Johannes Aepinus namens der Hamburger Pfarrerschaft an Peder Palladius, Johannes Machabeus und die übrigen Theologen der Universität Kopenhagen, Hamburg 29. Juni 1548:1

↑

Magnificis, clarissimis atque doctissimis Viris, Domino Doctori Petro Palladio, Ecclesiae Daniae Superintendenti, Domino Doctori Johanni Macchabaeo, SS. Theologiae Professori, et reliquis Theologiae Doctoribus et Licentiatis in Universitate Haffniensi, Dominis et Amicis suis obseruantissimis, salutem per Jesum Christum. Sicut Esaias non tam propter suas et Ecclesiae calamitates, quam propter multitudinem Apostatarum et paucitatem fidelium dolebat,2 ita nos quoque, Domini et Fratres observantissimi, non tam de periculis, quae nobis impendent, quam de fratribus, qui eandem nobiscum fidem profitentur, solliciti sumus. Ideoque ex fraterna et uere christiana charitate, qua erga Vestras Dignitates affecti sumus, intermittere haud potuimus, quin V. D. significaremus, Caesaream Majestatem misisse ad prudentissimum Vrbis nostrae Senatum libellum de Ecclesiarum Reformatione, quem Interim || [65:] appellant (uerius Interitum dicerent),3 in hisce Comitiis a Cardinalibus, Episcopis et sacrificulis monstrose praeter Religionis Sincerae et Ecclesiae consuetudinem editum, eique addidisse mandatum serium et graue,4 ut omnia, quae Interim praescribit, sine tergiuersatione a nostra Ciuitate approbentur et recipiantur. Cum uero nos eum librum, a Senatu prudentissimo nobis exhibitum, perlegeremus, inuenimus in eo multa, quae neque salua fide, religione et conscientia, neque sine magno tumultu et seditione recipi et admitti a nobis possunt. Multa enim cum uera, quam nunc Dei benignitate profitemur, doctrina aperte pugnant: pleraque, etsi cum nostris dogmatibus consentire uidentur, tamen reuera aliquid monstri alunt. Quare cum potius effundere sanguinem, quam ab agnita et ea, quam hactenus docuimus, ueritate recedere ex gratia Dei parati simus, de nostro officio suasimus Senatui, ut in hac causa Majestatem diuinam Caesareae Majestati anteponeret,5 et sese quibus optime posset rationibus apud Caesaream Majestatem excusaret, quod Interim recipere haud posset, atque rei exitum Deo committeret, qui Ecclesiam mirabili consilio seruare ac defendere et uult et potest. Neque dubitamus, quin nostro consilio, quod pium est, Senatus ac tota Ciuitas sit obtemperatura. || [66] Quia autem existimamus eum libellum ad Serenissimum regem Daniae, Dominum nostrum clementissimum, eadem ratione missum esse, nec non scimus Regiam Majestatem sine Vestrum Dignitatum consilio de rebus ad religionem pertinentibus nihil statuere: ideoque summa cum diligentia rogatas et admonitas uolumus Vestras Dignitates, ut attente et diligenter (nam propter nimiam Sophisticam diligentem lectorem requirit) librum perlegatis, atque Regiae Maiestati omnes libri errores demonstretis, eique auctores sitis, ne monstrosae et impiae doctrinae assentiatur, sed agnitam atque receptam Euangelii ueritatem amare, retinere, conseruare atque defendere pergat, nec non ad Caesaream Maiestatem uel a Vestris dignitatibus, uel ab aliis ad omnes libri errores copiose responderi curet, id quod quoque facturi sumus, ut Caesarea Maiestas intelligat, nos non contumaciter, sed pie, suae Maiestati in hac causa obedientiam negare, quam in aliis omnibus rebus libentissime praestabimus. Haec ne Vestris Dignitatibus celare possemus coegit commune periculum, quod omnibus nobis, qui Christum amamus et eius gloriam pro nostrae conditionis ratione defendimus, impendet. Nam in eadem naui omnes sumus.6 Petimus autem ut Vestrae Dignitates nostrum hoc officium in meliorem || [67:] partem accipere uelint, ac, quamprimum commode fieri poterit, suam de hoc toto negotio sententiam atque consilium ad nos perscribere non grauentur. Quod super est, nos nostramque ecclesiam V. D. precibus et curae commendamus. Nos Vestrae in nostris orationibus sedulo mentionem facimus. Gratia Dei sit uobiscum. Amen. Ex Hamburgo A. 1548. die diuorum Petri et Pauli. Vest. Dignitatum obseruantissimi. Johannes Aepinus, D. et reliqui Pastores Ecclesiae Hamburgensis