Bearbeitet von Harald Bollbuck und Ulrich Bubenheimer

‖ [9r]

Johannis Pici comitis Merandule Conclusiones
Quas iniuste et imperite damnarunt Theologi
scolastici ac sophiste: sed ipse defendit in apo
logia egregie.


1

Christus non veraciter et quantum ad realem presentiam descendit ad inferos. ut ponit Tho'mas'1 et communis via: sed solum quo ad effectum⟨.⟩

2

Peccato mortali finiti temporis non debetur pena infinita secundum tempus. sed finita tantum⟨.⟩

3

Nec crux christi neca aliaa ulla ymago adoranda est adoratione latrie, etiam eo modo quo ponit Thomas⟨.⟩2

4

Non assentior communi sententie theologorum dicentium, posse deum quamlibet naturam suppositare: sed de rationabili tantum hoc concedo⟨.⟩

5

Nulla est scientia que nos magis certificet de divinitate Christi quam magia et cabala⟨.⟩

6

Si teneatur communis via de possibilitate suppositionisb, respectu cuiuscumquec creature. dico quod sine conversione substantie panis in corpus Christi vel paneitat'is' annihilatione fieri potest, ut in altari sit corpus Christi. secundum veritatem sacramenti/ quod sit dictumd loquendo de possibili non de sic esse.

7

Rationabilius est, credere Origenem esse salvum quam credere ipsum esse dampnatum⟨.⟩

8

Sicut nullus precise sic opinatur, quia vult sic opinari Ita nullus credit sic esse verum precise quia vult sic credere⟨.⟩ Ex hac conclusione correlarie infero illame⟨:⟩ Non est in libera potestate hominis/ credere articulum fidei esse verum quando sibi placet. et credere eum non esse verum quando sibi placet⟨.⟩

9

Qui dixerit accidens existere non posse nisi inexistat eucharistie poterit sacramentum tenere etiam tenendo panis substantiam non remanere⟨.⟩

10

Illa verba/ hoc est corpusf meumf.3 que in consecratione dicuntur materialiter tenentur et non significative⟨.⟩4

11

Miracula Christi non ratione rei facte sed ratione modi faciendi sue divinitat'is' argumentum sunt certissimum⟨.⟩‖ [9v]

12

Magis improprie dicitur deg deo quod sit intelligens vel intellectus. quam de angelo quod sit anima rationalis⟨.⟩

13

Anima nihil actu et distincte intelligit nisih sapientiamh seipsam.5 Hanc declarando dixi quod intelligebami de intelligere abdito. cuius meminerat Aug'ustinus' in li'bro' de trini'tate'6 et Henricus jde Gandavoj in quotlibet'is'k.7
a danach gestrichen: alia
b g, S, P; suppositationis N, B, V
c g, B, V, S, P; cuiusque N
d g, S; doctum P
e istam N, B, V, S, P
f danach gestrichen: meum
g S; fehlt g
h danach gestrichen: sapientiam
i S; intelligere g
j–j g, S; fehlt N, B, V, P
k g, B, V; quolibetis N, S, P
1 Vgl. Thomas, S. th. III q. 52 a. 3 et 4.
2 Thomas, S. th. III q. 25 a. 3 co.
4 Heino Gottschalk hat am Rand neben These 10 und 11 mit anderer Feder notiert: Nota hoc contra Swynglium et suos.
5 Hier endet Picos These. Das Folgende ist bereits der Beginn von Picos Quaestio zur 13. These. Vgl. Pico, Apologia, 34.
6 Aug. trin. 14,7: Hinc admonemur esse nobis in abdito mentis quarundam rerum quasdam notitias, et tunc quodam modo procedere in medium atque in conspectu mentis velut apertius constitui quando cogitantur; tunc enim se ipsa mens et meminisse et intellegere et amare invenit etiam unde non cogitabat quando aliunde cogitabat. (CCSL 50A, 433f.,19–24; PL 42, 1043).
7 Henricus de Gandavo, Quodl. IX q. 15: Utrum in nobis sit aliquid intelligere abditum. (Henricus de Gandavo, Opera (Macken) 13, 258–269). Henricus zitiert S. 258, Z. 13–18 die genannte Augustin-Stelle.