeditur defuncto seu queritur eius hereditas limitat et determinat lex positiva. Explicit tractatus de successionibus ab intestato utilis et bonus Zum Verf. vgl. Seckel 40f. mit Anm. 150. In Hildesheim, Dombibl., Hs. 672, 25ra–29rb Dinus Mugellanus zugeschrieben, sonst auch anonym, z.B. in Dessau, StB, Georg Hs. 265. 4°, 130v. 50r–108r Tractatus de arte notariae Tractaturi de arte notarie primo videndum est quid sit ars notarie, secundo quid sit notarius (101r) Sequitur capitulum quartum et ultimum De instrumentorum formis (108r) Sequitur subscripcio predicti instrumenti. Et ego N de B clericus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum rogatus pariterque et requisitus. Vgl. München, UB, 2° Cod. ms. 303, 117ra (mit Hinweis auf den Druck GW M47366). Vgl. Stintzing 299–302; Savigny 5, 542 (dort wie auch in zahlreichen Handschriften Rolandinus Passagerii zugewiesen). 108v–121r Collationes iuris canonici recommendatoriae In nomine domini Amen nostri Jhesu Christi verba transsumpta i. c. xxiii distinctionis. In nomine domini (D.23 c.1). Reverendissimi patres et domini premissa verba sine fusco velamine Collacio iuris recommendatoria . In nomine patris In can. In nomine patris lxxiii dis. O viri illuminatissimi, domini mei doctores eximii (117r) Collacio iuris recommendatoria In nomine patris O viri preclarissimi, domini mei doctores eximii graciarum accionum relativum etc Vermutlich an der juristischen Fakultät der Universität Erfurt gehalten, vgl. ähnlich Cod. Guelf. 277 Helmst., 89r–105r und 264r–278r. 121v–176r Repetitiones decretalium Veritas nomine qui est Christus invocato premissa igitur correctione venerabilis viri magistri Iohannis Colleden utriusque iuris doctoris eximii sub cuius umbra sedeo repetiturus decretalem Ex litteris sub tytulo de vita et honestate clericorum (X. 3,1,16) (129r) Repetiturus hanc decretalem Cum canonicis sub tytulo de censibus situatam (X. 3,39,26). (135v) In superioribus dictum est de homicidio speciali (X. 5,12). (147v) Repetitiones zu X. 3,41,1: Decretalem Presbiter sub titulo de celebratione missarum repetiturus domini Lamperti Voes promotoris mei singularissimi nostre sacratissime facultatis iuridice decani dignissimi confisus auxilio eiusdem pro posse meo respondebo (161r) Repetitio c. Ex transmissa de decimis (X. 3,30,23). (170r) 2m Capitulum. Nullus iudicum neque presbiterum de foro competenti (X. 2,2,2). Expeditus de primo (176r) de quibus causis brevitatis intuitu supersedeo etc. Zu Johannes Kollede (†1471) und Lampert Vos (†1491) vgl. Kleineidam 1, 161 (Hs. genannt) und 339–341. Zur vorliegenden Auslegung der Dekretale X. 3,41,1 'Presbyter' vgl. Erfurt, ein spätmittelalterliches Wissenschaftszentrum. Eine Ausstellung des Stadtarchivs Erfurt, Erfurt 2001, S. 67f. (R. Benl). 176v–178v Sermo de Jacob patriarcha Vocatum est nomen Beatus Gregorius. Mens nostra mutabilitatis suae pondere Gregorius I papa: Moral. 11,50, CC SL 143A, 625,41 = PL 75, 984 Que quidam verba sancto Jacobo conveniunt qui interpretatur supplantator sive luctator 178v–179r Sermo de sancto Bartholomaeo Venite ad me In istis verbis tanguntur duo per ordinem 179v–181v Tractatus de vita actionum Multe diversitates in legibus constitute se invenire gaudebit Parallelüberlieferung: Dolezalek 4, s.v. 181v–183v Martinus V papa Bulla "Regimini universalis ecclesiae" De reempcione Hec est bulla concessa clero et nobilibus civitatis diocesis Vratislaviensis super contractibus reempcionis. Martinus episcopus Militantis ecclesie quamquam immeriti disponente domino presidentes et de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Contradictores etc. Datum Rome ut supra. Druck der Bulle (Rom, 6.7.1425 = Extravag. com. 3.5.1): Friedberg 2, 1269–1271. Tatarzyński 28f.; Markowski 234. Vgl. Cod. Guelf. 151 Helmst., 219v. 183v–185v Guilelmus Fillastre De usuris Sequitur tractatus de reempcione contractus declarans bullam prescriptam In quibusdam partibus mos est ab antiquo iuxta premissa scribit. Anno domini m cccc xxv° etc Teilweise gedruckt von Fijałek 2, 313f. Bloomfield 2658; Markowski 235; E. Steffenhagen, Ein mittelalterlicher Traktat über den Rentenkauf und das Kostnitzer Rechtsgutachten von 1416, in: Beiträge zur Bücherkunde und Philologie, August Wilmans zum 25. März 1903 gewidmet, Leipzig 1903, 355–370, hier 363 Anm. 2 (Hs. genannt); W. Trusen, Zum Rentenkauf im Spätmittelalter, in: Festschrift für Hermann Heimpel zum 70. Geburtstag, Bd. 2, Göttingen 1972 (Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte 36/II), 140–158, hier 153. 185v–188v Tractatus de contractibus Iterum de materia contractus empcionum et reempcionum. Questio bona et notabilis Abbas monasterii sancti .A. de consensu sui conventus Es folgen zehn Dubia questionis predicte: (186r) Primum an pactum reemendi occurrunt salva deliberacione maturiori et correctione intuencium Modifizierte und gekürzte Version des Traktats in Cod. Guelf. 157 Helmst., 202r–209v, siehe dort zur weiteren Überlieferung. 188v–190v Casus de contractibus Casus. Quedam domus religiose quarum fratres non mendicant fuerit fraus vel non et hoc sufficit eis quia de iure non est dubium Mit Vota von zwölf Rechtsgelehrten. Druck: Steffenhagen, a.a.O., 364–370 (Hs. benutzt), zum Traktat vgl. ebd. 359 und Trusen, a.a.O., 153; Markowski 235. 190v–197r Tractatus de contractibus Sequitur tractatus alius de eadem materia empcionum et vendicionum censuum per modum reempcionis vel ad vitam (191r) Dubitari solet a quibusdam in dubium vertentes an valeat contractus empcionum (197r) vide eciam Johannis Andree in c. Additos speculi de usuris ubi eciam tenet contractus huiusmodi valere. Et sic est finis Kaeppeli 2502. Verschiedentlich Dino de Radicofani, Johannes de Montenigro (so Kaeppeli) oder Johannes de Lignano zugewiesen; vgl. J. P. McCall, The writings of John of Legnano with a list of manuscripts, in: Traditio 23 (1967) 415–437, hier 422; Markowski 235. 197v Albertus de Orlamünde Philosophia pauperum Dicto de corpore mobili generabili simplici dicendum est nunc de corpore tonitrua fulgura coruscaciones nubes Nur der Anfang des Abschnitts De meteoris. Verglichen mit GW 713. Kaeppeli 112+Add.; Thorndike/Kibre 425; CALMA 1, 133f. 197v–202v Tractatus de secundo praecepto sive de iuramento Secundum preceptum domini. Non assumes nomen Hoc preceptum non solum interpretatur de hoc nomine deus sed eciam de omnibus nominibus (202r) Primo sciendum quod votum nichil aliud est quam spontanea promissio 203r–204v leer. 205r–283r Sermones 16 Universitätspredigten, davon vier von Johannes Gudermann. 205r Patres prestantissimi prelati et doctores eximii archipresbiteri et plebani venerandi et omnesque electi sacerdotes et clerici Elegit sacerdotes I Mcc 4,42. In hiis etenim verbis brevibus utique 212r De sancto Ivone (19.5.): Non mediocri admiracione plerosque motos existimo 216v In nomine sancte trinitatis Anxio querulamine castissimam militantis ecclesie virginem Versus: Censetur adultera / videtur polluta / biceps suspicatus / In tellurem versa sterilis reputatur 217r Messis quidem multa Mt 9,37; Lc 10,2 Que quidem verba venerabiles Christi sacerdotes 222v Johannes Gudermann Sermo Überschrift: Est factus in die sanctorum Petri et Pauli (darüber von anderer Hand: Johannis) anno domini 1476 per dominum doctorem Johannem Gutermann (†1480, vgl. Kleineidam 1, 121–123, 301f.; Kleineidam 1, 122, Anm. 703 weist ihm sämtliche Texte auf 205r–398v zu, ebda. 302 aber nur diejenigen auf 222v–254r). Elizabeth impletum est tempus Verba hec evangelica ad lectionem beatissimi Johannis baptiste nativitatem palificant 227v Fortsetzung der Predigt mit der Verleihung des Doktorats an die Magister Henricus Eger de Berka (an der Universität Erfurt nachgewiesen 1454 bis 1484, vgl. Kleineidam 1, 445), Henricus Serge de Staffelstein und frater Clemens Lassowe de Brandenburgio. 228r In nomine trinitatis Cogitanti michi quid pro presentis recommendatorie collacionis exordio sumerem parabola occurrebat Homo quidam fecit cenam magnam Lc 14,16 Scribitur Luce quartodecimo Patres optimi. Magister sententiarum libro secundo de anime 234v–240v leer. 241r Johannes Gudermann Sermo Hunc sermonem fecit Johannes Guderman ad populum in pasche anno 1434 in Liffhofin. Gracia domini nostri Accede ad altarem Amici domini nostri Ihesu Christi 245v Johannes Gudermann Sermo Hunc sermonem fecit Johannes Guderman ad populum in die Epiphanie anno 1435 Erffordie in ecclesia beate Marie Ite et interrogate Mt 2,8 Amici domini nostri Ihesu Christi sancta mater ecclesia hodie spiritualibus gaudiis est plena 249v Johannes Gudermann Sermo Sequentem sermonem fecit Johannes Goderman ad populum in die pasce post prandium in ecclesia beate Marie virginis Erffordie anno 1436 Pasca nostrum immolatus est I Cor 5,7 Amici beatus Paulus in verbis propositis insinuat magnam esse differentiam 254v Sermo factus in die Michaelis 29.10. anno 1440 Accesserunt discipuli Mt 18,1 Karissimi ewangelium presens duo nobis explicat 260v Sermo pro festo concepcionis Sanctificavit tabernaculum suum Ps 45,5b. Invocata divina gracia 263v Sermo factus in die circumcisionis Vocatum est nomen Lc 2,21b Karissimi ecclesia hodie recolit duo 268r Apparuit benignitas Tit 3,4 Karissimi in verbis apostolus nobis recommendat (In nativitate Christi). 269r Sermo de nativitate beate Marie De qua natus est Ihesus Ita scribitur Mattheo primo Karissimi pro laude et gloria virginis gloriose 272r Sermo de concepcione Gloriosa dicta sunt . Ait Damascenus quod beatissima virgo Maria 274v Ecce video celos . Karissimi assumpta verba leguntur in epistola hodierna (De S. Stephano). 275r Sermo de nativitate domini Gloria in altissimis deo Leo in quodam sermone hodierne festivitatis ait 280r Sermo de annunciacione Ave Maria . Primo dicendum quare sit dicenda, 2° qualiter, 3° a quibus 282r Sermo in die pasche Pascha nostrum immolatus est I Cor 5,7 Karissimi hodie est dies quam prae aliis fecit dominus concedat Ihesus Christus pro nobis ymmolatus amen 283r–285v Kurztexte zu Auferstehung und Eucharistie Circa resurrectionem Ihesum queritis Nazarenum crucifixum Hoc notandum quod ad predicandum potest dici (283v) De eucharistia. Eukaristie institutio causa Circa communionem committitur peccatum triplex Primo cum quis statuto tempore communionem dimittit (284v) De resurrectione. Resurrexisse homines vere cum Christo (285r) Resurgentibus spiritualiter Christus reliquit septem exempla Christus dicitur filius David primo quia in expugnandis adversariis (285v) Phase Est enim phase (atl. Bibelzitate zum Paschamahl) Pasca Fecerunt filii 286r–300r Sermones Liber generacionis Ihesu Christi. Ita scribitur Matthaei primo capitulo et lectum est in hodierne festivitatis evangelio (In conceptione BMV, 8.12.) (289v) Calix in manu domini . Nunc quid in hiis verbis misticum lateat (290v) Videntibus illis quibus verbis Christi ascensio describitur esse facta in conspectu discipulorum (293r) Veni sancte spiritus (vgl. AH 54 Nr. 153). Karissimi in hoc festo pentecostes sancta nostra ecclesia recolit (294r) Pro die ascensionis domini Epistola hodierne festivitatis actuum primo scripta insinuat Christi ascensionem (296r) Qui crediderit et baptizatus fuerit Mc 16,16. In quibus verbis fides et baptismus ostenditur (299r) Pro die ascensionis domini Sancta mater ecclesia hac die qui est xl dies post diem resurrectionis 300v–304r Theologische Kurztexte. De salute obtinenda Hugo parte nona de sacramentis ait tria sunt que ab inicio ad salutem obtinendam necessaria fuerint fides sacramentum et opera bona Hugo de Sancto Victore, De sacramentis 9,8 (PL 176, 328A-B). Folgt kurzer Kommentar. (301r) Sermo de Spiritu Sancto (durchgestrichen). Veni sancte spiritus reple tuorum corda fidelium (vgl. Chevalier 21252). Hugo parte nona de sacramentis etc. (siehe oben) canitur in carmine vulgari Nu bete wir den heilgen geist vmme den rechten gloiben allir meyst Iuramentum fidelitatis continet sex capitula Et sunt in culmine De bello iusto Ecce comes David II Sm 20,11. Prelium dicitur iustum si sit pro fide (302r) In iure civili leguntur multi comites Aufzählung von neun verschiedenen Rittergemeinschaften: Primo dicitur comes palatinus Notae lexicales: Ut dicit Augustinus in libro de doctrina Christiana quinta expositio sancte scripture edificat fidem spem et caritatem Aurelius Augustinus: De doctrina Christiana 1, 39 (PL 34, 36) 304r–313r Sermones Pro festo corporis Christi Tu es sacerdos Ps 109,4; Hbr 7,17 bzw. 21 Karissimi assumpta thematis verba satis innuunt varios fuisse ordines pontificum (306r) Pro die sancto pentecostes Karissimi epistola hodierne diei Actis 2 descripta (308r) Item de pentecoste Notandum quod hoc festum dicitur pentecoste et ortum habet illa nominacio a Judeorum ritu (309r) Verweisnotiz: De oblacione in hoc festo facienda secundum legem vide in alio sexternulo. (309r) Gloria in altissimis Lc 2,14 Antequam specialiter de predictis verbis aliqua dicta (In vigilia nativitatis domini bzw. in nativitate domini) (312r) Conversus Petrus vidit Io 21,20a ultimo et habetur in hodierno ewangelio. Karissimi verba assumpta exprimunt nobis laudem ewangeliste Johannis (27.12.) 313v–334v Bartholomaeus Rimbertinus Sermones Subscriptos sermones fecit episcopus Coronensis de ordine predicatorum nuntius et legatus pape anno domini 1452 in ecclesia predicatorum Erffordie Nonne anima plus est et in ewangelio hodierna (Dom. XV post pent.). (318v) Dilectus quemadmodum et ad propositum hodierne festivitatis (De sancto Confessore bzw. Exaltatio S. Crucis, 14.9., darin zitiert: Dilectus deo et hominibus vgl. AH 54 Nr. 90). (324v) Vidi aquam egredientem Ita canit ecclesia hodierna die (In dom. temp. pasch.). (327v) Ewangelium enim ante diem verbum dicitur (Feria V in coena domini). (329v) Homo quidam fecit cenam . Hodie octo die dixi vobis (Dom. II post pent.). CALMA 2, 51 Nr. 4 (Hs. genannt); Kaeppeli 433 (Hs. genannt); Meier De praedicatione (siehe oben), 154–156; L. Meier, Über den Zeugniswert der "Reportatio" in der Scholastik, in: Archiv für Kulturgeschichte 36 (1954) 1–8, hier: 7 (Hs. genannt). 335r–337r Sermo in actu promotionis habitus In nomine domini. Amen Reverendi patres doctores magistri Quamquam pater noster licenciandus per dominum recommendatorem sacre theologye professores quodam scribitur in epistola currentis dominice (Dom. I adv. bzw. Dom. I post trin.) Induite novum hominem Eph 4,24 do et confero vobis licenciam recipiendi insignia doctoralia in sacra theologya Die Promotion erfolgt im Namen des Mainzer Erzbischofs Konrad von Dhaun (reg. 1419–1434). 337v–338r De gravaminibus nacionis germanice Quam graviter nacio germanica suppeditetur aliisque sit nationibus Papst Calixt III. (1455–1458) wird als verstorben erwähnt. 338v–342r Quaestio de lege Utrum ultra legem universalem omnibus hominibus inspiratam necessarium fuerit Venerande domine doctor responsurus ad hanc questionem et responsivum est pars affirmativa questionis Sequuntur argumenta que arguit dominus doctor in proponendo Arguitur primo quod non necessarium fuit ad commune bonum 342v–346r Ex Petro Damiani Pervicax parvitatis tribunali tremendi iudicis quodam modo presentatus assisto Exzerpte nicht in den Werken Damianis nachweisbar. 346v–348v leer. 349r–398v Sermones Sermo Latinus dominica Reminiscere ad clerum Hec est voluntas dei 1 Th 4,3. Propono hec inpoenitentiarum verba sunt quidem 1 ad Thessalonicenses iiii scripta et in epistola huius diei dominice recitata (353r) Sermo latinus dominica Letare ad Clerum Libertate Christus Verba posita ad Galatas iiii sunt scripta et in epistola hodierna sunt recitata (356v) feria sexta ante palmarum Verbum domini veniat . Ita scribitur Jeremiae xvii originaliter et in epistola hodierna diei lectionaliter. Reverendi domini (363r) Gaudete in domino Phil 4,4. Verba hec applicata sunt quidem ad Philippenses iiii c inchoate collacionis initio assumpta (368r) De digna sumpcione corporis et sanguinis Christi ab unoquoque precipue a sacerdote Beatus Augustinus ad fratres in heremo in sermone quarto dicit (PL 40, 1241). Serpentis prudencia est quod veterem pellem per singulos annos (371r) Induite vos armatura Venerabilis Boethius tertio de consolatione (Dom. XXI post pent. bzw. in festo S. Georgii). (375r) Quis ex vobis Io 8,46. Reverendi domini mei secundum glossam Ezech. iii. ad bona assurgere perfecta non possumus nisi (Dom. in passione domini). (379v) Einschub: Quaestio Queritur utrum in presentia videatur deus sine medio. Respondetur secundum Bonaventuram similitudinem ostendit Haereticae propositiones damnatae (Paris 1240). Nota hii articuli sunt condempnati ab universitate Parisiensi tempore Gwilhelmi episcopi (Wilhelm von Auvergne, 1180–1249) et magistri Allexandri (Alexander von Hales, 1185–1245). Primus est quod divina essentia in se nec ab homine nec ab angelo videbitur nec Adam in statu innocencie Druck: C. E. du Boulay, Historia Universitatis Parisiensis, Bd. 3, Paris 1666, repr. Frankfurt/Main 1966, 177f. (380r) Sermones Sermo Latinus dominica prima quadragesime Non vituperetur ministerium II Cor 6,3. Scribitur ii ad Corinthios vi et in hodierne dominice epistolari officio. Reverendi patres et magistri ceterique in Christo michi predilecti (382r) dominica 3a quadragesime Christus nos dilexit Scribitur ad Ephesios v. c. et in hodierne dominice epistolari lectione. Reverendi domini etc. quamquam iuxta sapientis cuiusdam elogium (383v) Misit illos binos Reverendi domini iuxta sentenciam beati Augustini primo de doctrina christiana (386v) Fecit cenam magnam Reverendi etc. dicit enim Allexander in epistola sua quod deo nichil est difficile (Dom. II post pent.). (389v) Ceci vident Mt 11,5. Reverendi patres et domini etc. Juxta doctrinam Damasceni libro viii. de erroribus (Dom. adv.). (393r) Kurztexte zu Passio domini Nota. Tres disciplinas accepit Christus in corpore suo. Unam fortem usque ad fractionem cutis cum virgis cum corpore a morte resurrexit. (393v) Nota ewangelium Assumpsit Ihesus discipulos Lectio et passio Christi nobis proponitur illo tempore dominica in quinquagesima - (394r) Sermo De passione domini Quamvis devocionis christiane principalis causa sit omnipotens deus (bricht ab).

Papier

Wasserzeichen: Dreiberg Piccard VII 2317 (1477, 1478), 2319 (1474–1478), Ochsenkopf Piccard XI 259 (1476), 342 (1470–1475), XIII 188 (1473–1475), ähnlich XIII 677 (1476), XV 360 (1474–1475), 515 (1467–1471), XII 851 (1470–1472).

I, 398, I Bl. 31 21 31 VI (372). VI+2 (386). VI (398). Tintenfoliierung (19. Jh.). Lagensignaturen (vielfach durch Beschnitt verloren). Schriftraum: 1r–202v: 19–19,5 10 , 35–37 Zeilen; 205r–398v: 20,5–21,5 10–12,5 , 38–43 Zeilen. Marginalien. Jüngere gotische Kursive, 39v–129r, 179v–181v und 188v zuweilen Textualis als Auszeichnungsschrift. Rubriziert. Lombarden zwei- bis vier-, 96v fünfzeilig, 205r–234v keine Lombarden. 1r Initiale I (siebenzeilig, gespalten)

Holzdeckel mit schwarzem Kalbleder überzogen. Streicheisenlinien. Eck- und Kantenbeschläge aus Messing. Zwei restaurierte Bügelschließen. Einzelstempel Adler heraldisch: EBDB s000030. Blattwerk: EBDB s001481. Blüte: EBDB s001860. Herz von Pfeil durchbohrt: EBDB s005213. Christusmonogramm EBDB s008289. Lilie: EBDB s006082 , EBDB s002446. Rosette fünfblättrig: EBDB s006679 , EBDB s007648. Rosette, zwei Blattkränze, fünfblättrig: EBDB s006654 , EBDB s007002. Aus der Werkstatt Kartause Erfurt, Fogel-Frenckel-Stempel ( EBDB w000226 ). Rosette fünfblättrig: EBDB s007684. Aus der Werkstatt Kartause Erfurt, Fogel-Stempel ( EBDB w000248 ). Gelbschnitt.

Einband und Inhalt deuten auf Erfurt. - Seit 1644 in der Universitätsbibliothek Helmstedt nachweisbar; im Katalog von Christoph Schrader (Cod. Guelf. 27.2 Aug. 2°, 24v) als Lectura super arborem consanguinitatis et affinitatis, Tractatus de successionibus ab Intestato, De arte notarie tractatus beschrieben.

Dieter Merzbacher: Katalog der mittelalterlichen Helmstedter Handschriften. T. 1: Cod. Guelf. 1 bis 276 Helmst. Beschrieben von Helmar Härtel, Christian Heitzmann, Dieter Merzbacher, Bertram Lesser. Wiesbaden: Harrassowitz, 2012. S. 221-228. Heinemann Nr. 203. L. Meier, De praedicatione dominicana sermonibus Capestranensibus Erfordiae parallela, in: Antonianum 29 (1954) 143–156, hier: 143–151. Dolezalek 2, unter der Hs. Tatarzyński 28f. Markowski 282.