de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print

Beschreibung von Lüneburg, Ratsbücherei, Theol. 2° 23 (Lüneburg 2, S. 44-46.)
Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg, Bd. 2: Die theologischen Handschriften: Folioreihe, bearbeitet von I. Fischer, Wiesbaden 1972, S. 44-46.

Nicolaus de Lyra - Quaestiones variae - Thronus Salomonis - Ager benedictionis - Urbs visionis - Cantica incarnationis - Juridica

Perg. u. Pap. — 208 Bl. — 30-30,5 × 21 cm — Franziskanerkloster Lüneburg — 15. Jh.1

Lagen: Aus drei Teilen zusammengesetzt.

Einband 1965 erneuert; Reste der alten Schließen wiederverwendet. Altes, fast unleserliches Titelschild verkehrt aufgeklebt: Questiones (?) … Urbs uisionis. Cantica incarnacionis. Blattweiser (dunkle Lederstreifen).

Herkunft: Bl. 1r Besitzvermerk: Fratris Henrici de Osterburg.

Lehmann, Mitteilungen S. 41.

I Bl. 1-14

Lagen: V. II (14) Kustode. Alte Paginierung: Bl. 1-10 = S. 118-137. Schriftraum 22,5-23 × 15-15,5 cm , mit dem Silberstift gezogene Linien, zweispaltig, 54-55 Zeilen. Bastarda von zwei Händen. Rote Anfangsbuchstaben, rubriziert.

Bl. 1ra-8va [Nicolaus de Lyra: Probatio incarnationis Christi]. (redaetio I). Utrum ex scripturis receptis a Iudeis possit efficaciter probari saluatorem nostrum fuisse deum et hominem, et arguebatur primo quod sic. … — … et plures iam baptizati ad uomitum relintuntur [!]. ((= Glorieux, Litt. quodl. II Nicolas de Lyre, quodl. I 2).) Doucet in AFH 47, 1954 S. 410. Stegmüller, RB IV 5981. Meyer-Burckhardt I S. 522.

Bl. 8va-14rb Quaestiones variae. Q. 1. Utrum ydee siue raciones ydeales precedant uel sequantur perfectiones creaturarum in deo, ut iste perfectiones sunt ab essencia distincte et inter se. q. 3 et ultima. Bl. 13ra: Utrum cognicio abstracta distinguatur ab intuitiua per hoc, quod est non concernere existenciam re sub racione obiecti cogniti et uidetur quod non. : necessaria sed omne quod est in deo. Stegmüller, RS I 1095.

Bl. 14v Fragmentum sermonis. Ostendit mihi ciuitatem sanctam Ierusalem … magnum et altum. [Apc 21,10-12] Apoc. 21. Sicut patet ex prologo Aristotelis in metaphysica, sapiencia siue theologia (?) alias sciencias sine opere transcendit. … — … agunt essentiam diuina ‖.

II Bl. 15-202

Wasserzeichen: Mošin-Traljić ähnlich 2946 (Glocke). Lagen: II·VIII (190). IV+4 (202) Reklamanten. Das äußerste und innerste Doppelblatt jeder Lage Pergament. Schriftraum: 24-24,5 × 15,5 cm , zweispaltig, 50-57 Zeilen. Bastarda von zwei Händen, Wechsel Bl. 194r. Anfangsbuchstaben und Überschriften rot, rubriziert. Am Beginn der einzelnen Bücher und Traktate 6- und mehrzeilige Anfangsbuchstaben, braun und rot, mit Binnenornament in denselben Farben; teilweise auch gelb gefüllt.

Bl. 15ra-113ra ›Thronus Salomonis de regia maiestate‹. Thronus Salomonis figuram pretulit inhesionis qua in carne Christi quiescit deus et inhabitat perfecta trinitate. Fulget namque rex, fulget thronus … quia in veneranda trinitate fulget in patre deitas, in filio deitas, in spiritu sancto deitas … In similitudine ergo pro laude sancte trinitatis dictum est de throno Salomonis 3 Regum decimo capitulo: Fecit rex Salomon thronum de ebore grandem …Anima que omnis supradictas virtutes habuerit veraciter assedebit throno veri Salomonis cui throno nos coniungat et assidere faciat Christus verus Salomon qui in trinitate per secula viuit et regnat deus per omnia secula seculorum amen.Explicit duodecimus liber throni Salomonis finitus et completus adiutorio diuino anno domini M°CCCCVIII°.‹ Parallelhss.: Berlin, theol. fol. 196 (Rose 577), Bl. 1ff. Braunschweig, St. B. cod. 49, Bl. 134ff.

Bl. 113ra-146vb ›Ager benedictionis‹. Ager benedictionis est claustralis solitudo cui si verum lumen splendet meridianum in virtute sua omni sua in superficie repletur vbertate. … — … accipiet benedictionem a domino in agro benedictionis vita claustrali qua ad suam gloriam nos digne ferre et in ea perseuerare faciat qui est benedictus in secula seculorum amen.

Bl. 146vb-171rb ›Tractatus sermonum triginta de urbe visionis que dicitur noua Iherusalem.‹ (quasi themata in sermones de sanctis). Urbs visionis o vera Iherusalem sancta quam gloriosa dicta sunt de te quam beati sunt uel erunt ciues qui viuunt in te. … — sermo I. Bl. 147ra: De sancta trinitate. Porta prima orientalis qua ingreditur urbs tropica noua Iherusalem ciuitas sancta vita spiritualis est fides sancte trinitatis sine qua non patet aditus ad vitam spiritualem. sermo XXX. Bl. 168vb: De dedicacione ecclesie. Vidi ciuitatem sanctam Iherusalem nouam [Apc 21,2] …. In hiis verbis tanguntur septem que construunt nouam Iherusalem vitam spiritualem … (Bl. 171rb) : vulnus amoris quod nos veraciter attingere faciat in eterna Iherusalem qui eternaliter viuit et regnat deus amen.Explicit urbs visionis dicta noua Iherusalem.‹ Parallelhs: Berlin, theol. fol. 196 (Rose 577), Bl. 180ff.

Bl. 171rb-194ra ›Cantica incarnacionis.‹ (quasi themata in sermones de tempore, adventus - pentecostes). Cantica incarnacionis domini nostri Ihesu Christi secundum ewangelium tria sunt quorum primum scilicet Benedictionis in laudibus matutini dicimus pro reuerencia et gracia noui syderis de celo origentis, secundum vero scilicet Magnificat in vesperis dicimus … tercium quoque in completorio addimus scilicet Nunc dimittis … Bl. 171va Prima dominica aduentus domini themata. Leuate capita vestra [Lc 21,28] … Luc. 21. Beatus Augustinus libro 2° de trinitate capitulo 17 [Aug Trin 2,17] Considerans quia tunc lumen ad futurum redemptionem … Es folgen 12 Sermones zum Benedictus, 6 zum Magnificat und 4 zu Nunc dimittis. (Bl. 194ra) : nos dirigat verum lumen Ihesus Christus dominus noster qui cum deo patre in vnitate spiritus sancti viuit et regnat deus in secula seculorum amen.Expliciunt sermones super cantica dominice incarnacionis.‹ Parallelhs: Berlin, theol. fol. 196 (Rose 577), Bl. 148ff.

Bl. 194rb-202rb Registrum in libros duodecim throni Salomonis.

III Bl. 203-208

Lagen: III. Schriftraum 27 × 17,5 cm , 62-76 Zeilen beim Glossentext, Schriftraum: 25 × 15 cm ab Bl. 206v 48 Zeilen. Textualis, ab Bl. 206v Bastarda.

Bl. 203ra-206rb [Bonifatius VIII Papa: Extravagantes communes 3,6,2 cum apparatu Johannis Monachi]. ›Super cathedram.[S]uper cathedram. Hoc statutum ordinat, prouidet et decidit super tribus articulis … — … si lex ad preterita referatur.Explicit apparatus Jo. cardinalis.Schulte, 2 S. 51 Nr. 3 und S. 192f.

Bl. 206v-208r [Benedictus XII Papa]: Extravagantes communes 3, 10, 1. Vas electionis. Schulte, 2 S. 63.

Bl. 208r-208v Clemens VI Papa: Constitutio contra flagellatores. Inter sollicitudines … — … plenam fidem.Datum Auinione XIII kl. nouembris pontificatus nostri anno octauo. ((20. 10. 1349))Druck: z. B.: Corpus chronicorum Flandriae ed. de Smet. Vol. 3, 1856 p. 23-26. Vgl. Histoire littéraire de la France Vol. 37, 1938 p. 405.


Abgekürzt zitierte Literatur

AFH Archivum Franciscanum historicum: periodica publ. trimestris cura PP. Coll. D. Bonaventurae, Grottaferrata 1908-
Lehmann, Mitteilungen P. Lehmann, Mitteilungen aus Handschriften IV. München 1933 (Sitzungsberichte d. Bayer. Akad. d. Wiss. Philos.-Hist. Kl., 1933 H. 9)
Meyer-Burckhardt I Die mittelalterlichen Handschriften der Universitätsbibliothek Basel. Beschreibendes Verzeichnis. Abteilung B: Theologische Pergamenthandschriften, Bd. 1, Signaturen B I 1 – B VIII 10, bearbeitet von G. Meyer und M. Burckhardt, Basel 1960
Mošin-Traljić V. A. Mošin, S. M. Traljić, Filigranes des XIIIe et XIVe siècles, 2 Bde., Zagreb 1957
Schulte, 2 J. F. von Schulte, Die Geschichte der Quellen und Literatur des Canonischen Rechts…, Bd. 1: … von Gratian bis auf Papst Gregor IX. Stuttgart 1875; Bd. 2: … von Papst Gregor IX. bis zum Concil von Trient, Stuttgart 1877
Stegmüller, RB F. Stegmüller, Repertorium biblicum medii aevi, Bd. 1–11, Madrid 1950–1980
Stegmüller, RS F. Stegmüller, Repertorium commentariorum in Sententias Petri Lombardi, 2 Bde., Würzburg 1947

Beschreibung konvertiert im Rahmen des Projektes Digitalisierung der mittelalterlichen Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg.
Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)