de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print

Beschreibung von Lüneburg, Ratsbücherei, Theol. 4° 21
Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg, Bd. 3: Die theologischen Handschriften: Quartreihe. Die juristischen Handschriften, beschrieben von M. Stähli, Wiesbaden, 1981 (Mittelalterliche Handschriften in Niedersachsen 4), S. 67 - 69 .

Petrus de Aquila. Kilianus Stetzing. Franciscus de Mayronis. Nicolaus Lakmann

Papier — I + 281 Bl. — 21,5 × 15 cm — Magdeburg/Erfurt — 1454/1455

Wasserzeichen: Waage Briquet 2404, Berge 11790, Mensch 7625, Traube ähnlich 13055, Ochsenkopf Piccard XI 316, außerdem zwei nicht nachweisbare Berge. Bei der ersten und den beiden letzten Lagen das äußerste Doppelblatt Pergament. Blattweiser (braune Lederstreifen). Lagen: VII (14). 2 VIII (46). 4 VI (94). I (96). 10 VI (216). I (218). 3 VI (254). VIII (270). V + 1 (281). Reklamanten häufig abgeschnitten. Schriftraum: 14,5-16,5 × 9,5-10,5 cm, 31-44 Zeilen, Bl. 1-47 und 245-246 zweispaltig. Schreiber: 46rb-54v, 95r und 97r-254v Johannes Verwer, s. 217v und 245r. Cursiva (jüngere Form) von verschiedenen Händen. Rote und blaue Lombarden, z. T. Raum für Anfangsbuchstaben leer geblieben. Rote Überschriften, rubriziert.

Holzdeckelband mit braunem Lederbezug. Signierter Einband des Erfurter Buchbinders Johannes Fogei, vgl. Kyriss Erfurter Einbände S. 351ff. Stempel: Schwenke Tafel 3, Nr. 14, 19-23, 26, 29, 30, 38-41. Beide Schließen und Buckel abgerissen, Eckbeschläge erhalten. Auf dem Rückepdeckel oben Kettenansatzspuren.

Herkunft: Auf dem Vorderdeckel das alte Titelschild des Franziskanerklosters Lüneburg, Signatur: (rotes) D 14.

Lehmann, S. 63. — L.Meier, in: Recherches de Theologie ancienne et medievale 10 (1938) S. 174-176, zum Schreiber Johannes Verber S. 178 f. — Ders. in: Studi e Testi 121-126, Rom 1946 (II) S. 445 ff.

I leer.

1ra-94v [Petrus de Aquila OFM]: Commentarius in librum I. sententiarum. Prolog: Cupientes aliquid. Circa istum prologum libri sentenciarum queritur primo utrum theologia sit de deo ut de subiecto … — (12va) (Expl. q.5 prol.:) sed est in potencia ut ei proporcionetur. (12va) Lib. I: Veteris ac nove. Circa primam distinctionem queritur primo utrum fruicio sit actus voluntatis qui est dilectio an sit passio recepta in voluntate puta dilectio … — (94v) qui est alpha et omega: principium et finis: ipsi honor et gloria in secula amen. Stegmüller RS 653, mit Nennung dieser Handschrift. Doucet S. 66f. (95r) ›Questiones super prologum libri primi sentenciarum‹. q. 1-3, von der Hand des Johannes Verwer. — 95v-96v leer.

97r-217v Kilianus Stetzing OFM: Commentarius in libr. IV. sententiarum. Samaritanus enim. Hic incipit liber quartus sentenciarum qui est de sacramentis. Sacramenta sunt signa effectiva gracie … — (217r) portas celestis paradisi quod nobis concedat crucifixus pro nobis Christus cum patre et spiritu sancto eternaliter benedictus. Amen. (217r-v) Nachrtag: Volo autem scire legentes hec scripta ... vestigia ut communiter doctorum ordinis mei secutus sum, quorum duo sunt precipui, unus in speculacionibus videlicet subtilissimus ille magister Johannes Duns nacione Scotus, alius videlicet posicionibus videlicet devotissimus ille dominus et frater Bonaventura cardinalis … — (217v) patrum presumptuose recessit. Finita vero est hec lectura anno domini Mcccc° 32° feria sexta ante diem palmarum, scriptore ac collectore nedum laboribus verum et doloribus lassato, unde qui fructu laborum eius cupit refici preces pro eo fundat … et lecture pariter et scripture manum exhibeat … correctionis, si forte minus bene dictum aut scriptum deprehenderit non vipere detractionis. Explicit lectura quarti libri sentenciarum collecta per venerabilem patrem fratrem Kilianum completa per manus fratris Johannis Verwer anno a nativitate domini Mcccc° lv° [1455] in Erphordia primo anno sui studii in die Agnetis virginis et martyris hora quasi tercia. Stegmüller RS 512, mit Nennung dieser Handschrift. (Bl. 218) leer-.

219r-245r Franciscus de Mayronis ORF: Formalitates. In octava questione ubi tractat magister de simplicitate divine essencie … — … quacumque ultimate abstracta sic patet veritas questionis. Deo immenso graciarum actiones infinite. Explicit tractatus formalitatum reverendissimi magistri necnon patris ac fratris Francisci Maronis ordinis fratrum minorum completus sub anno domini M°CCCC°LIIII° primo die mensis Aprilis [1.4.1454] in Magdeburg per manus fratris Johannis Verwer. (245ra-246vb) ›Incipit registrum quod denunciat omnes articulos contentos in huiusmodi formalitatibus‹. Roth Franz von Mayronis S. 134-137. Stegmüller RS 225. Doucet S. 30.

247r-v Excerpta: Franciscus de MayronisConflatus Lib. I d. 47 q. 4. Ad habendam noticiam de universalibus realibus est notandum quod universalia sunt res … — … per consequens non sequitur quod sunt nichil. Hec ex Francisco q. ultima primi et in conflatu etc. — Bl. 248 leer.

249r-254v Nicolaus Lakmann OFM: Quaestio de formalitatibus. ›Incipiunt formalitates collecte per reverendum patrem fratrem Nicolaum Lakeman facultatis theologice doctorem‹. Utrum modus intrinsecus quivis distinctus a formalitate … — … (bricht ab in Art. 3, punct.2, arg.4:) …et distinguitur ab inferiori ad essencialem, ergo supra quidditatem secundum essenciam et per consequens existencia seu. Zur Edition des Textes s. L. Meier, in: Studi e Testi 121-126 (1946) II, S. 431. Ders. Barfüßerschule Erfurt S. 67f.

255r-276v Franciscus de Mayronis: Excerpta: Conflatus Lib. I d. 29-33. Circa distinctionem 29 ubi magister tractat de relacione principii, ad evidenciam istius materie quero multas questiones, primo utrum relacio aliquid sit, quod non … — … (d.33 q. 3:) erunt distincte raciones formales et illud evidenter probat ergo etc. Ad argumentum patet.Expliciunt quatuor distinctiones ex conflatu Francisci de relacionibus.Stegmüller RS 218-220. Doucet S. 29.

Bl. 277-281 leer.


Abgekürzt zitierte Literatur

Briquet C. M. Briquet, Les Filigranes. Dictionnaire historique des marques du papier, Bd. 1–4, Leipzig 21923
Doucet V. Doucet, Commentaires sur les Sentences. Supplément au Répertoire de M. Frédéric Stegmueller, Quaracchi 1954
Doucet V. Doucet, Commentaires sur les Sentences. Supplément au Répertoire de M. Frédéric Stegmueller, Quaracchi 1954
Kyriss Erfurter Einbände E. Kyriss, Spätgotische signierte Einbände aus Erfurt in der Stadtbibliothek Trier. In: Gutenberg-Jahrbuch Jg. 1971, S. 350-359
Lehmann P. Lehmann, Mitteilungen aus Handschriften IV. München 1933 (Sitzungsberichte d. Bayer. Akad. d. Wiss. Philos.-Hist. Kl., 1933 H. 9)
Piccard G. Piccard, Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart, Bd. 1–17, Stuttgart 1961–1997 (Veröffentlichungen der Staatlichen Archivverwaltung Baden-Württemberg. Sonderreihe Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart 1–17)
Roth Franz von Mayronis B. Roth, Franz von Mayronis OFM. Sein Leben, seine Werke, seine Lehre vom Formalunterschied in Gott, Werl/Westfalen 1936 (Franziskanische Forschungen 3)
Schwenke P. Schwenke, Die Buchbinder mit dem Lautenspieler und dem Knoten. In: Wiegendrucke und Handschriften, Festgabe Konrad Haebler, Leipzig 1919, 122–144
Stegmüller RS F. Stegmüller, Repertorium commentariorum in Sententias Petri Lombardi, 2 Bde., Würzburg 1947

Beschreibung konvertiert im Rahmen des Projektes Digitalisierung der mittelalterlichen Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg.
Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)