de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print

Beschreibung der Handschrift Kiel, Universitätsbibliothek, Cod. ms. Bord. 58
Die Bordesholmer Handschriften der Universitätsbibliothek Kiel, beschrieben von Kerstin Schnabel. Wolfenbüttel 2020
Gefördert durch die Deutsche Forschungsgemeinschaft im Rahmen des Programms Erschließung und Digitalisierung handschriftlicher und gedruckter Überlieferung

Alanus de Rupe

Papier — 190 Bl. — 21,5 × 15,5 cm — Norddeutschland — 1475–1509

Wasserzeichen: Ochsenkopf mit Augen und Nasenlöchern, darüber Buchstabe T: Piccard-Online 72506 (1474, auch in Cod. ms. Bord. 58A und 87, Teil II), Piccard-Online 72502 (1474, auch in Cod. ms. Bord. 7, 9, 20 und 87, Teil II). Ochsenkopf mit Augen, darüber einkonturige Stange, darüber Blume: Piccard-Online 65186 (1476). Ochsenkopf mit Augen, darüber einkonturige Stange mit Krone, Stern und Blume: zwei Typen nicht nachweisbar (auch in Cod. ms. Bord. 27, Teil I und II, 58A und 58B). Ochsenkopf mit Augen, darüber zweikonturige Stange mit Krone und Blume: Piccard-Online 70822 (1478, auch in Cod. ms. Bord. 27, Teil I, 58A, 58B und 58C), WZIS DE4860-Rep_V_18_296 (1479, auch in Cod. ms. Bord. 27, Teil II, 58A, 58B und 58C). Ochsenkopf mit Augen, darüber zweikonturige Stange mit Blume, darunter Sparren: WZIS DE5580-2Incca1027f_e5 (1481, auch in Cod. ms. Bord. 20, 58B und 58D, Teil II). Ochsenkopf mit Augen, darüber Schlange, darüber Kreuz: Piccard-Online 70879 (1499, auch in Cod. ms. Bord. 58B und 58C). Ochsenkopf mit Augen, darüber einkonturige Stange, darüber Blume, darunter Beizeichen: zwei Typen nicht nachweisbar (auch in Cod. ms. Bord. 27, Teil I, 58B und 58D, Teil I). Lagen: 12 VI (144). V (154). 3 VI (190). Teilweise Reste von Reklamanten. Tintenfoliierung von der Hand des Schreibers 1–190. Schriftraum: 16,5–17 × 11,5–12 cm. 30–32 Zeilen. Gleichmäßige Bastarda von der Hand des Bordesholmer Chorherrn Johannes Nese. Rubriziert. Rote Lombarden über zwei Zeilen.

Pappeinband des späten 19. oder frühen 20. Jahrhunderts überzogen mit Marmorpapier. Lederrücken. Lederecken. Farbige Blattweiser aus Papier auf 39, 62, 68, 78, 86, 91, 107, 111, 117 und 123. Restauriert. Die Blätter im oberen Teil durch einen Wasserschaden verfärbt. Vorsatz ergänzt.

Fragmente: Vorder- und Hinterspiegel ehemals in Kapsel B der UB Kiel unter der Signatur Cod. ms. KB B 41, seit 2018 unter der Signatur Cod. ms. Bord. 58-Bei-1 und -Bei-2. 1. VS Pergament. 21 × 14 cm. 14. Jh. Textualis. Schriftraum: 16–17 × 13 cm. Zwei Spalten. Rubriziert. Rote Lombarden über zwei Zeilen. Rubriken rot. Abdrücke und Verfärbungen vom umgeschlagenen Einbandleder sowie Anhaftungen von Papier. Aus diesem Codex stammte auch die Makulatur in Cod. ms. Bord. 58A. Recto auf dem Fußsteg ein Stempel mit der Aufschrift Kieler Universitätsbibliothek. Daneben der Vermerk mit Bleistift 58. Verso auf dem Fußsteg das Signaturschild Cod. Ms. K. B. B 41. Daneben ein Stempel Königl. Univ.-Bibliothek Kiel. Recto auf dem Kopfsteg von der Hand des Johannes Nese Liber sancte Marie virginis in Bardesholm. Auf dem Fußsteg dreimal die gezeichnete Forke des Johannes Nese. VSr Liber ordinis sancti Victoris Parisiensis. Cap. 2. ›De benedictione abbatis‹. Deinde prior et subprior assumptis aliquibus de senioribus fratribus … — … post benedictionem episcopi. CC CM 61, 18f. VSv Cap. 1. … advocabunt etiam alios ad se de conventu fratres religiosiores … — … ad pedes eius claves suas. CC CM 61, 16–18. 2. HS Pergament. 21 × 14 cm. 14. Jh. Aus demselben Codex entnommen wie der VS. Recto auf dem Fußsteg das Signaturschild, der Vermerk 58 sowie zwei Stempel (wie oben). Oben vier Löcher von den durchgedrückten Stiften der Kettenhalterung. Verfärbungen und Abdrücke des Einbandleders. Anhaftungen von Papier. HSr–v Liber ordinis sancti Victoris Parisiensis. Cap. 9–10. Nichil autem sine testibus in pecunia ecclesie … — … et quamdiu foris moram se facturum putet. CC CM 61, 31–35.

Herkunft: Geschrieben von dem Bordesholmer Chorherrn Johannes Nese in mehreren Zeitabschnitten beginnend ca. 1475, 1482 (rubriziert 1497), 1495 und 1509. Für die Texte ab Bl. 163v, geschrieben um 1509, lag wahrscheinlich der Druck GW M39205 von 1498 zugrunde. Zuvor ist die Textübereinstimmung weniger signifikant. — Im Verzeichnis von 1606 (Cod. ms. Bord. 2a) betitelt mit Alanus super regulam Augustini, im Verzeichnis von ca. 1665 (Cod. ms. Bord. 1b) Alani de Rupe expositio super regulam Augustini, speculum peccatricis et alia eiusdem.

Steffenhagen Nr. CCXCVI. — Ratjen, 86f. — Krämer, 98. — Klinkhammer, 273. — Franck Aufgeschlagen, 15 Anm. 45; 35. — Schnabel, 164, 167, 170f., 179, 181f., 184f., 187, 234, 631.

1r–39r Alanus de Rupe: Expositio regulae beati Augustini. (1r–2r) Praefatio. In psalterio decem cordarum psallite illi [Ps 32,2] scilicet domino Ihesu Christo patri religionum cunctarum … (2r) Kapitelübersicht. ›Tabula seu divisio huius tractatus‹. (2r–3v) Oratio. O amantissimi sponsi in omni fide spe et caritate … — … ad eternam valeamus pervenire gloriam ubi laudabimus te in psalterio angelico per infinita seculorum secula. Amen. (3v–39r) Textus. ›Primum capitulum huius tractatus scilicet regule beati Augustini. De caritate religiosorum completa ad quam decem regule requiruntur observande ibi. Hec igitur sunt etc. que faciunt decem primas rosas psalterii religiosi sponsi et sponse‹. Amantissime Ihesu Christe religiosorum animarum cunctarum pater et sponse amorosissime mei pauperrimi peccatoris … — … ad hoc psalterium decantandum ad sempiternam gloriam quod nobis donet dominus nostri Ihesus Christus Marie virginis sponse et matris verissimus filius pater et sponsus. ›Amen‹. Explicit expositio venerabilis doctoris Alani de Rupe ordinis predicatorum super regulam beatissimi Augustini episcopi anno domini 1482 feria quinta post Judica [28.3.1482] per me fratrem Johannem Neszen de Plone presbiterum professum in Bardesholm et plebanum tunc temporis in Brugghe. Orate pro eo Ave Maria. Danach Zeichen für das Jahr 1497 in roter Tinte für den Zeitpunkt der Rubrizierung. Edition: R. Creytens, Les commentateurs dominicains de la Régle de S. Augustin du XIIIe au XVIe siècle III. Les commentateurs du XVe siècle: Barthélemy de Modène et Alain de la Roche, in: Archivum Fratrum Praedicatorum 36 (1966), 263–312. Literatur: Kaeppeli Nr. 89 (Hs. genannt). CALMA 1, 101 Nr. 4. 2VL 1, 102–106 (Hs. genannt). Kurz 5/1, 201 Nr. 45 (Hs. genannt). Kurz 5/2, 229 (Hs. genannt).

39r–61v Alanus de Rupe: Speculum peccatricis animae. (39r–v) Prologus. ›Incipit speculum peccatricis anime. Prologus‹. Quoniam ut inquit propheta regius nescierunt neque intellexerunt homines … (39v–61v) Textus. ›Prima oratio ad virginem Mariam et sanctissimum Dominicum contra vicium infidelitatis‹. Amorosissima Maria totius trinitatis nobilissimum triclinium universe fidei via methodus et regula … — … nisi pro nobis apud deum oraverit tecum advocatus mundi Dominicus cum etiam sanctis omnibus. Quod nobis donare dignetur te intercedente dominus Ihesus Christus filius tuus qui cum patre et sancto spiritu vivit et regnat deus in secula benedictus. Auch in Cod. ms. Bord. 57, 1r–64r. Druck: Beatus Dominicus. Speculum peccatricis animae, recensuit R. P. L. Loumans, Antwerpen 1635, 14–202. Literatur: Kaeppeli Nr. 85 (Hs. genannt). CALMA 1, 101 Nr. 12.

61v–67v Alanus de Rupe: Exemplum. ›Sequitur exemplum pulcherrimum de quadam sorore religiosa Italica nomine Bene seu Benedicta de causa summa perfecte penitendi et ad deum in toto se convertendi etc‹. Quedam mulier in civitate Florencia Tussie nomine Benedicta de qua habetur in legenda beati Dominici nobilibus orta natalibus … — … in quibus omnibus dulcissima virgo Maria fuit prefigurata. Amen. ›Explicit‹. Ebenfalls in Cod. ms. Bord. 57, 64v–78r. Im Druck (s. o.) Kap. 16, 203–243.

67v–68r Alanus de Rupe: Expositio brevis super Ave Maria. Ave Maria [Lc 1,28]. Scribitur hoc verbum circa quod sciendum secundum Augustinum … — … ut autem istud magis clareat referatur historia perpulcra que sequitur. Ungedruckt.

68r–77r Alanus de Rupe: Exempla. Cum Adrianus nobilis valde esset corpore et scientia ac eloquentia excelsus … GW M39205, P iiii vb–P vi ra. (69v) ›Exemplum de quadam Benedicta‹. Benedicta tu in mulieribus et benedictus fructus ventris tui. Hic tanguntur sex alie laudes fructusque … (70r) ›Sequitur miraculum legentibus stupendum‹. Igitur prefata Benedicta fuit filia comitis nobilissimi Hispanie in regione Castelle sanctissimi que Dominici ordinis fratrum predicatorum patris almi fuit cognata in domo parentum educata … GW M39205, P i vb–P iiii vb. (73v) ›De quodam gentili converso‹. Erat quidam paganus nomine Eleodochus et conversus per beatum Dominicum qui primo sex mala Eve incurrit et postea sex bona Marie habuit … GW M39205, Q iii vb–Q iiii vb. (75v) Exemplum aliud de quadam virgine nobili nomine Allexandra que predicationibus sancti Dominici in regno Arrogonie a multis annis confratriam intraverat psalterii mei … GW M39205, P vii ra–P viii ra. (75v) ›Aliud exemplum‹. Erat quidam dives et nobilis in Francia moram trahens … Beginnt wie BHL 5375. (76v) Psalterium Marie virginis frequencius a vanitate mundi revocat … iuvenem fuisse prope nostra tempora in partibus Germanie natus et moratus … GW M39205, ee ii va–ee iii rb.

77r–86r Alanus de Rupe: Sermo de sancto Bernhardo. ›Sermo de sancto Bernardo editus a venerabili patre et doctore Alano de Rupe ordnis predicatorum fratrum anno domini etc. LXXIIIIoDedit illi coram [Sir 45,6]. Quia hodierna die festivitas discipuli et singularissimi secretarii virginis Marie beatissimi scilicet Bernardi celebratur … Ungedruckt. Literatur: Kaeppeli Nr. 77 (Hs. erwähnt). CALMA 1, 101 Nr. 8.

86r–91r Ps.-Johannes Gerson: Donatus moralisatus. ›Iste tractatus est Johannis Gersonis quem ego inveni in libris suis‹. Partes orationis quot sunt? Octo. Que? Cognitio substantie cognitio qualitatis … — … ubi vera sunt gaudia. Amen. ›Explicit‹. Erste Textredaktion. Druck: Jean Gerson 9, Nr. 479, 689–700. Literatur: Bloomfield 8730.

91r–106v Alanus de Rupe: Exempla. Psalterium beate Marie semper virginis cottidie decantans a carnali concupiscentia retrahit. Legitur enim de quodam milite devoto qui postea dyabolo instigante … (91v) Ad idem fuit quidam alius qui mirabiliter ardebat in amorem cuiusdam mulieris et deperiebat in amorem eius … Ähnlich in Cod. ms. Bord. 22, 127r–v. (92r) Psalterium beate virginis cottidie dicens a potestate demonum misericorditer est ereptus. Conversus quidam cisterciensis beate Marie devotus dicebat cottidie psalterium eius … (92v) Erat quedam monialis satis devota beate virginis in dicendo Ave Maria coram altari eius … (92v) Quidam clericus habens matrem devotam et edoctus ab ea servivit beate virgini a inventute dicendo psalterium eius … (93r) Fuit quidam rector scolarium vite perverse ac lubrice … GW M39205, P vi ra–P vii ra. (94r) Temporibus beati Dominici in terra Albigencium Christianis predicaret bella exercebantur contra infideles … GW M39205, P viii ra–Q i rb. (95r) Beatus Dominicus reginam Francie Blancam nomine matrem beati Ludowici regis Francie sepultam in conventu fratrem predicatorum … (95r) Quidam clericus solebat in monasterio singulis diebus dicere ante prandium CL Ave Maria … (95v) Fuit quedam sanctimonialis honorans dominam matrem que totiens dicebat Ave Maria … (95v) O dulcis sponse aliud exemplum adduco de cardinali quodam sanctissimo Dominico contemporaneo … GW M39205, Q iiii vb–Q vi ra. (96v) In Ytaliis [!] tempore quo beatus Dominicus predicabat fuit presbiterus in eius predicacione quidam potens miles … Ähnlich in Cod. ms. Bord. 58C, 164r–166r. (97v) Contigit tempore Dominici ipso predicante in Albigio cum non proficeret praedicando … GW M39205, Q i rb–Q ii va. (98r) Aliud exemplum contigit in Ytalia fuit quidam usurarius nomine Iacobus permaxime famosus … GW M39205, Q ii va–Q iii vb. (99v) ›Aliud exemplum‹. Bartholomeus quidam comes in Ytalia potencia viciis et iniquitatibus famosissimus fuit … GW M39205, R iiii rb–R v va. (100v) ›Quam utile legere psalterium virginis Marie‹. Quidam devotus beatissime semper virgini Marie in psalterio suo semel in quodam festo magno virginis Marie raptus veraciter ad superna fuit … GW M39205, Z v rb–Z vi ra. (101v) ›Quam utile sit solum portare psalterium beate virginis idest patriloquium‹. Fuit aliquando quidam magnus rex qui volens familiam suam inducere … GW M39205, R v va–vb. (101v) Quidam in psalterio beate Marie virginis devotissimus monachus post tempora longa merito huius psalterii fuit raptus ad superna … GW M39205, Z vi ra–rb. (102r) ›De quodam nauta exemplum‹. Nauta quidam devotus fuit virgini Marie in suo psalterio qui etiam nodos ad modum psalterii sue navi scilicet tabule anchore velo et malo apposuit … (102r) ›De predonibus conversis aliud exemplum‹. Matrona quedam laudibus bona et devota cuiusdam vagabundo malo et perverso matrimonio est coniuncta … (102v) ›De capra a lupis defensa exemplum‹. Paupercula quedam cuius sustentacio ex quadam capra … (102v) ›De sancta Johanna moniali exemplum‹. Comes quidam erat dives et nobilis multis stipatus liberis decenti sue origini nuptui tradere cunctos pertimescens … GW M39205, Q viii vb–R ii ra. (104r) ›De sancta Katherina moniali‹. Narrat idem Iohannes de Monte quod etiam a devotis viris carthusiensis ordinis ex parte cognitum est … Siehe GW M39205, D i va–D iiii ra. (104v) ›De beata virgine Maria et beato Dominico exemplum‹. Beatus Dominicus dux et pater melitus ordinis fratrem predicatorum … (105r) ›De quodam Alano milite‹. Miles quidam devotus nomine Alanus de Valle Colorato prope Dynannum in Britannia cum inisset ad terram Albigensium … GW M39205, Q vi ra. (105v) ›Exemplum stupendum quod nostris temporibus accidit‹. Circa annum dominum M CCCC nonum in territorio Beluacensi in Francia fuit quedam bona iuvencula puella … Vgl. GW M39205, dd viii ra. (105v) ›Exemplum aliud satis mirabile‹. Iuste dampnandus psalterium Marie cottidie dicens est per Mariam liberatus et vite restitutus … (106r) ›De quadam sancta Maria comitissa exemplum‹. Maria quedam nomine cuiusdam potentissimi comitis filia fuit in regno Hispaniarum … GW M39205, Q vii va–Q viii va.

106v–110v Alanus de Rupe: Epistula ad Jacobum Cartusianum domus Legis Mariae prope Rostock. ›Incipit epistola fratris Alani de Rupe ordinis fratrem predicatorum sacre pagine professoris ad predilectum dominum Jacobum Carthusiensem domus Legis Marie prope Rostok de psalterio virginis Marie. Et quod non sint querenda signa singularia de illo psalterii huius nuncio quem temporibus istis ipsa beatissima dei genitrix Maria desponsare dignata est anulo ex virgineis crinibus ipsius supra modum facto‹. Sic audire verbum dei et custodire ut patris omnipotentis verbum … — … multo amplius salvabuntur orantes hoc psalterium. Amen. Ungedruckt. Literatur: Kaeppeli Nr. 81 (Hs. genannt). CALMA 1, 101 Nr. 3 (Hs. genannt). 2VL 1, 105 (Hs. genannt). (110v) Nota.

111r–142v Alanus de Rupe: Psalterium sponsi et sponsae videlicet Iesu Christi ac virginis Mariae. Excerpta. Conscientia. Psalterium beatissime trinitatis mirabilissime conscientiam trepidantem confortat … — … et sic consciencias poterint habere sinceras. (116v) Scientia. Psalterium clementissime trinitatis scientiam confert illis qui ipsum amant et amando laudant sponsum et sponsam in tam iocundo cantico … — … ad veram per psalterium Marie morum omnium fructuosam scientiam. ›Amen‹. (123r) Distinctio. Per psalterium virginis Marie poterimus peccata quindecim discernere et distinguere … — … itaque sermonem inchoans secundum documentum semper beatissime virginis Marie de 15 peccatis horrendissimis pulcherrimam fecit collacionem sic inquiens. (125r) Laudate eum in psalterio [Ps 150,3]. O filii dei qui dudum heu iam fuistis filii diaboli … — … ab istis quindecim peccatis que a peccatoribus ut dii coluntur in mundo. ›Explicit sermo‹. Druck: GW M39205, E i vb–E viii vb; G i rb–G viii vb; H iii rb–K viii va. Literatur: Kaeppeli Nr. 80. CALMA 1, 101 Nr. 6.

143r–163r Alanus de Rupe: Sermo sive principatio in III sententiarum. ›Incipit sermo in tertium sententiarum fratris Alani de Rupe ordinis fratrum predicatorum provincie Francie natione Britannie in promocione sui baccalaureatus alme universitate Rostocensis 1471 in octava sancti Augustini [5.9.1471] confessoris. Qui sermo ostendit mirabilem salutacionis angelice dignitatem‹. Qui convertit petram [Ps 113,8]. Hoc presens thema sumptum de domino nostro Ihesu Christo … Am Anfang abweichend gegenüber dem Druck, setzt ein: (143v) … et quam optabilis universis. Sed cur hoc … — … id est angelicam salutationem in abundantiam omnium gratiarum divinarum et humanarum quas ut habeatis laudate eam in psalterio et cithare psalm. c lo. Druck: GW M39205, X iii va–Z ii vb. Literatur: Kaeppeli Nr. 76 (Hs. genannt). CALMA 1, 101 Nr. 10. (154v–163r) Ex secunda petre proprietate sumebatur quod est supra se fundare et fundata … — … in varietate consistit secundum Augustinum etc. Explicit altera die Laurentii in die Tiburtii martiris per me fratrem Johannem Neszen de Plone anno domini MCCCCXCVo [11.8.1495] vel. Danach das Zeichen für das Jahr 1495.

163v–168r Alanus de Rupe: Exempla. (163v–165v) ›Exemplum pulchrum de quodam Cartusiensi‹. Fuit in prima carthusia que est sita in diocesi Gracienapolitana [!] … — … quanto plus illis hoc psalterium placet si diffusius fuerit devotis intimatum hominibus. GW M39205, Z iii ra–Z v rb. (165v–167v) ›De quadam meretrice per psalterium virginis Marie conversa‹. Mulier quedam fuit secundum seculi fastum nobilis genere … — … per se dictum portatum et aliis distributum. ›Amen‹. GW M39205, R ii ra–R iiii rb. (167v–168r) ›Pulchra visio ostensa magistro Alano sponso novello Marie virginis‹. Erat aliquando quidam devotus beatissime semper virginis Marie in psalterio … — … ad plenum depicta erat etc. Quia scripsi in diversis quum potui habere materiam etc. 2 Exempla, das zweite bricht ab. GW M39205, Z v rb–Z vi ra.

168r–175v Alanus de Rupe: Sermo super salutatione angelica ad pertimescendum extremum dei iudicium. ›Sermo doctoris Alani sponsi novelli virginis Marie super salutacionem angelicam ad pertimescendum extremum dei iudicium‹. Timete deum [Apc 14,7]. Heu heu me quid in tam horrenda tamquam materia expavescenda sum dicturus … — … Laudate ergo et benedicite et predicate et totis viribus orate psalterium gloriose inviolateque semper virginis Marie. ›Explicit sermo iste‹. Druck: GW M39205, Z vi rb–aa vi vb. Literatur: Kaeppeli Nr. 82 (Hs. genannt). CALMA 1, 101 Nr. 11. 2VL 1, 104f. (Hs. genannt).

175v–178r Alanus de Rupe: Epilogus compendii. ›Sequitur devotus modus meditandi pro forma et modo orandi psalterium glorisissime virginis Marie qui fuit revelatus beato Dominico patri ordinis predicatorum‹. In particulari prout beatissimus Dominicus dudum habuit ex domini Ihesu revelatione … — … et Machabeorum ad terrendas huius mundi vanitates prophanas. ›Explicit sermo‹. Druck: GW M39205, aa vii ra–bb i va. Literatur: Kaeppeli Nr. 84 (Hs. genannt). CALMA 1, 101 Nr. 5. B. de Boer, De souter van Alanus de Rupe, in: Ons geestelijk erf 29 (1955), 371–373, 381–388.

178r–180r Alanus de Rupe: Exempla. ›Sequuntur brevissima miracula moderna super orationem Dominicam‹. Quemadmodum leges et ordinaciones sanctorum perierunt in oblivionem … — … laudate Mariam in suo psalterio. ›Amen‹. GW M39205, bb iiii rb–bb vi vb.

180r–187v Alanus de Rupe: Revelatio et articuli. ›Revelatio pulchra facta magistro Alano sponso novello Marie virginis‹. Speciositatis immense et ineffabilis misericordie ac infinite dulcedinis benignissima virgo Maria … — … Pulcherrimus qui est primum nostrum et gaudium eternum fons amoris dulcedo pacis requies vera vita perhennis. ›Amen. Explicit‹. GW M39205, cc viii ra–dd vii vb.

187v–189v Alanus de Rupe: Exempla. (187v–188v) ›De quadam sancta muliere pulcrum exemplum‹. Matrona quedam devotissima Italice nacionis fuit in urbe Romana nomine Maria … — … corpus vero illius apud fratres predicatores honorifice est sepultum. GW M39205, ee i vb–ee ii va. (188v–189v) ›De quodam principe Alfoncio nomine pulcrum exemplum‹. Princeps quidam erat nobilis et potens tantum plenus viciis quantum rebus … — … ad que et nos suos psaltes [!] eadem beatissima angelorum regina perducere dignetur. ›Amen‹. GW M39205, ee iiii rb–ee v rb. (189v) ›De tribus sororibus exemplum‹. Tres sorores simul habitabant et in castitate et in contemptu seculi deo serviebant … — … Quarum exemplo plures ad meliora provocati sunt. Expliciunt adhuc pulcra exempla et dicta magistri Alani de Rupe ordinis predicatorum de psalterio gloriose virginis Marie que ego frater Johannes Nesze finivi anno domini 1509 in die decollacionis Johannis baptiste [29.8.1509] . Oretis pro me dominum deum et piam gloriosam matrem unum Ave Maria. Dahinter das Zeichen für das Jahr 1509. GW M39205, dd viii rb–dd viii va. – 190r–v leer.


Abgekürzt zitierte Literatur

BHL Bibliotheca hagiographica Latina antiquae et mediae aetatis, 2 Bde., ed. Socii Bollandini, Bruxelles 1898 und 1901 (Subsidia hagiographica 6), Bd. 3: Supplementi editio altera, Bruxelles 1911 (Subsidia hagiographica 12)
Bloomfield M. W. Bloomfield, Incipits of Latin Works on the Virtues and Vices 1100–1500 A.D., Cambridge/Mass. 1979 (Publications of the Medieval Academy of America 88)
CALMA C.A.L.M.A. Compendium auctorum latinorum medii aevi, hrsg. von M. Lapidge u.a., Bd. 1–, Firenze 1999–
CC CM Corpus Christianorum. Continuatio mediaevalis, Bd. 1–, Turnhout 1971–
Franck Aufgeschlagen M. Franck u. a., Aufgeschlagen. Universitätsbibliothek Kiel öffnet ihre Buchschätze des Bordesholmer Klosters, Ausstellung 20.08.–27.09.2002, Kiel 2002 (Vorauspublikation aus dem Sammelband "Die Bibliothek des Augustinerchorherrenstifts Bordesholm". In Vorbereitung für 2003)
GW Gesamtkatalog der Wiegendrucke, Bd. 1–, Leipzig 1925–1938, Stuttgart 1978–
Kaeppeli T. Kaeppeli, Scriptores ordinis praedicatorum, Bd. 1–4, Rom 1970–1993
Klinkhammer K. J. Klinkhammer, Adolf von Essen und seine Werke. Der Rosenkranz in der geschichtlichen Situation seiner Entstehung und in seinem bleibenden Anliegen. Eine Quellenforschung, Frankfurt/M. 1972 (Frankfurter theologische Studien 13)
Krämer S. Krämer, Handschriftenerbe des deutschen Mittelalters, Bd. 1–3, München 1989–1990 (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz. Ergänzungsband 1)
Kurz 5/1 R. Kurz, Die handschriftliche Überlieferung der Werke des heiligen Augustinus, Bd. 5/1: Bundesrepublik Deutschland und Westberlin, Werkverzeichnis, Wien 1976 (Veröffentlichungen der Kommission zur Herausgabe des Corpus der lateinischen Kirchenväter 9 = Österreichische Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse, Sitzungsberichte 306)
Kurz 5/2 R. Kurz, Die handschriftliche Überlieferung der Werke des heiligen Augustinus, Bd. 5/2: Bundesrepublik Deutschland und Westberlin, Verzeichnis nach Bibliotheken, Wien 1979 (Veröffentlichungen der Kommission zur Herausgabe des Corpus der lateinischen Kirchenväter 10 = Österreichische Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse, Sitzungsberichte 350)
Piccard-Online Piccard-Online. Landesarchiv Baden-Württemberg, Hauptstaatsarchiv Stuttgart, J 340 (http://www.piccard-online.de)
Ratjen H. Ratjen, Zur Geschichte der Kieler Universitätsbibliothek. Schriften der Universität zu Kiel 1862–1863, Kiel 1862–1863 (Programm zum Geburtstage Frederiks VII.)
Schnabel K. Schnabel, "Liber sanctae Mariae virginis in Bordesholm …" Geschichte einer holsteinischen Stiftsbibliothek, Wiesbaden 2014 (Wolfenbütteler Mittelalter-Studien 33)
Steffenhagen E. Steffenhagen, Die Klosterbibliothek zu Bordesholm und die Gottorfer Bibliothek. Zwei bibliographische Untersuchungen, in: Zeitschrift der Gesellschaft für Schleswig-Holstein-Lauenburgische Geschichte 13 (1883), 66–142
2VL Die deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon, Bd. 1–12, hrsg. von K. Ruh u. a., 2., völlig neu bearbeitete Aufl., Berlin, New York 1978–2005, Ergänzungsbde.: Deutscher Humanismus 1480–1520. Verfasserlexikon, Bd. 1–3, hrsg. von F. J. Worstbrock, Berlin, New York 2005–2015
WZIS Wasserzeichen-Informationssystem. Landesarchiv Baden-Württemberg, Hauptstaatsarchiv Stuttgart (http://www.wasserzeichen-online.de/wzis/index.php)

Beschreibung erstellt im Rahmen des Projektes Katalogisierung der Bordesholmer Handschriften in der Universitätsbibliothek Kiel.
Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)