➨ Hinweis: Die Edition ist in Bearbeitung und daher nur eingeschränkt zitierfähig.

Zur Zeit sind Änderungen und Korrekturen am Text und in den Apparaten möglich.

Nach der endgültigen Veröffentlichung werden etwaige Korrekturen und Ergänzungen in einem Änderungsregister gelistet.

Brief 223

Professkandidatinnen im Kloster Lüne an Priorin Mechtild von Niendorf im Kloster Ebstorf

zwischen 10. Februar 1488 und 21. März 1488

Dankesbrief — Thank-you letter before the profession

Kloster Lüne, Hs. 15, Lage 17, fol. 2v

Lateinisch.

Die Chronik, hg. von Stenzig (2019), S. 74

Die Absenderinnen danken der Empfängerin, wahrscheinlich der Ebstorfer Priorin, für ihre Glückwünsche zur Profess, die allerdings wegen Verlegung noch nicht stattgefunden hat. Sie sind stolz darauf, als erste Sprösslinge der Reform gepflanzt worden zu sein. Sie bitten um einen Besuch anlässlich der Professfeier und um Vergebung für mögliche Verfehlungen während der Anwesenheit der Empfängerin in Lüne, zur Einführung der Reform. Ebenso bitten sie Mechtild Redebere, die Ebstorfer Sakristanin, Margarete Schele, die die liturgische Unterweisung übernommen hatte, und die Köchin Elisabeth Bockes um Vergebung für alle Unannehmlichkeiten während ihrer Anwesenheit. Gereimter Schlussabschnitt.

The group of young nuns thanks the prioress of Ebstorf for her congratulations on their profession (that has not yet taken place due to postponement). The writers are proud to have been planted as the first shoots of the reform. Their joy would be complete if the prioress would come personally (she had been in Lüne for the initation of the reform in 1481). They ask for forgiveness for any lapses towards her during her stay. They also ask forgiveness from Mechtild Redebere (Sacrista), Margarete Schele (Liturgical Magistra) and Elisabeth Bockes (Cook), all Ebstorf nuns who participated in the reform of Lüne, for any unpleasantness.

[Ansicht mit Digitalisat][Zur Leseansicht]
[Lage 17, fol. 2v]


1 [J]esuma Christum sponsum virginum qui est propago pullulans ex agro paterni cordis
2 dilatatus per agriculturam celestis patris in vineam catholice fidelitatis
3 pro caritativa salutatione in nexu divini amoris sinceriter venerabilitati
4 vestre prothomissa Reverenda et preamanda domina necnon mater nostra in ipso
5 precordialissima Gratiarum actiones innumeras vestre referimus benivolen
6 tie pro inditio fidelis caritatis nobis filiabus vestris vobis cordialiter dilectis
7 umquam exhibitis tam in corpore quam in anima quia semper primum fundamentum sancte
8 reformationis per industriam materne sollicitudinis hoc in loco posuistis1
9 specialiter pro melllifluis scriptis et exhortatio ibus melle et favo manan
10 tibus nobis ad presens a vestra venerabilib maternitate transmissis2 ex quibus
11 anime nostre fere merore consumpte sunt refocillate et refecte tali gau
12 dioso poculo quod stilo arare nequimus. et hoc eadem scripta quasi pro maximo
13 et celebri clenodio suscepimus et cum lacrimanti letitia legimus atque
14 relegimus de verbo ad verbum. de sillaba ad sillabam et pre nimia suavi
15 tate saturari non valemus quia videtur nobis quasi oretenus vobiscum simus
16 locuti3 Ceterum predilecta domina uti percepimus ex littera vestra quod ma
17 terno affectu congaudetis nobis eo quod sponsus noster candidus et rubicundus4
18 invitat nos ad laborandum in vineam suam vino sanguinis sui rubrica
19 tam in hoc apparet sollicitudo fidelitatis materni cordis vestri et forte eve=
20 nit ex meritis orationum vestrarum quod propriis nullatenus confidimus et ni

[Lage 17, fol. 3r]
21 mium sumus gavise quod digne existimus fieri primi palmites in re
22 formatione per sanctam professionem in vineam plantandi5 utinam ergo auc
23 mentetur gaudium cordis nostri ut presentia vestra corporali letificari mereamur
24 adiuvante gratia divina sibi ipsi ad laudem nobis ad salutarem refocilla
25 tionem ex uberibus materne instruxionis vestris Et corda omni adhuc
26 obscurata illuminare dignetur gratia Spiritus sancti. alioquin nil nobis sapere valet
27 vel adiumentum anime et corporis proficium nobis esse poterit. si reverentia
28 maternitatis vestre non affuerit.

Item venerabilis domina petimus humiliter ut
29 remittere nobis dignemini quod tempore reformationis tam salutaribus
30 monitis vestris sed heu ex ignorantia puerili sepius contradicendo verbis
31 et factis quia ex toto corde nunc nobis penitet6 Etiam dignetur venerabilis maternitas
32 vestra rogare causa nostri predilectas matres nostras M R et M SC et sororem
33 E BOken7 ut nobis velint remittere offensasc offensiones quibus illas sepius
34 molestavimus toto tempore nobiscum hic existentes

Item predilecta domina
35 ut etiam affectatis ut memoriam vestri habere velimus in orationibus nostris
36 hoc utimurd utique tenemur et ex beneficiis multis adhoc obligamur et parati
37 sumus unanimiter adimplere toto tempore vite nostre licet valde imme
38 riti Et hoc eadem etiam petimus a vestra venerabili reverentia ut ad omnipoten
39 tem Deum versa vice intercedere dignemini ut auxilio illius subveniente ita
40 disponatur secundum suum beneplacitum hoc opus sancte professionis ut sibi fiat
41 perpetua laus et gloria et nobis proveniant ad salutaria animarum nostrarum me
42 dicamenta ac cum salubri pace et concordia prospere inchoetur ut felici fine
43 in omni tranquillitate terminetur. quia quamvis venerabilis dominus prepositus vobis certum
44 diem predixerit tamen sepius mutando prout hic et ideo in morosa dubita
45 tione sumus posite ignoramus utrum professio progressum habere valebit
46 vel non.8 Nil plus sed commendamus venerabilem reverentiam vestram in cellam vina
47 riam cordis Jesu Christi

ex qua vobis instillare dignetur in presenti tot et tanta gratiarum=
[Lage 17, fol. 3v]
48 flumina quanta littera vestra continet sillabas et verba ac post huius labilis vite
49 curricula perducat ad celestis vite atria ubi satiari valeatis ex opu=
50 lenti habundantia. gustando divine claritatis pocula in sancte Trinitatis pre
51 sentia Amen.

Kritischer Apparat

a Textergänzung in mg. durch Nolte mit Bleistift J

b zu korrigieren in venerabili

c hier gestrichen offensas

d hier gestrichen utimur


Sachapparat

1 Die Priorin von Ebstorf, Mechtild von Niendorf, war zur Reform 1481 nach Lüne gekommen.

2 Gemeint ist sicher der vorstehende Brief 222 (Lage 17, fol. 1r-1v), in dem die Ebstorfer Priorin ihre Glückwünsche anlässlich der bevorstehenden ersten ordentlichen Profess in Lüne zum Ausdruck gebracht hatte.

3 Eigentlich eine Standardformel zur Bestätigung von Trostschreiben, vgl. Brief 189 (Lage 15, fol. 6r) und Brief 215 (Lage 16, fol. 11r). Hier in Freudentränen umgewandelt.

4 Ct 5,10.

5 Vgl. Brief 224 (Lage 17, fol. 3v) oder Brief 96 (Lage 9, fol. 6r). Über die ersten 33 Novizinnen, die nach der Klosterreform in Lüne eingekleidet worden waren, ist in Brief 15 (Lage 2, fol. 8r-8v) ausgeführt: […] ut vineam suam, que pene perierat, corroboraretis XXXIII palmitibus, quas in vineam suam presentem plantastis. Zum Bild von der Pflanzung, auch für die Wissensverbreitung, vgl. Brief 334 (Lage 24, fol. 10r), ein Gratulationsschreiben zur Übernahme des Amts der Schulmeisterin.

6 Vgl. Brief 266 (Lage 19, fol. 14v), in dem es auf Deutsch heisst: unde ik bydde juk othmodighen umme de leve Godes, dat gy my dat willen lefliken vergheven unde willen my dat nicht keren to bosheit, men to dorheit unde to unwetenheyt unde kyntheyt.

7 Mit der Priorin Mechtild von Niendorf waren zur Reform 1481 sechs Ebstorfer Nonnen angereist: Mechtild Redebere, die Sakristanin, blieb drei Jahre in Lüne, die Konverse Elisabeth Bockes übernahm für den gleichen Zeitraum die Verantwortung für die Küche. Harderadis Boltze und Margarete Schele, die die Kommunität in der neuen Singweise des Offiziums nach der Bursfelder Reform unterweisen sollten, blieben nur für kurze Zeit. Sie reisten schon im Advent 1481 mit der Priorin nach Ebstorf zurück.

8 Die erste Profess in Lüne nach der Annahme der Bursfelder Observanz war ursprünglich auf den 25. Februar 1488 angesetzt gewesen, vgl. Brief 222 (Lage 17, fol. 1r-2v). Letztlich sollte sie am 21. März 1488 stattfinden, vgl. Brief 224 (Lage 17, fol. 3v-4v) und Die Chronik, hg. von Stenzig (2019), S. 74.

XML: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/texts/Brief223-L_tei-transcript.xml
XSLT: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/scripts/tei-transcript.xsl