de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print :: Faksimile in der WDB

Beschreibung von Lüneburg, Ratsbücherei, Theol. 2° 32
Fischer, Irmgard: Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg: 2. Die theologischen Handschriften: 1. Folioreihe. - Wiesbaden: Harrassowitz, 1972. S. 6062

Flores beati Bernardi Claraevallensis - Ps. Johannes Cassianus - Rufinus - Vitae patrum

Pap. — I, 216 Bl. — 30 × 21,5 cm — 15. Jh.1

Wasserzeichen: Briquet 3856 (gekreuzte Schlüssel); Piccard Ochsenkopfwasserzeichen Abt. VII 557 (1431-34) und Piccard Ochsenkopfwasserzeichen Abt. IX 88 (1430-34); ein Negerkopf und ein weiterer Ochsenkopf. Lagen: 3·VI (36). VIII (52). 7·VI (136). V+1 (147). 4·VI (195). III+3 (204). VI (216). Reklamanten. Unbeschrieben: I, 22v-24v, 45, 136, 216. Schriftraum 20-21 × 12,5-14,5 cm , zweispaltig bis auf Bl. 144v-215v. 33-42 Zeilen. Bastarda von verschiedenen Händen. Rote Lombarden und Überschriften, teilweise rubriziert.

Alter glatter roter Ledereinband. Buckel und beide Schließen abgerissen. Blattweiser (rote Lederstreifen). Auf dem Rückdeckel oben Kettenansatzspuren; auf dem Vorderdeckel altes Titelschild: Flores beati Bernardi. Collationes patrum. Weiteres Titelschild auf dem Rücken des Bandes.

Spiegel im Vorderdeckel und Falze: Bruchstücke eines theologischen Traktates. Spiegel im Rückdeckel: Bruchstück eines philosophischen Textes (Aristoteleskommentar?). Beide Pergament. 14. Jh.2.

Lehmann, Mitteilungen S. 42.

Bl. 1ra-134vb Anonymus: Flores beati Bernardi Claraevallensis. (Bl. 1ra) prol. Cum essem alicui exercicio magnopere occupatus, placuit michi ut opuscula viri illustrissimi beati Bernardi. (Bl. 1vb) lib. I. Qvis est deus. Quid est. Merito quidem nil competencius eternitati que deus est. (Bl. 125ra) lib. X. Primum peccatum est factum in celo per superbiam. : configuratum denique corpori claritatis sue.Expliciunt flores Bernardi.Stegmüller, RB II 1731, 1, ohne Erwähnung dieser Hs.

Bl. 135ra-vb Registrum librorum praecedentium (litera A-M).

Bl. 137ra-202r [Ps. Johannes Cassianus]: Summa de perfectione viarum dei. (Bl. 137ra) prol. Postquam in terra deserta et inuia via nobis Christus factus est. (Bl. 138ra) Coll. I. Collacio Moysi de institucione monachi: Cassiano et Germano studio sanctitatis flagrantibus et legitimum doctrine tramitem maiorum tradicionibus apprehendere cupientibus ((cf. CSEL 13, 3, 14 et 3, 23)) (Bl. 140vb) Coll. II. ›Eiusdem de diserecione:Degustato matutino sopore sic demum senior [h]ora resoluit ((cf. ibid. 38, 20)). (Bl. 196v) Coll. XXIV. ›Collacio Abrahe de mortificacione:Vicesima et quarta ista collacio abbatis Habraham omnium seniorum instituta concludit ((cf. ibid. 674, 1)) : ad desiderium vere mortificacionis accendit ((ibid. 711, 4)). Gekürzte Fassung der Collationes des Johannes Cassianus. Vgl. CSEL 13, 1886 (Petschenig) bzw. PL 49,477-1328 Dekkers, Clavis patrum Nr. 512

Bl. 202v Vitae patrum. lib. 5, 18, 9. Abbas Macharius habitabat in loco … — … adorans ac gracias agens deo. PL 73,981B-982C W. Bousset, Apophthegmata. 1923 S. 3ff. u. 100 (Makarios Nr. 3)

Bl. 203r Ps. Bernardus Claraevallensis: Sententiae. Triplici morbo laborabat genus humanum, scilicet in principio, in medio … — … eius mors destruxit nostram. Bernardus. PL 184,1141D-1142A (Nr.31) Glorieux, Pour revaloriser Migne p. 73 L. Janauschek, Bibliographia Bernardina. Repr. 1959 p. VIII

Bl. 203v-204v Historia Samuelis. Audi que dicam, mulier (?) sepius viri et mulieres infirmitatem pessimam contraxerunt et gemitus et lacrimas profunderunt … — … magis cautus. Hec in omelia Chrisostomi super psalmum Lm.

[Rufinus]: Historia monachorum. incompleta. Primum igitur tamquam fundamentum nostri operis … — … ad heremum properanter abcessit, ((cap. IX: De Coprete presbytero et Patermutio).) PL 21,391A-425B. Etliche Kürzungen gegenüber dem Druck, umgestellt vor cap. IX hier cap. XVI (De Paphnutio). Meyer-Burckhardt I S. 276

Bl. 211r-215r Vitae Patrum. capitula selecta ex lib. 5 et 6. Narrauit sanctus Basilius dicens: fuit in quodam feminarum monasterio … (= lib. 5, 18, 19) (Bl. 211v) = lib. 6, 1, 15. (Bl. 212v) = lib. 5, 18, 3. (Bl. 213r) = lib. 5, 18, 20. (Bl. 213v) = lib. 6, 1, 14. = lib. 6, 1, 13. (Bl. 214r) = lib. 6, 3, 12. (Bl. 214v) = lib. 6, 3, 14. = lib. 6, 3, 17. = lib. 6, 4, 7. : mortuum proximi sui. PL 73, 855 ss W. Bousset, Apophthegmata. 1923 S. 3ff., 128ff. A. Wilmart in Rev. Bén. 34, 1922 S. 187ff., I-XXI BHL 2 S.943

Bl. 215r-v Narratio de angelo et monacho. Erat quidam solitarius monachus in Egypto qui rogabat dominum dicens: Domine ostende mihi iudicia tua … — … ille cognouit quia iusta sunt iudicia dei. Zu der in etlichen Varianten sehr verbreiteten Erzählung "Engel und Eremit" vgl. Meyer-Burckhardt I S. 432

Bl. 215v Duo capitula ex vitis patrum. Venerunt quidam ad senem quendam in heremo … — … in futuro seculo preparantur. PL 73,900A, (lib. 5, 7, 25) Interrogatus est senex quomodo oporteret … — … crucifixum perueniat. PL 73,901C-902A, (lib. 5, 7, 35). Weitere Literaturangaben s. o.

Bl. 215v [Johannes Cassianus]: Collationes patrum II,5. Et ut exemplis certioribus approbemus … — … cum summa veneracione suscipiens eiusque preceptis ‖. PL 73,841A-C; cap. XLIII: De Herone sene, (in fine mutilum). CSEL 13,4,4,19-45,5; Anfang abweichend. Dekkers, Clavis patrum Nr. 512


Abgekürzt zitierte Literatur

BHL Bibliotheca hagiographica Latina antiquae et mediae aetatis, 2 Bde., ed. Socii Bollandini, Bruxelles 1898 und 1901 (Subsidia hagiographica 6), Bd. 3: Supplementi editio altera, Bruxelles 1911 (Subsidia hagiographica 12)
Briquet C. M. Briquet, Les Filigranes. Dictionnaire historique des marques du papier, Bd. 1–4, Leipzig 21923
CSEL Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Bd. 1–, Wien 1866–
Dekkers, Clavis patrum Clavis patrum Latinorum, hrsg. von E. Dekkers, Steenbrugge u.a. 31995 (Corpus Christianorum. Series Latina)
Dekkers, Clavis patrum Clavis patrum Latinorum, hrsg. von E. Dekkers, Steenbrugge u.a. 31995 (Corpus Christianorum. Series Latina)
Lehmann, Mitteilungen P. Lehmann, Mitteilungen aus Handschriften IV. München 1933 (Sitzungsberichte d. Bayer. Akad. d. Wiss. Philos.-Hist. Kl., 1933 H. 9)
Meyer-Burckhardt I Die mittelalterlichen Handschriften der Universitätsbibliothek Basel. Beschreibendes Verzeichnis. Abteilung B: Theologische Pergamenthandschriften, Bd. 1, Signaturen B I 1 – B VIII 10, bearbeitet von G. Meyer und M. Burckhardt, Basel 1960
Piccard G. Piccard, Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart, Bd. 1–17, Stuttgart 1961–1997 (Veröffentlichungen der Staatlichen Archivverwaltung Baden-Württemberg. Sonderreihe Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart 1–17)
PL Patrologiae cursus completus. Series Latina, Bd. 1–221, hrsg. von J. P. Migne, Paris 1844–1865
Stegmüller, RB F. Stegmüller, Repertorium biblicum medii aevi, Bd. 1–11, Madrid 1950–1980

Korrekturen, Ergänzungen:
  • Normdaten ergänzt oder korrigiert. (schassan, 2015-09-07)

Beschreibung konvertiert im Rahmen des Projektes Digitalisierung der mittelalterlichen Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg.
Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)