Beschreibung von Halberstadt, Historisches Stadtarchiv, M 131 (Katalog der mittelalterlichen und frühneuzeitlichen Handschriften in Halberstadt. Verzeichnis der Bestände der Kulturstiftung Sachsen-Anhalt, Domschatz zu Halberstadt, und des Historischen Archivs der Stadt Halberstadt, bearbeitet von P. Carmassi, Wiesbaden 2018.) Katalogisiert durch Patrizia Carmassi Herzog August Bibliothek Elektronische Ausgabe nach TEI P5 TEI-P5 konforme Kodierung durch Patrizia Carmassi Herzog August Bibliothek Herzog August Bibliothek 08.11.2022 Herzog August Bibliothek

Dieses Dokument steht unter einer Creative Commons Namensnennung-Weitergabe unter gleichen Bedingungen 3.0 Deutschland Lizenz (CC BY-SA).

Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)

Neukatalogisiert durch Patrizia Carmassi.

Beschreibung erstellt im Rahmen des Projektes Katalogisierung der Halberstädter Handschriften

Halberstadt Historisches Stadtarchiv M 131 Evangelistar Halberstadt 12. Jh. Letztes Viertel 1r Nachtrag (neuzeitlich). Verzeichnis der Evangelien für zehn Feste, u.a. die Sonntage 23-27 post Trinitatem. 1v-179r Evangelistar 1v-147v Proprium de tempore 1v In vigilia natalis domini Mt 1,18-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 1. 1v Primo galli cantu Lc 2,1-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 2. 2v Initium sancti evangelii secundum Matheum Mt 1,1-16. 3r In primo mane Lc 2,15-20. Klauser, Das römische Capitulare D, 3. 3v Initium sancti evangelii secundum Iohannem Io 1,1-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 4. 4r In natale sancti Stephani Mt 23,34-39. Klauser, Das römische Capitulare D, 5. 4v In natale sancti Iohannis evangelistę Io 21,19-24. Klauser, Das römische Capitulare D, 6. 5r In natale Innocentum Mt 2,13-18. Klauser, Das römische Capitulare D, 7 (bis 2,23). 5v Dominica infra nativitatem domini Lc 2,33-40. Klauser, Das römische Capitulare D, 10. 6r In octava domini Lc 2,21-22. Klauser, Das römische Capitulare D, 9 (bis 2,32). In vigilia epiphanię domini Mt 2,19-23. Klauser, Das römische Capitulare D, 11. 6v In die sancto 2,1-12. Klauser, Das römische Capitulare D, 12. 7r In octava epiphanię Mt 3,13-17. Klauser, Das römische Capitulare D, 16 (Item in feria IIII post theophaniam). 7v Dominica I post epiphaniam domini Lc 2,42-52. Klauser, Das römische Capitulare D, 13. 8r Feria IIII Io 1,29-34. Klauser, Das römische Capitulare D, 15. 8v Feria VI Mt 4,12-17 Liturgische Lesung . Klauser, Das römische Capitulare D, 17. 9r Dominica II post epiphaniam Io 2,1-11. Klauser, Das römische Capitulare D, 18. 9v Feria IIII Mc 6,1-6. Klauser, Das römische Capitulare D, 45 (Ebdomada VII post theophania. Feria IIII). 10r Feria VI Lc 4,31-37. Klauser, Das römische Capitulare D, 23 (Edomada III post theophania. Feria VI). 10v Dominica III post epiphaniam Mt 8,1-13. Klauser, Das römische Capitulare C, 20. 11r Feria IIII Lc 4,14-22. Klauser, Das römische Capitulare D, 20 (Ebdomada III post theophania). 12r Feria VI Mt 4,23-25. Klauser, Das römische Capitulare D, 27 (Ebdomada III post theophania. Feria IIII). Feria VI Mc 3,6-15. 12v Dominica IIII Mt 8,23-27. Klauser, Das römische Capitulare C, 27. 13r Feria IIII Lc 9,57-62. 13v Feria VI Mc 10,13-16. Klauser, Das römische Capitulare D, 41 (Ebdomada VI post theophania. Feria IIII). Dominica V Mt 11,25-30. 14r Feria IIII Mt 21,28-32. Mt 11,15. 14v Dominica in septuagesima Mt 20,1-16. Klauser, Das römische Capitulare D, 62. 15v Feria IIII Mc 9,29-36. Klauser, Das römische Capitulare D, 63. 16r Feria VI Lc 9,51-56. Klauser, Das römische Capitulare D, 64. Dominica in sexagesima Lc 8,4-15. Klauser, Das römische Capitulare D, 65. 17r Feria IIII Mt 13,3-23. 18r Feria VI Mc 4,2-20. 19v Dominica in quinquagesima Lc 18,31-43. Klauser, Das römische Capitulare D, 68. 20r Feria IIII In capite ieiunii Mt 6,16-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 69. 20v Feria V Mt 8,5-. Klauser, Das römische Capitulare D, 70. Feria VI Mt 5,43-6,4. Klauser, Das römische Capitulare D, 71. 21r Sabbato Mc 6,47-56. Klauser, Das römische Capitulare D, 72. 22r In quadragesima Mt 4,1-11. Klauser, Das römische Capitulare D, 73. 22v Feria II Mt 25,31-46. Klauser, Das römische Capitulare D, 74. 23v Feria III Mt 21,10-17. Klauser, Das römische Capitulare D, 75. 24r Feria IV mensis primi Mt 12,38-50. Klauser, Das römische Capitulare D, 76. 25r Feria V Mt 15,21-. Klauser, Das römische Capitulare C, 64. Aliud secundum Iohannem 8,31-47a. Vgl. Klauser, Das römische Capitulare C, 64. Chavasse 2, S. 28 (M). 26r Feria VI Io 5,1-15. Klauser, Das römische Capitulare D, 78. 27r In sabbato Mt 17,1-9. Klauser, Das römische Capitulare D, 79. 27v Dominica II in quadragesima Mt 15,21-28. Chavasse 2, S. 28 (M). 28r Feria II Io 8,21-29. Klauser, Das römische Capitulare D, 81. 28v Feria III Mt 23,1-12. Klauser, Das römische Capitulare D, 82. 29r Feria IIII Mt 20,17-28. Klauser, Das römische Capitulare D, 83. 29v Feria V Lc 16,19-. Klauser, Das römische Capitulare C, 71. Aliud evangelium Io 5,30-47. Klauser, Das römische Capitulare D, 84. 30v Feria VI Mt 21,33-46. Klauser, Das römische Capitulare D, 85. 31v Sabbato Lc 15,11-32. Klauser, Das römische Capitulare D, 86. 33r Dominica III in quadragesima Lc 11,14-28. Klauser, Das römische Capitulare D, 87. 34r Feria II Lc 4,23-30. Klauser, Das römische Capitulare D, 88. 34v Feria III Mt 18,15-22. Klauser, Das römische Capitulare D, 89. 35r Feria IIII Mt 15,1-20. Klauser, Das römische Capitulare D, 90. 36r Feria V Lc 4,38-. Klauser, Das römische Capitulare C, 78. Aliud evangelium Io 6,27-35 Chavasse 2, S. 28 (M). 36v Feria VI Io 4,5-42. Klauser, Das römische Capitulare D, 92. 38v Sabbato Io 8,1-11. Klauser, Das römische Capitulare D, 93. 39r Dominica IIII in quadragesima Io 6,1-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 94. 40r Feria II Io 2,13-25. Klauser, Das römische Capitulare D, 95. 40v Feria III Io 7,14-31. Klauser, Das römische Capitulare D,96. 41v Feria IIII Io 9,1-38. Klauser, Das römische Capitulare D, 97. 44r Feria V Lc 7,11-. Klauser, Das römische Capitulare C, 85. Aliud evangelium Io 5,17-29. Klauser, Das römische Capitulare D, 98. 44v Feria VI Io 11,1-45. Klauser, Das römische Capitulare D, 99. 47r Sabbato Io 8,12-20. Klauser, Das römische Capitulare D, 100. 47v Dominica V in passione domini Io 8,46-59. Klauser, Das römische Capitulare D, 101. 48v Feria II Io 7,32-39. Klauser, Das römische Capitulare D, 102. 49r Feria III Io 7,1-13. Klauser, Das römische Capitulare D, 103. 49v Feria IIII Io 10,22-38. Klauser, Das römische Capitulare D, 104. 50v Feria V Lc 7,36-. Klauser, Das römische Capitulare C, 92. Aliud Io 7,40-53. Klauser, Das römische Capitulare D, 105. 51r Feria VI Io 11,47-54. Klauser, Das römische Capitulare D, 106. 51v In vigilia palmarum Io 17,1-26. Klauser, Das römische Capitulare C, 94 (Io 17,1-11); S. 176, Nr. 100. 53r Die dominico evangelium super ramos palmarum Lc 19,29-40. 54r Dominus vobiscum. Passio domini nostri Iesu Christi sec. Matheum Mt 26,2-27,66. Klauser, Das römische Capitulare D, 108. 61v Feria II. Passio domini nostri Iesu Christi secundum Marcum Mc 14,1-15,46. Vgl. Klauser, Das römische Capitulare C, 97. 68r Feria III Io 12,1-36. Klauser, Das römische Capitulare D, 109 (Feria II). 70r Feria IIII. Passio domini nostri Iesu Christi secundum Lucam Lc 22,1-23,53. Klauser, Das römische Capitulare D, 111. 76v Feria V. In cena domini Io 13,1-15. Klauser, Das römische Capitulare C, 99. 77v In parasceve absque salutatione et titulo legatur Io 18,1-19-42. Klauser, Das römische Capitulare D, 113. 82v Sabbato sancto paschę Mt 28,1-7. Klauser, Das römische Capitulare D, 114. 83r In die sancto Mc 16,1-7. Klauser, Das römische Capitulare D, 115. 83v Feria II Lc 24,13-35. Klauser, Das römische Capitulare D, 116. 84v Feria III Lc 24,36-47. Klauser, Das römische Capitulare D, 117. 85r Feria IIII Io 21,1-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 118. 86r Feria V Io 20,11-18. Klauser, Das römische Capitulare D, 119. 86v Feria VI Mt 28,16-20. Klauser, Das römische Capitulare D, 120. 87r Sabbato Io 20,1-9. Klauser, Das römische Capitulare , S. 70, Nr. 112 (Anm.) Chavasse 2, S. 29 (M). Dominica I post albas Io 20,19-31. Klauser, Das römische Capitulare D, 121 (Feria VII). Chavasse 2, S. 29 (M). 88r Feria IIII Mc 16,9-13a. Chavasse 2, S. 29 (M). 88v Feria VI Mt 28,8-15. Chavasse 2, S. 29 (M). 89r Dom II post Pascha Io 10,11-16. Klauser, Das römische Capitulare D, 130. Feria IIII Lc 24,1-12. Klauser, Das römische Capitulare D, 131. 90r Feria VI Mt 9,14-17. Chavasse 2, S. 29 (M). Dominica III Io 16,16-22. Klauser, Das römische Capitulare D, 135. 91r Feria IIII Io 3,25-36. Klauser, Das römische Capitulare D, 138. 91v Feria VI Io 12,46-50. Klauser, Das römische Capitulare D, 140. 92r Dominica IIII Io 16,5-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 141. 92v Feria IIII Io 17,11-26. Klauser, Das römische Capitulare D, 142. 93r Feria VI Io 16,31-33. 93v Feria VI. Aliud Io 13,33-36. Klauser, Das römische Capitulare D, 143. Dominica V Io 16,23-30. Klauser, Das römische Capitulare D, 144. 94r Feria II (gestrichen). Letania maior Lc 11,5-13. Klauser, Das römische Capitulare D, 125. 94v In vigilia ascensionis Io 17,1-11 Klauser, Das römische Capitulare D, 150. 95v In die sancto Mc 16,14-20. Klauser, Das römische Capitulare D, 151. 96r Dominica post ascensionem domini Io 15,26-16,4. Klauser, Das römische Capitulare D, 153. Feria IIII Io 6,55-70. 97r Feria VI Lc 24,49-53. Klauser, Das römische Capitulare D, 152. In vigilia pentecosten Io 14,15-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 155. 97v In die sancto Io 14,23-31. Klauser, Das römische Capitulare D, 156. 98r Feria II Io 3,16-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 157. 98v Feria III Io 10,1-10. Klauser, Das römische Capitulare D, 158. 99r Feria IIII Io 6,44-52. Klauser, Das römische Capitulare D, 159. 99v Feria V Lc 9,1-6. Klauser, Das römische Capitulare D, 160. 100r Feria VI Lc 5,17-26. Klauser, Das römische Capitulare D, 161. 100v Sabbato Lc 4,38-43. Klauser, Das römische Capitulare D, 164. 101r In octava pentecosten Io 3,1-15. Klauser, Das römische Capitulare D, 170. 102r De sancta trinitate Lc 10,21. Dominica I ante septuagesimam invenies Dominica I post pentecosten Lc 16,19-31. Klauser, Das römische Capitulare D, 177 (Ebdomada III post pentecosten) Chavasse 2, S. 31 (V: Dominica I post octavam). 103r Feria IIII Lc 20,27-40. Klauser, Das römische Capitulare D, 174 (Ebdomada II post pentecosten Feria VI). 103v Feria VI Lc 12,11-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 173 (Octabas pentecosten Feria IIII). 104r Dominica II Lc 14,16-24. Klauser, Das römische Capitulare D, 182 (Dominica IV post pentecosten) Chavasse 2, S. 31 (V: Dominica I post octavam). 104v Feria IIII Mt 5,17-19. Klauser, Das römische Capitulare D, 180 (Ebdomada III post pentecosten Feria IIII). 105r Feria VI Lc 17,1-10. Klauser, Das römische Capitulare D, 181 (Ebdomada III post pentecosten Feria VI). 105v Dominica III Lc 15,1-10. Klauser, Das römische Capitulare D, 174 (Ebdomada II post pentecosten). Chavasse 2, S. 31 (V: Dominica III post octavam). 106r Feria IIII Mt 5,25-30. Klauser, Das römische Capitulare D, 183 (Ebdomada IIII post pentecosten. Feria IIII). 106v Feria VI Mc 11,11-23. Klauser, Das römische Capitulare D, 184 (Ebdomada IIII post pentecosten. Feria VI, nur bis 11,18). 107v Dominica IIII Lc 6,36-42. Chavasse 2, S. 31 (V: Dominica IIII post octavam). 108r Feria IIII Mc 10,17-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 195 (Ebdomada II post natale apostolorum Feria IIII). 108v Feria VI Mc 5,1-19. Klauser, Das römische Capitulare D, 42 (Ebdomada VI post theophaniam Feria VI, bis 5,19). 109v Dominica V Lc 5,1-11. Klauser, Das römische Capitulare D, 188. 110r Feria IIII Lc 13,1-5. 110v Feria VI Lc 13,31-35. 111r Dominica VI Mt 5,20-24. Klauser, Das römische Capitulare D, 192 (Ebdomada II post natale apostolorum). Chavasse 2, S. 32 (M: Ebdomada VII post pentecosten). Feria IV Mc 9,49-10,9. 111v Feria VI Mt 12,1-7. Chavasse 2, S. 32 (M: Ebdomada VIII post pentecosten Feria VI. 112r Dominica VII Mc 8,1-9. Klauser, Das römische Capitulare D, 197 (Ebdomada III post natale apostolorum). 112v Feria IIII Mc 6,31-44. Klauser, Das römische Capitulare D, 52 (Ebdomada VIII post theophaniam Feria VI, Mc 6,34-46). 113v Feria VI Mt 16,1-12. Klauser, Das römische Capitulare D, 198 (Ebdomada III post natale apostolorum Feria IIII). 114r Dominica VIII Mt 7,15-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 206 (Ebdomada IIII post apostolorum). 114v Feria IIII Mc 9,37. Chavasse 2, S. 32 (M: Ebdomada VIIII post pentecosten Feria IIII). 115v Feria VI Mt 23,13-23. Chavasse 2, S. 32 (M: Ebdomada VIIII post pentecosten Feria VI). 116r Dominica VIIII Lc 16,1-9. Klauser, Das römische Capitulare D, 218 (Dominica VI post apostolorum). 116v Feria IIII Lc 16,10-15. Chavasse 2, S. 33 (M: Ebdomada X post pentecosten Feria IIII). 117r Feria VI Lc 11,37-46. Chavasse 2, S. 33 (M: Ebdomada X post pentecosten Feria VI). 117v Dominica X Lc 19,41-47a. Klauser, Das römische Capitulare D, 212 (Ebdomada V post apostolorum). 118r Feria IIII Lc 21,20-26. Klauser, Das römische Capitulare D, 216 (Ebdomada V post apostolorum Feria IIII). 118v Feria VI Lc 21,34-36. Klauser, Das römische Capitulare D, 217 (Ebdomada V post apostolorum Feria VI). 119r Dominica XI Lc 18,10-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 225 (Ebdomada VIII post apostolorum). Feria IIII Mt 12,30-37. Chavasse 2, S. 33 (M: Ebdomada XII post pentecosten Feria IIII). 119v Feria VI Lc 17,20-37. Chavasse 2, S. 33 (M: Ebdomada XII post pentecosten Feria VI). 120v Dominica XII Mc 7,31-37. Klauser, Das römische Capitulare D, 241 (Ebdomada I post sancti Laurenti). 121r Feria IIII Mt 9,27-35. Chavasse 2, S. 34 (M: Ebdomada XIII post pentecosten Feria IIII). 121v Feria VI Mt 11,20-24. Chavasse 2, S. 34 (M: Ebdomada XIII post pentecosten Feria VI). 122r Dominica XIII Lc 10,23-37. Klauser, Das römische Capitulare D, 251 (Ebdomada II post sancti Laurenti). 123r Mense VII Feria IIII Mc 9,16-28. Klauser, Das römische Capitulare D, 272. 123v Feria VI Lc 7,36-50. Klauser, Das römische Capitulare D, 46 (Ebdomada VII post theophania Feria VI, Lc 7,36-47). 124v Sabbato Lc 13,6-17. Klauser, Das römische Capitulare D, 274 (Lc 13,10-17). 125v Dominica XIIII Lc 17,11-19. Klauser, Das römische Capitulare D, 255 (Ebdomada III post sancti Laurenti). 126r Feria IIII Mc 1,40-45. Chavasse 2, S. 34 (M: Ebdomada 15 post pentecosten Feria IIII). 126v Feria VI Mc 8,31-35. Dominica XV Mt 6,24-33. Klauser, Das römische Capitulare D, 262 (Ebdomada IIII post sancti Laurenti). 127v Feria IIII Mt 5,33-42. Vgl. Klauser, Das römische Capitulare A, 196, Anm. 128r Feria VI Mt 21,23-27. Dominica XVI Lc 7,11-16. Klauser, Das römische Capitulare D, 266 (Ebdomada V post sancti Laurenti). 128v Feria IIII Mc 10,46-50. 129r Feria VI Mc 8,22-26. Klauser, Das römische Capitulare D, 270. 129v Dominica XVII Lc 14,1-11. Klauser, Das römische Capitulare D, 271 (Ebdomada VI post sancti Laurenti). 130r Feria IIII Mt 12,14-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 252 (Ebdomada II post sancti Laurenti Feria IIII). 130v Feria VI Lc 13,22-30. Klauser, Das römische Capitulare D, 254 (Ebdomada II post sancti Laurenti Feria VI). 131r Dominica XVIII Mt 22,34-46. 131v Feria IIII Mt 13,24-30. Klauser, Das römische Capitulare D, 277 (Ebdomada VII post sancti Laurenti Feria VI). 132r Feria VI Mt 13,31-35. Klauser, Das römische Capitulare D, 286 (Ebdomada I post sancti angeli Feria VI). 132v Dominica XVIIII Mt 9,1-8. Klauser, Das römische Capitulare D, 281 (Ebdomada I post sancti angeli). Feria IIII Mt 13,36-43. Klauser, Das römische Capitulare D, 290 (Ebdomada II post sancti angeli Feria VI). 133r Feria VI Mt 24,15-25. 133v Dominica XX Mt 22,1-14. Klauser, Das römische Capitulare D, 291 (Ebdomada III post sancti Angeli). 134v Feria IIII Lc 14,12-15. Klauser, Das römische Capitulare D, 292. Feria VI Lc 6,22-35. Vgl. Klauser, Das römische Capitulare A, 212, Anm. 135v Dominica XXI Io 4,46-53. Klauser, Das römische Capitulare D, 127 (Dominica octabas paschae Feria VI). Chavasse 2, S. 30 (V: Dominica IV post octava pascae Feria VI). 136r Feria IIII Lc 6,6-11. 136v Feria VI Mt 8,14-17. Klauser, Das römische Capitulare D, 293 (Ebdomada III post sancti angeli Feria VI). Dominica XXII Mt 18,23-35. Klauser, Das römische Capitulare D, 294 (Ebdomada IIII post sancti angeli). 137v Feria IIII Lc 20,46-21,3. 138r Feria VI Mc 4,24-29. Klauser, Das römische Capitulare D, 296 (Ebdomada IIII post sancti angeli Feria VI). Dominica XXIII Require in media quadragesima Io 6,5-. feria IIII (radiert). Mt 17,10-13 Vgl. Klauser, Das römische Capitulare D, 60 (Ebdomada X post theophania Feria IIII Mt,17,10-18). 138v Feria VI Mc 13,33-36. Klauser, Das römische Capitulare D, 311 (In adventum domini Feria VI). Dominica XXIIII (verbessert in XXIII). Mt 22,15-21. Klauser, Das römische Capitulare D, 297 (Ebdomada V post sancti angeli). Chavasse 2, S. 37 (M). 139r Feria IIII Mt 17,24-27. Klauser, Das römische Capitulare D, 298 (Ebdomada V post sancti Angeli Feria IIII). Chavasse 2, S. 37 (M). 139v Feria VI Mt 19,7-12. Dominica XXV (später korrigiert in XXIIII). Mt 9,18-22. Klauser, Das römische Capitulare D, 302 (Ebdomada VI post sancti angeli). Chavasse 2, S. 37 (M). 140r Feria IIII Lc 8,41-56. Klauser, Das römische Capitulare D, 176 (Ebdomada II post pentecosten Sabbato). 141r Feria VI Mc 12,28-34. Chavasse 2, S. 37 (M: Ebdomada 25 post pentecosten Feria IIII). 141v Dominica I de adventu domini Mt 21,1-9. Klauser, Das römische Capitulare D, 314. 142r Feria IIII Mt 3,1-6. Klauser, Das römische Capitulare D, 315. 142v Feria VI Lc 3,7-18. Klauser, Das römische Capitulare D, 316. 143r Dominica II Lc 21,25-33. Klauser, Das römische Capitulare D, 317. 143v Feria IIII Inicium sancti evangelii secundum Marcum Gloria tibi domine Mc 1,1-5. Klauser, Das römische Capitulare D, 319 (Feria VI: Mc 1,1-8). 144r Feria VI Lc 7,28-35. 144v Dominica III Mt 11,2-10. Klauser, Das römische Capitulare D, 320. 145r Feria IIII Statio ad sanctam Mariam in cripta Lc 1,26-38. Klauser, Das römische Capitulare D, 324 (Ebdomada I ante natale domini Mense decimo Feria IIII ad sanctam Mariam). 145v Feria VI Lc 1,39-47. Klauser, Das römische Capitulare D, 325 (ebdomada I ante natale domini Feria VI ad apostolos). 146r Sabbato sequentia sancti evangelii secundum Lucam Lc 3,1-6. Klauser, Das römische Capitulare D, 327. 146v Dominica IIII Io 1,19-28. Klauser, Das römische Capitulare D, 323. 147r Feria IIII Mt 11,11-15. Klauser, Das römische Capitulare D, 318 (Ebdomada III ante natale domini Feria IIII). 147v Feria VI Io 1,15-18. 147v-159v Proprium de sanctis 147v Incipit breviarium de sanctis per circulum anni In natale sancti Silvestri papę. Infra natalitia confessorum invenies Mt 24,42-. Klauser, Das römische Capitulare D, 8. Felicis confessoris Infra natalitia confessorum Lc 10,16-. Klauser, Das römische Capitulare D, 14. Marcelli papę Ubi superius dixi Mt 25,14-. Klauser, Das römische Capitulare D, 19. Priscę virginis et martyris Infra natalitia virginum Mt 13,44. Klauser, Das römische Capitulare D, 25. Fabiani et Sebastiani Infra natalitia plurimorum martyrum invenies Lc 6,17-. Klauser, Das römische Capitulare D, 31. Agnetis virginis Infra natalitia virginum Mt 25,1-. Klauser, Das römische Capitulare D, 33. 148r Vincentii martyris In natalitia unius martyris Mt 16,24- Conversio sancti Pauli In commemoratione ipsius invenies Mt 19,27-. Klauser, Das römische Capitulare D, 191. Chavasse 2, S. 67. Octava sancte Agnetis martyris Infra natalitia Mt 13,44-. Klauser, Das römische Capitulare D, 40. Am rechten Rand (frühneuzeitlicher Nachtrag): Caroli. Si quis venit ad me. Require fol. 21 in natale unius martyris (Lc 14,26). In purificatione sanctę Marię Lc 2,22-32. Klauser, Das römische Capitulare D, 49. 148v Agathę virginis Virginum Mt 25,1. Klauser, Das römische Capitulare D, 51. Valentinis martyris natalitia unius martyris Lc 9,23-. Klauser, Das römische Capitulare D, 56. Cathedra sancti Petri In natalitia ipsius invenies Mt 16,13-. Klauser, Das römische Capitulare D, 190. Chavasse 2, S. 67. In natalitia sancti Matthię apostoli Mt 5,13-16. 149r Gregorii papę In natalitia unius martyris Lc 14,26. Adnuntiatio domini Lc 1,26-. Klauser, Das römische Capitulare C, 54. Tiburci et Valeriani Infra natalitia plurimorum martyrum Mt 8,18-. Georgi martyris Infra unius martyris Mt 10,26-. Marci evangelistę Mt 24,42- (auf Rasur). Klauser, Das römische Capitulare D, 282. Vitalis martyris. Letania maior Io 15,1-7. Klauser, Das römische Capitulare D, 128 (Io 15,1-11). 149v In natalitia apostolorum Philippi et Iacobi Io 14,1-13. Klauser, Das römische Capitulare D, 132. 150r Inventio s. crucis In octava pentecosten invenies Io 3,1-. Chavasse 2, S. 67. Iohannis ante portam latinam In natalitia ipsius invenies Auf Rasur: Dixit Iesus Petro sequenti. Vgl. Io 21. vel aliud evangelium verte folium ad sinistram Io 15,1-. In natalitia sanctorum Gordiani et Epimachi Io 15,5-11. Am Rande Nachtrag: Godehardi confessoris Ego sum vitis vera Verte folium ad sinistram. 150v Nerei Achillei atque Pancratii Infra natalitia plurimorum apostolorum invenies Io 15,17-. Urbani papę et martyris. Infra natalitia plurimorum confessorum Mt 24,42-. Klauser, Das römische Capitulare D, 149. Marcellini et Petri Infra natalitia plurimorum martyrum Mt 24,3-. 151r Bonifacii episcopi Ubi superius dixi Lc 21,9. Primi et Feliciani Infra natalitia plurimorum apostolorum Io 15,12-. Klauser D, 168. Basilidis Cyrini Naboris Nazarii Infra natalitia plurimorum apostolorum invenies Mt 10,16-. Viti martyris In natalitia sancti Laurentii Io 12,24-. Marcelli et Marcellini Infra natalitia apostolorum Io 15,12-. Klauser, Das römische Capitulare D, 178. Gervasii et Protasii Infra natalitia plurimorum martyrum Mc 13,1-. Klauser, Das römische Capitulare D, 179. In vigilia sancti Iohannis baptistę Dominus vobiscum Initium sancti evangelii secundum Lucam Lc 1,5-17. Klauser, Das römische Capitulare D, 185. 151v Primo mane Lc 1,18 (folgt Lücke). 152r In natale sancti Laurenti Io 12,24-26. Klauser, Das römische Capitulare D, 231 Tiburtii martyris In natalitia apostolorum Io 15,12-. Klauser, Das römische Capitulare D, 232 Yppoliti martyris In natalitia martyrum Lc 12,1-. Klauser, Das römische Capitulare D, 234. In vigilia assumptionis sanctę Marię Io 19,25-27. 152v Eodem die Eusebii confessoris Plurimorum confessorum Mt 24,42-. Klauser, Das römische Capitulare D, 237. In die sancto Lc 10,38-42. Klauser, Das römische Capitulare D, 238. Agapiti martyris Infra natalitia apostolorum Lc 12,35-. Klauser, Das römische Capitulare D, 239. Octava sancti Laurenti Require in natalitia ipsius Io 12,24. Timothei martyris Unius martyris Lc 14,26-. Klauser, Das römische Capitulare D, 342. In natalitia sancti Bartholomei apostoli Lc 22,24-30. Klauser, Das römische Capitulare D, 243. 153r Hermetis martyris Plurimorum martyrum Lc 6,17-. Klauser, Das römische Capitulare D, 246. Augustini episcopi Infra natalitia plurimorum confessorum Lc 12,35-. Sabinę virginis In natalitia virginum invenies Mt 13,44-. Klauser, Das römische Capitulare D, 247 In decollatione sancti Iohannis baptistę Mc 6,17-29. Klauser, Das römische Capitulare D, 249. 154r Felicis et Adaucti Infra natalitia unius martyris Mt 10,26-. In nativitate sanctę Marię Lc 1,39-47. Klauser, Das römische Capitulare D, 258. Item aliud evangelium In nocte nativitatis domini invenies Mt 1,18-. Gorgonii martyris Infra natalitia unius martyris Mt 10,34-. Proti et Iacinti Infra natalitia plurimorum martyrum Mt 10,23. Klauser, Das römische Capitulare D, 260. Cornelii et Cypriani In natalitia martyrum Mt 24,4-. Ipsa die Exaltatio sancte crucis Mt 24,27-35. 155r Nicomedis martyris Unius martyris Mt 16,24-. Eufemię virginis natalitia virginis Mt 25,1- (auf Rasur). Lamberti episcopi et martyris In natalitia unius martyris invenies Mt 10,26-. In vigilia sancti Mathei Lc 5,27-32. In die sancto Mt 9,9-13. Klauser D, 278. 155v Mauricii et sociorum eius Plurimorum martyrum Lc 21,9-. Conceptio sancti Iohannis Lc 1,5-17 + Lc 1,18-25. In vigilia ipsius Et in primo mane invenies Lc 1,18-25. Cosme et Damiani Infra natalitia apostolorum invenies Io 15,17-. Klauser, Das römische Capitulare D, 279. In vigilia sancti Michaelis archangeli In III dominica post pentecosten invenies Lc 15,1-. In die sancto Mt 18,1-10. Klauser, Das römische Capitulare D, 280. 156v Ieronimi presbiteri Infra natalitia plurimorum confessorum Mt 25,14-. Remigii episcopi Infra natalitia plurimorum confessorum invenies Mt 24,42-. Marci papę et confessoris Item de confessoribus Lc 12,35-. Dionisii et sociorum In natalitia martyrum Lc 11,47-. Calixti papę et martyris In natalitia confessorum Lc 19,12. Lucę ęvangelistę Lc 10,1-7a. Klauser, Das römische Capitulare C, 242, Anm. 157r Vigilia apostolorum Symonis et Iudae Io 14,21-24. In die sancto Infra natalitia plurimorum confessorum Io 15,17-. Klauser, Das römische Capitulare D, 301. Chavasse 2, S. 70. In vigilia omnium sanctorum Lc 12,32-34. 157v In die sancto Mt 5,1-12a. 158r Quattuor coronatorum De apostolis Mt 10,16-. Theodori martyris Unius martyris Lc 14,26-. Martini papę et martyris Ubi superius dixi Lc 14,26. Martini episcopi et confessoris Infra natalitia confessoris Lc 12,35-. Klauser C, 249. Cecilię virginis De virginibus Mt 25,1. Klauser, Das römische Capitulare C, 252. Clementis papę et confessoris De confessoribus Mt 25,14. Klauser, Das römische Capitulare C, 253. Crisogonis martyris Infra natalitia unius martyris Mt 19,34. In vigilia sancti Andreę apostoli Io 1,35-51. Klauser, Das römische Capitulare D, 305. 159r In die sancto Mt 4,18-22. Klauser, Das römische Capitulare D, 306. 159v Nicholai episcopi et confessoris De confessoribus Mt 24,42. Lucię virginis In natalitia virginum invenies Mt 13,44-. Klauser, Das römische Capitulare D, 312. Thomę apostoli In natalitia plurimorum apostolorum Io 15,12-. Klauser, Das römische Capitulare D, 326. Item aliud evangelium In octava paschę Io 20,24-. 159v-179r Commune sanctorum und Votivmessen 159v In nataliciis plurimorum sanctorum apostolorum, martyrum, confessorum, virginum In vigilia unius apostoli Io 15,5-7. In nataliciis plurimorum apostolorum Mt 10,1-8. 160r sec. Iohannem Io 15,12-16. Chavasse 2, S. 73. 160v sec. Iohannem Io 15,17-25. Chavasse 2, S. 73. 161r sec. Matheum Mt 10,16-22. 161v In divisione XII apostolorum Lc 9,1-6. 162r In natalitia unius martyris Mt 10,26-32. Chavasse 2, S. 74. 162v sec. Matheum Mt 10,34-42. 163r sec. Lucam Lc 11,33-36. sec. Lucam Lc 14,26-33. Chavasse 2, S. 74. 163v sec. Matheum Mt 16,24-28. 164r In natalitia plurimorum martyrum Lc 6,17-23a. 164v sec. Lucam Lc 21,9-19. Chavasse 2, S. 75. 165r sec. Matheum Mt 24,3-13. 165v sec. Marcum Mc 13,1-13. 166v sec. Lucam Lc 12,1-8. 167r sec. Matheum Mt 10,23-32. 167v sec. Lucam Lc 11,47-54. 168r In nataliciis plurimorum confessorum Mt 24,42-47. 168v sec. Lucam Lc 10,16-20. 169r sec. Matheum Mt 25,14-21. 169v sec. Lucam Lc 19,12-28. 170v sec. Lucam Lc 12,35-40. Chavasse 2, S. 75 (Mt 12,35-44). 171r In nataliciis virginum Mt 13,44-52. Chavasse 2, S. 75. 171v sec. Matheum Mt 25,1-13. Chavasse 2, S. 75. 172r In dedicatione ęcclesię sive altaris Lc 6,43-48. Klauser, Das römische Capitulare D, 338. sec. Lucam Lc 19,1-10. Klauser, Das römische Capitulare D, 339. 173r De sancta trinitate Io 15,26-16,4. 173v De sancta Maria Lc 11,27-28. 174r Item aliud Io 19,25-27. Pro salute vivorum Mc 11,22-26. 174v Pro infirmis Lc 7,1-10 Klauser, Das römische Capitulare D, 356. 175r In ordinatione episcoporum Mc 6,7-13. Klauser, Das römische Capitulare D, 345. 175v Contra iudices male agentes Lc 18,1-8a. Klauser, Das römische Capitulare D, 351. 176r In benedictione viduę quando fuerit castitatem professa. In assumptione sancte Marie invenies Lc 10,38-. Pro defunctis Io 11,21-27. Klauser, Das römische Capitulare D, 357. sec. Iohannem Io 6,37-40. Klauser, Das römische Capitulare D, 359. 176v sec. Iohannem Io 5,24. sec. Iohannem Io 5,25-29. 177r sec. Iohannem Io 5,21-24. Klauser D, 358 177v sec. Iohannem Io 6,51-55. sec. Iohannem Io 8,51. (in roter Tinte geschrieben). 178r (ohne Überschrift). Lc 3,21-4,1a. 179r Nachtrag (13./14. Jh., Textualis). De corpore Christi Liturgische Feste, besondere De corpore Christi Io 6,56-59. 179v Nachträge. (13. Jh.), 5 Zeilen: Quis mihi eadem pati vel honore potest simulari, superbia loquitur. Flos feni vermis pulvis cinis unde superbis, humilitas dicit. Quis sum vel qualis dominetur ut hę mihi talis. Notum fac mihi domine finem meum et numerum dierum . Neuzeitliches Verzeichnis der in der Handschrift enthaltenen liturgischen Lesungen und Angabe der Evangelien für die Feste: Ad Rorate; Festum septem gaudiorum Mariae; De sancto spiritu.

Pergament

179 Bl. 27,5 18,5 Frühneuzeitliche Tintenfoliierung in römischen Zahlen bis fol. CLII (Proprium de tempore). Sprung von LXXIV zu LXXVI, CXXXV zu CXL (ohne Blattverlust an dieser Stelle). Neuzeitliche Tintenfoliierung von 1 bis 37 ab 148r. Fol. 5-9 fehlen in Übereinstimmung mit der Textlücke zwischen 151 und 152. Moderne Foliierung (Bleistift). 18 IV (144). IV-1. IV-1 (151). III-4 + I. (155). IV (163). IV+1 (172). III+1 (179). Zwischen fol. 151 und 152 Verlust von mindestens 5 Bl., im Proprium de sanctis Textlücke vom 24.06. bis zum 10.08. Blattweiser und drei Lederstreifen (einer mit Knoten).

Starke Gebrauchsspuren: Häufig Risse im Pergament, einige davon mit genähten oder geklebten Pergamentstreifen gestutzt; 152-155: lose Blätter; Lage mit Bl. 173-178 nur von einer Schnur von der oberen Ecke an den Vorderdeckel gebunden.

22,5 14 . 20 Zeilen.

Carolino-Gothica. Bei den Passionsevangelien (54r-68r; 70v-76v; 77v-82v) rubrizierte Vortragsbuchstaben a c t. Mehrere spätmittelalterliche und neuzeitliche Marginalien und interlineare liturgische Notizen und Nachträge.

Gelegentlich Neumen, z. B. 2v, 3r zum Teil auf zwei interlinearen nachgezeichneten Zeilen, 27v, 28r, 60v. 68r Nachtrag am Rand, mit dem Titel In modum evangelii: Notation auf fünf Linien; 179r: Neumen auf drei Zeilen (Nachtrag). Rubriziert. Überschriften und Initien zum Teil in gemischter Maiuskelschrift, rote und schwarze Tinte zeilenweise alternierend: 83r (Ostern); 95v (Christi Himmelfahrt); 97v (Pfingsten). Buchschmuck Initialen Lombarden Rote Lombarden, gelegentlich gespalten, mit Punktverdickung, kurzen Ranken oder gebogener Silhouetten-Ornamentik. Buchschmuck Federzeichnungen Einige Initialen sind nicht ausgemalt. Die Lücken sind mit schlichter Federzeichnung (anscheinend später) gefüllt worden: 1v (C); 3v (I); 82v (V);83r (M); 97v (S: Schlange).

Frührenaissance Holzdeckeleinband, mit rötlich braunem Leder bezogen. Stark beschädigt. HD fehlt. Streicheisenlinien mit Wiederholung eines Einzelstempels (Blattwerk) ( EBDB s000696). Werkstatt "Wappen in Kreis *" ( EBDB w000264). Rand- und Eckbeschläge aus Metall, zum Teil erhalten. Nägel und Spuren fünf verlorener Buckel. Metallösen für zwei (verlorene) Schließen. Zwei aufeinander geklebte Rückenschilder, das letzte mit Signatur (M 131). Die Stempel der buchbinderischen Werkstatt sind bisher in zwei weiteren Drucken belegt, die müssen nach 1543 bzw. nach 1544 (Zeit der jüngsten Drucke) gebunden worden sein. Für Halberstadt stimmt dieser Zeitraum mit der Amtszeit von Albrecht von Brandenburg († 1545), Erzbischof von Magdeburg und seit 1513 Administrator des Bistums Halberstadt, überein. Einbände, bemerkenswerte Renaissance-Einband (Rollen- und Platteneinbände) Werkstatt: "Wappen im Kreis*"

VS: Blatt eines Missale (12. Jh.), am linken Rand beschnitten. Marci et Marcelli[a]ni martyrum. (18.06.) ant: Salus autem iustorum (Ps 36-39); collecta; lectio: Hbr 11,33-39; Graduale: Anima nostra sicut passer . Ant. und Grad. mit Neumen auf zwei Zeilen (grün und rot).

Entstehungszeit in Halberstadt vor 1208. Die ursprünglich fehlenden Feste S. Barnaba (10.06.), Adventus reliquiarum (In die patronorum, 16. 08.) Liturgische Feste, besondere Festum patronorum (Halberstadt) wurden später am Rande notiert (151r, 152v). Derselbe Schreiber tätig in St. Petersburg, Russische Nationalbibliothek, F. 955, op. 2, Nr. 27 (olim M 138). Es handelt sich dort um das passende Lektionar für die Messfeier. St. Petersburg

145r, Mittwoch nach dem dritten Adventssonntag: Feria IIII. Statio ad sanctam Mariam in cripta. Die spezifische Ergänzung in cripta verweist möglicherweise auf die seit dem 9. Jahrhundert bestehende, Maria geweihte Außenkrypta vor dem Chor des Domes St. Stephan zu Halberstadt, die 1362 von einer Maria geweihten Scheitelkapelle im neuen gotischen Dom ersetzt wurde. Dort befand sich auch ein Maria geweihter Altar. Die Hervorhebung des Namens Maria (Maiuskel im Titel des Festes und im Text: 145r-v, 148r, 152r-v, 154r, 173v, 176r) könnte einen zusätzlichen Hinweis auf eine Benutzung des Codex in einer Maria geweihten Kirche oder Kapelle darstellen. Weitere Diözesanheilige: Fabianus et Sebastianus (Maiuskel: 147v), deren Reliquien im 10. Jahrhundert nach Halberstadt kamen. Vgl. dazu Leopold, Gerhard, Die Vorgängerbauten nach den Grabungsergebnissen, in Leopold, Gerhard - Schubert, Ernst, Der Dom zu Halberstadt bis zum gotischen Neubau (Berlin 1984), S. 47-52; 61-62. Kroos, Niedersächsische Festkalender, S. 196. Fitz, Eva, Die Marienkapelle des Halberstädter Domes im Kontext von Liturgie und Kunst, in Schenkluhn, Wolfgang (Hg.), Halberstadt - Dom und Domschatz = Historische Beiträge zur Kunstgeschichte 4 (Halle 2002), S. 157-172. Rosner, Ulrich, Die ottonische Krypta = 40. Veröffentlichung der Abteilung Architekturgeschichte des Kunsthistorischen Instituts der Universität zu Köln (Köln 1991), S. 14, 24, 46-47, 106, 216-217. Fuhrmann, Verehrung , S. 69, Anm. 45. 1r: Moderne Inventarnummer mit rotem Buntstift (150).

Provenienz II (Vorbesitzer) Halberstadt Domkirche Krypta Provenienz II (Vorbesitzer) Eriwan Akademie der Wissenschaften

Zuletzt in der Akademie der Wissenschaften in Eriwan (Armenien). Die Eriwan-Nummer für diese Handschrift war 434.

Katalog der mittelalterlichen und frühneuzeitlichen Handschriften in Halberstadt. Verzeichnis der Bestände der Kulturstiftung Sachsen-Anhalt, Domschatz zu Halberstadt, und des Historischen Archivs der Stadt Halberstadt, bearbeitet von P. Carmassi, Wiesbaden 2018 Schmidt (1881), 131, S. 7.