EXEQVIAE Reuerendißimo, Illustrißimo & potentißimo principi ac Domino, Domino

HENRICO IVLIO, Postulato Episcopo Halberstadensi, Duci Brunsvicensi & Lunaeburgensi, &c. Heroi fortissimo, Pragae Bohemorum, XX. Iulij, anno M D CXIII. piè ac placidè defuncto:

factae à M. THEODORO BERCKELMANO, SS. Theologiae Professore.

HELMAESTADII, Ex officina typographica IACOBI LVCII.

NAtalem celebrare tuum, pia Iulia, semper Idibus Octobris solenni more solemus. Hunc etenim laetum cunctis, hunc semper amicum, Semper honoratam voluit fundator haberi.
At nunc & pietas, & lamentabile tempus Pro laetis cogit moestas expromere voces. Summa mali nota est, & tanti causa doloris.
Nobilis imperij Romani lapsa columna est: Magnanimum Caesar fidumque amisit Achaten; Patronum, Dominumque Bohemia clara potentem Regia dilecto coniux viduata marito est; Progenies generosa parente orbata fideli; Magnifico Rectore academia Iulia primo. Heu patriae Pater illustris, (quis talia fando Temperet à lacrymis?) HENRICVS IVLIVS heros Inclytus, emigrans (heu) funere mersus acerbo est.
Primò incredibilis fama haec vbi contigit aures, Incertos dubio referens authore susurros, Principiò paruae spargebat murmura vocis, Et circum latè volitans pennata per vrbes, Multiplici attonitos populos sermone replebat Ardentes scitari, & fandi quaerere causas. At postquam certus rem nuntius ordine pandit, Et manifesta fides; heu quantus vbique locarum Luctus, vbique pauor, consternatique timores, Et lacrymae; & gemitus, & plurima mortis imago? Quis non indoluit, miserans: his auribus hausi Tristia dicta meis, auditaque verba recordor.
Nempe Prophetarum praesagia vera piorum Nos quoque praesenti turbatos tempore tangunt, Quando dies festos in luctum, & cantica nostra In planctum, vice mutatâ, conuersa videmus. Fulgida proh nostri capitis collapsa corona est, Atque aliàs concessa animo pia gaudia cessant: Vae nobis, quia securi peccauimus omnes.
Inde etiam celsae gemitu, miseroque tumultu Miscentur latè & resonant plangoribus arces. Haud dubie Herois defuncti regia coniux Terque quaterque manu pectus percussa decorum, Et turbata, sinum lacrymis impleuit obortis: Singultuque pias interrumpente querelas, Nunc quoque sollicito suspiria pectore ducit.
Inclyta progenies oculos suffusa nitent, Ingemit illacrymans chari genitoris amore: Namque animum patriae stringit pietatis imago.
Illustres alij, quibus haec iactura dolori est, Humentes oculos, & pallida lumina tergunt. Sunt lacrymae rerum & mentem mortalia tangunt.
Multa ministrorum Domino pars proxima quondam Vix oculos attollit humo, nec vt antè solebat, Iuncta Ducis lateri, nec toto est agmine prima, Sed tristis, casu nec frustra exterrita tanto, Nunc silet, ac gemitu Domini dat signa iacentis.
Nec minus Elmaides lugent, & inania luctus Munera dant lachrymas, atque exequialia soluunt; Carminibusque sui tumulum Rectoris honorant.
Heu patriae Patrem populus deplorat ademptum, Multa gemens, casuque animum perculsus amaro. Demittunt lachrymas ciues: It tristis arator, Atque opere in medio defixa relinquit aratra. Praecipitant curae, turbataque funere mens est. Quem non permoueat tam tristis imago doloris?
Quaque die toto bis turribus aerae ducatu Pulsa, sono luctus signa haud incerta dederunt Luctibus est aurora suis intenta, piasque Emittit lachrymas, & toto rorat in orbe. AEtheris obscuri, Solis quoque tristis imago Lurida sollicitis ostendit lumina terris.
Bructerus Hercyniae niuibus madefactus, & Elmus Rorando fletus veros fudisse videntur. Quin etiam positis hoc tempore frondibus arbos Tonsa comas luget. Lachrymis quoque flumina dicas Increuisse suis. Lugubre interfluus Oucer Nescio quid queritur: respondent flebile ripae.
Tum verò illustri gemitus lachrymabilis aulâ Auditus, quando comitum generosa propago Conspectu in medio procerum, subiêre pheretro, Et deportantes humeris lachrymosa per vrbem Funera duxerunt mediam; quos omnis euntes Primorum manus ad templum iuuenumque senumque Prosequitur, magnâ populi comitante cateruâ.
Hanc ne non aliquâ quis eam sensisse procellam Nos quoque parte putet; pro tempore verba profari Nulla priora decet, quàm nos testantia gratos. Pro summis igitur meritis & laude perenni, Proque tot annorum curis, quos anxius egit Propatria, & vera pro relligione tuendâ, Festo hoc Collegî natalem Principis almi, Atque parentalem meritò celebramus honorem; (Admonitu quamuis luctus, pulsusque parumper Corde dolor tristi renouatus mente recurrit:) Perstet honos tumuli, cui nunc solennia mitto.
Atque vt supremos iterum soluamus honores; Fataque, fortunasque Ducis, moresque, manusque, Et studia, & populos, & praelia fortiter acta, Inque vices adita, atque exhausta pericula saepe Commemorare iuuat, (quanta experientia rerum.) Et quid de magno potius quàm magna loquamur? Sit mihi fas audita loqui, & quae nouimus ipsi, Multarum hinc magnus rerum mihi nascitur ordo. Quanquam animus meminisse horret, luctuque refugit, Dixeruntque alij meliùs, quaecunque fuerunt In tantis dicenda malis, in honore sepulchri.
Ille quidem maiora fide quoque geßit, & orbem Impleuit meritis HENRICVS IVLIVS heros; Nec sum animi dubius, verbis ea pingere, magnum Quàm sit, & augustis hunc addere rebus honorem; Multaque me fugiunt alijs spectata; nec ipse Fortè sono haec memorans expectato ora resoluam. Plura etiam fecit, quàm quae comprendere versu In promptu mihi sit; sed nec mihi dicere promtum, Et vixdum fauces haec ipsa in verba resoluo: Namque dolor prohibet, verboque interuenit omni Plangor, & attonito gemitus à corde trahuntur.
Perpetiar memorare tamen, quantumque recordor, Expediam, breuiterque sequar vestigia rerum, Vt bene apud memores veteris stet gratia facti: Funereos spargam flores, & munere fungar Supremo, vt gratus meritae pietat is alumnus.
Tu modò, Dux magnis rerum defuncte periclis, Cuius sancta anima est coelesti sede recepta, Inferias inopes, carmen, votumque sacratum Accipe, chara tui monimenta; en accipe bustis Carmina scripta tuis; cape dona extrema tuorum.
Plura quidem fateor te promeruisse, nec vnquam Esse satis potero, (praestem licet omnia,) gratus: Vt tamen hunc tribuam vitae mortalis honorem, Semper eris mecum, memorique haerebis in ore, Dum memor ipse mei, dum spiritus hos reget artus: Numinis instar eris semper mihi, meque fatebor Muneris esse tui. neque enim benefacta silendo Detrectare meum est, quae singula mente notaui.
Nutritum in studijs tua me clementia fouit, Largè suppeditans sumtus, viresque ministrans, Sollicitâ vt petij propensum voce fauorem. Pro quibus in coelo pietas, quae talia curat, Dignas persoluat grates, & proemia reddat.
ASt ego res tantas antiquae laudis & artis(Natalis rigo.) Vnde tibi incipiam, Princeps celsißime, diuis Qui genus à proauis ingens, clarumque paternae Nomen habes virtutis, & ipse acerrimus armis?
Guelphorum antiquo duxisti à stemmate gentem, Cuius si, primâ repetens ab origine famam, Ordine dinumerem titulos atque inclyta facta, Si vacet annales multorum audire laborum, Desinet antè dies, quàm consequar omnia dictis.
Stat fortuna domus, & aui numerantur auorum;(Regio.) Et regio floret multos dominata per annos. Terra antiqua, potens armis, atque vbere glebae, Foetibus arboreis, & quas humus educat, herbis Fortunata satis; frumenti & lactis abundans; Et facilè externas regiones laudibus aequans, Prodiga diuitias, alimentaque larga ministrat.
Haec genus acre virûm virtute atque arte celebre Extulit, assuetum duris, rigidoque labori. Haec eadem argenti ventas ostendit & aeris, Diues inexhaustis plumbi, chalybumque metallis. Adde tot egregias vrbes, operumque laborem, Oppida tot, pagos, villas, castella, tot arces; Fluminaque, & varijs salientes piscibus amnes.
(Pietas.) Hanc patriam Princeps aliquot ditionibus auctam Sollicitè prudens viginti & quattuor annos, Vt pater optatus, placido moderamine rexit. Ipse pius, doctusque, alieno haud lumine cernens, Syncera populum de relligione doceri Iußit, & hospitium splendore & honoribus auxit. Quod pater Helmstadij studijs sacrârat honestis.
Est in conspectu Iuleum illustre, minaeque Murorum ingentes, aequataque machina coelo, AEdes Musarum, regali splendida luxu, Quam FRID-HVLDRICVS decus & spes magna Parentis Ante annum praesens, solemni hac luce sacrauit.
Sic Henricopoli venerabile surgere templum Auspice te caepit, quod nunc tua funera cepit.
Quis nescit templum, miro quod honore colebat, Gröningae exstructum? cuius si singula lustres; Artificumque manus mirêre, operumque laborem, Obtutu haesurus nimiùm defixus in vno; Sic cuncta alliciuue arte effigiata tuentem, Clara micante auro pulchro stant ordine circùm Fortia facta Patrum, & series longißima rerum Per tot ducta viros antiquae ab origine gentis. Effigies illic media testudine templi Pendentes videas; quaedam pars stare videtur, Pars in mole sedens: facies non omnibus vna est. Organa Daedalum opus, mirâ dulcedine reddunt Dißimili variata modo genus omne sonorum. Haec ibi deuotae mentis monimenta reliquit. Sed non ista sibi tempus spectacula poscit, Et nunc praestiterit contexere Principis acta.
Igneus illi inerat vigor, & coelestis origo.(Studia.) Quodque magis mirêre, diem & saepißime noctem Peruigil exegit, studijs intentus ijsdem, Ne quid inexpertum fortasse relinqueret Heros Feruidus & solers, artem ingeniosus ad omnem. En tanti rerum causas addiscere constat!
Has etiam vt posset naturae accedere partes, Scire potestates herbarum, vsumque medendi, Et visenda modis animantia plurima miris, Frigidus haud illi circum praecordia sanguis. Inde suas artes, sua munera laetus Apollo Edocuit, doctumque suis suspexit in hortis Scrutantem, quae multa Deus miracula rerum Naturae inseuit. Tum quae natura negauit Visibus humanis, oculis ea pectoris hausit.
O quoties somnos abrupit cura salubres, Nunc huc, nunc illuc illustria pectora versans, Pectora diuersis acuens exercita rebus. Certè ego quod fuerit, credo diuinitùs illi Ingenium, aut rerum fato prudentia maior; Sic illi excelsum, mentisque capacius altae Pectus erat, natum studijs & rebus agendis.
Cui non auditus splendor virtutis auitae,(Virtus.) Resque domi gestae, properataque gloria rerum, Qua patriam, & patrium incolumem seruauit honorem? Non mihi si centum linguae sint, oraque centum, Aurea vox, omnes animi comprendere dotes, Omnia virtutum percurrere nomina poßim.
Quid nisi praecellens virtus tot voluere casus(Fortitudo.) Insignem virtute Ducem, tot adire labores Impulit, atque rapi per tot discrimina rerum, Quas super ipse suâ molitus laude peregit, Experiens, patiensque operum, indefessus agendo, Infractus, fidens animi, imperterritus armis, (Constantia.) Propositumque premens, nec turpiter otia sectans, Et magnae nil laudis egens: cut maxima rerum Verborumque fides, atque inuariabile pectus.
(Clementia.) Mente tulit placidâ seruos, fidosque ministros; Agnoscensque suos, mores cuiusque notabat, Et quo quemque modo fugeret, ferretque laborem, Tum visu facilis, tum dictu affabilis omni. Non ipsum quisquam vafro deluderet astu; Non obtusa adeo gestabat pectora prudens.
(Liberalitas.) Condoluit miserans inopes, succurrere promtus, Et multos opibus iuuit solatus amicis, Vt mitis largusque pater; gratesque rependit. Norat enim meritis firmari regna, decusque Esse ingens, memores alios fecisse merendo.
(Iustitia.) Iustitiae obseruans, tum quid liceatque, nefasque, Fasque sit inquirens, legumque examina pensans, Atque Deum sperans memorem fandi atque nefandi, Iura dabat, legesque suis; qui tempore sciret Parcere subiectis, & debellare superbos, Grande decus, columenque bonis, terrorque malignis.
Non illo melior quisquam, nec amantior aequi Dux erat: hanc laudem nec deroget inuidus illi.
(Seueritas.) Cuncta priùs tentabat; at immedicabile vulnus Ense recidebat, ne pars syncera periret. Ausos grande nefas, immani ausoque potitos Ad tristes poenas ob crimina dira trahebat, Vt scelus admissum crudeli morte piarent, Nil vanas voces, confictaque verba moratus. Culpa etenim ferro est cito compescenda, priusquam Dira per incautum serpant contagia vulgus. Quippe vbi fas versum atque nefas, tot bella per orbem Tot scelerum facies, & crimina noxia cordi. Subditus hinc populus Domini sic ora timebat, Iusticiam vt coleret monitus, nec temneret ipsum.
Illum adeò placuisse Duci mirabere morem,(Sobricta) Quòd cum suppeteret cunctarum copia rerum, Potûs atque cibi, vulgo quae summa voluptas; Nunquam se vino, nunquam se proluit auro, Sobrietatis amore, gulae neque deditus Heros. Ebrietas aberat vitiorum peßima mater.
Quin potiùs rebus sese vt recrearet honestis,(Honesta recreatio.) Saepe volutabris pulsos syluestribus apros Latratu turbauit agens: montesque per altos, Quà via nulla fuit; se credere saltibus ausus, Ingentem preßit clamore ad retia ceruum. Saepe etiam statuit leuium spectacula rerum, Laudibus inuitans animos, & praemia ponens, Vt spes arrect as iuuenum, mentesque videret, Et quis cuique dolor victo, quae gloria palmae. O quoties meritae tulit inclyta praemia palmae, Ausus & ipse manu iuuenum tentare laborem! Saepe globo oppositam potuit contingere metam: Saepe etiam validis incuruans viribus arcum, Insignis iaculo, & longè fallente sagittâ Certus, auem coelo fixam deiecit ab alto.
Plurima cùm subeant audita, & cognita nobis,(Bella.) Pauca super referam, quae forti pectore geßit, Haud secus ac patrijs acer Germanus in armis.
Degeneres animos timor arguit; heu quibus ille Iactatus fatis! quae bella & quanta peregit, Ingentes animos augusto in corpore versans! Quem sese ore ferens, quàm forti pectore & armis! Qui vultus, vocisque sonus; qui gressus cunti! Aut pugnam, aut aliquid iamdudum inuadere magnum Mens agitabat ei, pigrâ haud contenta quiete. Quin magnum decus, & partum indignatus honorem, Ni teneat; vitam voluit pro laude pacisci. Non illi quisquam facilè se impunè tulisset Obuius armato, seu cum pedes iret in hostem, Seu spumantis equi foderet calcaribus armos.
Inde vbi Romani regni res dura coëgit Munire & latè fines custode tueri, Tunc cùm Germanos inuaderet hostis Iberus, Ipse agmen ducens pro libertate tuenda, Proh quanto studio rem, quantis sumtibus egit, Esset vt imperium peregrino à milite tutum!
Quae bella igni, vndâ, & ferro intentauerit vrbi Brunoidum, famâ totum vulgata per orbem, Non locus hic patitur, nec refert pandere versu. Haec tamen insignis memoranda est gloria facti, Quòd sibi per multas aditum Dux ipse figuras Repperit, inuisam quo poßit cogere Gentem. Nec dilata foret vindicta, nisi alma voluntas Numinis, & bellis obstans clementia chari Principis, in cladem populi tenuisset ituros.
Quòd si continuò victorem ea cura subisset, Agmine coniuncto socios immittere portis, Cum vallum & portas, caeso custode, tenerent Exigui numero, sed bello viuida virtus: Si non diluuium soluisset in aggere fosso: Vltimus ille dies bello fortasse fuisset.
O quoties Patrem circum sua damna meantem Viderunt ciues, & plurima voce monentem! Et fortè audissent, si mens non laeua fuisset. Nil minùs hoc meritis clarum, (quis credere poßit;) Inuiti vidêre caput, dum mente furente Exercent memores plus atque hostiliter iras, Et frenum accipere, & victi parêre recusant.
Quid labor aut benefacta iuuant? heu crimin aculpae Ingrati accumulant: Sua cuique exorsa laborem Fortunamque ferunt: Subductis viribus ipsi His sese mersere malis; nec mente reuoluunt, Quòd contemptrices vindex Deus ordinis vrbes Vertat, & aequa solo fumantia culmina ponat. Sed quid ego haec inuisa moror? quin rectiùs isthinc Vela traho, & terris festino aduertere proram.
Tandem deueniens Pragam data fata secutus,(Praga) Caesareo lateri sese fortißimus Heros Adiunxit socium, non inferiora secutus. Atque hîc alloquium, atque expertus Caesaris aulam, Non vidisse semel satis est; iuuat vsque morari, Et conferre gradum, & veniendi dicere causas.
Interea regnum vario turbante tumultu, Ipse velut missus diuinitùs arbiter, vnus Quos non perpessus subijt sine fine labores, Imbrem, vmbramque ferens, iras, & fulmina coeli, Vt tunc feruentes sedaret militis iras, Atque inter fratres bellum componeret ortum?
Quin vbi commissa est illi Directio regni, Qui multos populos, & magnas rexerat vrbes; Aßiduè imperij penetrans & limina, & aulam, Iura, forumque loci, & populi tabularia vidit, Multa mouens animo, exploransque negotia ad vnguem.
At Ducis illustris coniux, atque inclyta proles Sollicitè expectans illo nil triste recepto, Tempora dinumerat: tum subdita terra Parentem Vt sospes foret, & patriae se redderet, orant. Inclyta sed votis obstat contraria virtus, Atque amor Imperij, laudumque immensa cupîdo.
Quòd si coelicolae voluissent ducere vitam, Certè ad concilium multis cum millibus isset, Quod nunc, (ô vtinam euentu felice,) mouetur; Consessu in medio, magnâ stipante caterua, Dicturus causas regni de rebus agendas. Hunc etenim Caesar sibi designârat Achaten. Et quoque nunc magnam, nulli virtute secundus, Partem opere in tanto, (si vita maneret,) haberet: Omnia prospiciens nam mente peregerat antè, Ingenium intendens ad publica commoda regni.
(Mors.) Consilia at vigili dum talia pectore versat, Atque datum molitur iter cum Caesare Princeps; Heu nihil incertis fas quenquam fidere rebus! Conquerar, an sileam? morbo correptus acuto Deposuitque caput, stratoque recondidit alto, Purpureus veluti cùm flos succisus aratro Languescit moriens; lassoúe papauera collo Demisere caput, pluuiâ cùm fortè grauantur. Saeuit enim noua vis, cui nec virtute resisti, Nec telis, armisque potest: pulmonibus errat Languor iners imis, perque omnes pascitur artus, Atque suum contemptorem lethaliter vrgens, Instat anhelanti, prohibetque resumere vires.
Ergò vbi defessus Princeps mortalia cernit Tentamenta nihil, nihil artes posse medentûm; Auxilium coeleste petit, Dominumque precatur; Vtque salutifer â miseris succurrere rebus Sorte velit, morbique grauis mala finiat, orat.
Audijt omnipotens: & sic fortißimus Heros. Relligionis amans, quo non prudentior alter, Heu charus Princeps, aeternùm viuere dignus; Per varios casus, tot tempestatibus actus; Cui nondum gelidus sanguis, tardante senectâ, Et nondum effaetae vegetanti in corpore vires; Coniug is à charae complexu auulsus & absens, Tum prole augustâ, & charis velut omnibus orbus, Labitur infelix, placidaque in morte quiescit; Atque ita defunctus terra, coeloque receptus Afcendit magnorum haud vnquam indignus auorum.
Hic labor extremus, longarum haec meta viarum: Illius haec finis fatorum: hic exitus illum Sorte tulit: fatali omnes hac sorte tenemur: Has homo fert, voluitque vices, hic vertitur ordo: Omnes debemur morti, paulumque morati, Seriùs aut citiùs tandem properamus ad illam: Omnibus haec calcanda via est mortalibus aegris. Nec tamen haec nobis meta est sat cognita vitae: Nescia mens hominum fati, sortisque futurae. Vsque adeò angustus nos terminus excipit aeui, Cernimus humanis quae sit fiducia rebus In cinerem versis; hominumque exempla perimus, Et documenta damus, quâ simus origine nati.
Quem dederat cursum mundi fortuna peregit, Et nunc magna eius sub terras iuit imago, Quà mortalis erat; pars optima restitit illi, Quam chorus Angelicus coelestibus intulit astris.
Nam quo sub coelo tandem, quibus orbis in oris Iactemur, ventis, seu vastis fluctibus acti; Ad coelum via sat, Domino duce, quaelibet apta est.
Iam cinis est, & de tam magno Principe restat Nescio quid, paruam quod vix benè compleat vrnam, At viuit, totum quae gloria compleat orbem. Haec illi mensura Duci respondet, & haec est Par rebus gestis, nec inania funera sentit.
Exanimes artus condantur & ossa sepulchro, Sedibus atque suis tranquilla in pace quiescant; Ille tamen viuit, viuit post fata; nec vnquam Illustrem famam, magnum & memorabile nomen Aut ferrum poterit, vel edax abolere vetustas. Nam memoris populi Rectorque, Paterque feretur, Non iam mortalis, nulloque tacebitur aeuo. In freta dum fluuij current, dum montibus vmbrae Lustrabunt conuexa, polus dum sidera pascet, Semper honos, nomenque eius, laudesque manebunt. Hic virtutis honos! mortalia facta peribunt; At benefactorum stat honos & gloria viuax.
Quando ergò his dictis animum lenire dolentem Solando decet, & tristes auertere curas; Ne iuuet infando tantùm indulgere dolori, Matronarum illustre decus, dignißima tanti Antè fuisse Ducis coniux: tuque inclyta proles Moerori indulgens nimio, variosque volutans Euentus animo tecum; cui regia mater It comes, & paribus curis vestigia figit, Siste pios fletus, & luctu pectora solue: Vos etiam, quibus est eadem natalis origo, Pectore concußi quid flendo ducitis horas?
Quid luctus frustrà longum extendemus in aeuum, Nil profecturi, si vel tristißima quaeque Verba etiam duros silices motura queramur? Amorte inuictum vinci potuisse, ferendum est.
Illi parta quies; illi fortuna peracta est Iam sua: nos alia ex alijs in fata vocamur. Splendore aethereo, atque aeternâ luce coruscus Iam positis nouus exuuijs, nitidusque iuuentâ, Ipse aliam vitam incepit, coeloque salutat Permistos Heroas, & ipse videtur ab illis.
Nunc sede aetherea fruitur nouus incola coeli, Parte sui meliore vigens; maiorque videri Coepit, & august â fieri grauitate verendus.
Quin igitur, quoties reminiscimur affore tempus, Quo mare, quo tellus, correptaque regia coeli Ardebit, mundi & moles operosa peribit; Humanos casus animo meliore feramus. Tunc etenim tellus quondam iunctißima reddet Corpora non moritura vnquam: tunc ora tueri Et dabitur notas audire & reddere voces. Haec meditari; acies deuotae huc flectere mentis Praestat, & afflictis melius confidere rebus.
Sit bene sanctae animae; cineres atque ossa valete; Viue, valeque nouum coelo decus addite, Princeps.
TV verò exequijs, Dux inclyte, ritè peractis, FRID-HVLDRICE, Patris, patriae & spes altera nostrae. Qui dignus regni es patrij successor & haeres, (Haud equidem sine mente reor, sine numine Diuum,) Aggredere ô magnos, (poscit iam tempus,) honores.
Tu requies miseris; decus, imperiumque ducatus Te penes; & pater ipse suo te signat honore: In te Guelphiadum domus inclinata recumbit: Sunt tibi regna Patris; sunt arces, oppida, & vrbes, Sunt populi, & vires pro maiestate tuorum. Circum stant proceres dextrâ, leuâque frequentes, Cum multa populi, & iuuenum stipante cateruâ, Gratentur dubij, consolentúrne dolentem.
In te oculos referunt, animis linguisque fauentes. Perge modò, & quo te ducit via, dirige gressus, Quam sacra Lex Domini commonstrat tramite recto, Hanc cape consilijs sociam, & coniunge volentem. Nam quo quenque modo fugiasque, ferasque laborem, Quiduè sequens facias; quae prima pericula vites, Expediet, cursusque dabit veneranda secundos. Sic fueris felix, aderitque vocatus IESVS.
Sit tibi cura prior, verae pietatis imago, Vt vera maneant in relligione nepotes, Ne qua inter sacros cultus, in honore Iehouae. Hostilis facies occurrat & omnia turbet. Iura magistratusque dabis, sanctumque senatum; Alma diu, (res si qua diu mortalibus vlla est,) Pax, & res laetae, regno florente, vigebunt.
Vade age, & ingentem factis fer ad aethera famam, Atque animo repetens maiorum exempla tuorum, AEternas laudes paribus virtutibus aequa. Promittit pridem de te sibi patria terra, Quae quondam Augusto cecinit de Caesare vates: Pace datâ terris, animum ad ciuilia vertet Iura suum, legesque feret mitißimus auctor; Exemploque suo mores reget, inque futuri Temporis aetatem, venturorumque nepotum Prospiciens, prolem sancta de coniuge natam Ferre simul nomenque suum curasque iubebit. Nec nisi cum senior seros compleuerit annos, AEthereas sedes, cognataque sidera tanget. Haec reor, & si quid veri mens augurat, opto.
At pater omnipotens, rerum cui summa potestas, Praestet digna tuis ingentibus omnia caeptis, Guelphiadum laetis vt perstet gloria rebus. Idem venturos extollat in astra nepotes, Illustresque animas, patriumque in nomen ituras Tutetur, placidusque iuuet, seruetque benigno Vultu, quo coelum, tempestatemque serenat.
Tarda sit illa dies, & nostro serior aeuo, Quâ caput augustum, lux & tutela ducatus Dux FRID-HVLDRICVS proauorum sede relictio. Accedat coelo, faueatque precantibus absens. FINIS.

Elegia funebris In obitum REVERENDISSIMI ET ILLVSTRISSIMI PRINCIPIS AC DOMINI, DN. HENRICI IVLII, Episcopi Halberstad. Ducis Brunsuicensis & Lunaeburgensis, &c.

Pragae Bohaemorum XX. Iulii M D CXIII. piè defuncti, Scripta à IOANNE LOTICHIO Iur. professore, & Acad. Iul. à Secretis.

NOn satis est lugere, atque alto corde dolorem Deprimere, aut tenebris inuolûisse nigris. Quid iuuat afflictos largus post funera fletus? Quid si per lachrymas cresceret Ocer aquis? Nil gemitus prosunt, liceat mihi rumpere vocem, Guelphiadaeque queri carmine fata Ducis. Occidit heroum generoso sanguine cretus Princeps, imperij gloria, grande decus. Clarior vt stellas inter sol emicat omnes, Illustrans radijs orbis vbique plagas. Arboribus quantum cedrus concinnat honoris, Et superat reliquas, vt Iouis ales, aues. Sic in concilio magnatum Guelphic us heros Vnus principibus praestitit ille viris. Publica vel quoties res expedienda veniret, Non tum consilio promptior vllus erat: Hôc dubiae populi partes, & turba clientum, Vnanimes iunxit lite soluta manus. Lenijt informes vrsos, saeuosque leones: Hac sibi placatas reddidit arte tigres. Dum nobis requiem per summa pericula quaerit, Non odij dentes, inuidiaeque fugit. Immensos animo subit, Herculeosque labores, Dum patriae poßit commodus esse suae. Qualia pyramidum non sunt miracula, quod iam Deserit Eoum barbara Memphis opus. O gens sub Domino felix clemente, benignus Qui tribuit factis praemia digna tuis! O gens infelix, quam non clementia mouit, Quam bonitas domini flectere non potuit! Coeca reluctandi nisi mens tibi: pace fruatur Iam tua sub fido principe tuta domus. Sub quo virtuti mansit reuerentia, templis Sub quo seruatus praeside priscus honos. Et precium inuenit pietas, sapientia summum Denique sortita est ordine prima locum. Haec animo sedit planè sententia, haberet Vt studio patriae nil in amore prius. Aurum posthabuit, cunctas fecitque minoris, Quas tellus vena diuite fundit opes. Regia posterior fuit, & suauißima coniux, Et nati, illustris dulcia membra domus. Proque alijs ipsam promptus consumere vitam, Dummodo permultis officiosus, erat: Consumsit. Decus imperij simul occidit ingens, Perculit humanum vasta ruina genus. Te vocat HENRICVM turbata Bohemia IVLVM, Iudicij regem te petit esse suum. Te vocat & Caesar re, consilioque potentem, Ereptumque sibi te gemit ante diem. Germani proceres casum miserantur acerbum, Coepto concilio deficiuntque suo. Patria te reducem vocat, & te regia coniux, Et non antè patri pignora visa suo. Sed superûm te rex in coelica regna vocauit, Subiecit pedibus sidera celsa tuis. Post tot difficiles maris implicabilis aestus, Sedibus aetherijs est tibi parta quies. Tu colis, exuuijs iam liber, mente beatos Tranquilla coelos, Elysiumque nemus. Coelestes animas, & inenarrabile lumen Aspicis; aeternae munera lucis habes. Haec rerum series immota, Deique voluntas, Cuius homo regitur, statque caditque manu. Non tamen in totum mortalia regna relinquis, Funera post virtus, nomen, honosque manent. Si non ingrati, tua quos benefacta beârunt, Immemores nolint principis esse sui. Hausi Castalias quod gnauus & impiger vndas, Et Themidos vidi culta vireta sacrae: Iustitiae potero si quando fidus haberi, Mystes, & streperi iura docere fori; Hoc, fateor, peperit tua munificentißima, fructus Omnes ingenij retribuoque tibi. Antè retrò cedent ad primos flumina fontes, Et vacuum nullas aequor habebit aquas: Quàm vel dicatur meritorum tanta tuorum Copia non grato pectore lapsa meo. Nos quia iactat adhuc varijs fortuna procellis, Et scopulos inter turba relicta sumus: Te FRID-HVLRICVM votis exposcimus omnes, Accipe felici sceptra regenda manu. Patruea quid supplex à te desideret, audi, Quid res imprimis publica, templa, scholae. Iulia iam dudum moderato principe gaudet, Amplexu meminit quem tenuisse suo. Iulia patris, auique pios accendat amores In te, perpetuis floreat aucta bonis. O venerande pater, celsi dominator Olympi, Mortales summa qui bonitate regis. Fac populum princeps aequis moderetur habenis, Et iuuenem referat corpore, mente senem. Et veri, iustique tenax non desinat vti Consilio, scripti quod statuêre patres. Inde iterum nostris venient solatia rebus, Cum patrias firmet pax opulenta domos. Cum requies ciues habeat, cessentque tumultus, Iunctaque sit vera relligione fides. Interea laudes crescent; & nomen IVLI HENRICI aeternùm postera secla canent. Grata parentabit tellus, sua vota quotannis Illustri soluet Iulia docta Duci. FINIS.