Otto v. Heinemann: Die Augusteischen Handschriften 4. Cod. Guelf. 77.4 Aug. 2° — 34 Aug. 4°. Frankfurt/M.: Klostermann, 1966 (Nachdruck d. Ausg. 1900). S. 155158 (Vorläufige Beschreibung)

Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Cod. Guelf. 11 Aug. 4°

Rhetorica.

Pap. — 222 Bll. — 22 × 15,5 cm — 15. Jahrh. (1421).

Von verschiedenen Händen: die erste Hälfte der Handschrift mit rothen Ueberschriften, der letzte sorgfältiger geschriebene Theil (f. 142–214′) auch mit einfachen Initialen abwechselnd in Blau und Roth. In dem Theile der Handschrift f. 142–214 finden sich hie und da am Rande leichte und flüchtige Federzeichnungen, darunter f. 202′ das (also gleichzeitige) Bildniss des Dichters Oswald von Wolkenstein, stehend, mit langem spitzen Bart, einen Zweig in der rechten Hand, mit Schwert und Schild, auf welchem letzteren das Wolkensteiner Wappen: daneben geschrieben OSWALD’, D WO . . . .:gegenüber (f. 203) ein Frauenkopf mit Blumen im Haar.

Holzdeckel mit gepresstem braunen Leder überzogen: ein Schliesser.

Herkunft: Auf dem ersten Vorsatzblatte findet sich mehrmals Johannes Schwin als Vorbesitzer vermerkt.

f. 1–24. Rhetorica.

f. 24′. Franciscus Petrarcha de modo punctandi.

f. 25. Oratio continens singula puncta.

f. 25–25′. Epistola congratulatoria.

f. 26–26′. Collectio vel oratio in nuptiis fienda.

f. 26′–38. 92–136′. M. Tullii Ciceronis epistolae variae ex epistolis ad diverses selectae. Sunt hae: I. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10, II. 1. 2. 4. 6. 7. 9. 10. 11. 13. 14. 15. 16. 17. 18, III. 1. 2, IV. 7. 8. 9. 10. 11. 12, V. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 13. 15. 17. 18. 19, VI. 1. 2. 3. 4. 5. 15, VII. 3. 4. 5. 8. 12. 14. 15. 19. 31, IX 9. 12. 25, X. 2. 4. 5. 9. 10. 11. 12. 13. 16, XI. 5. 6. 8. 10. 13. 14. 15. 16. 17. 22. 27. 28. 29, XII. 7. 6. 19. 21, XIII. 12. 20. 21. 22. 24. 25. 26. 29. 31. 55, XV. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 14. 21.

f. 38′–39. Pii II papae epistola ad Fridericum III imperatorem.

f. 39′–42. Oratio recitata in laudem Thome Veneti, electi et recepti in pretorem Patavinum.

f. 42–44. Dispromotiones uxorum et etiam filiorum seu heredum et per consequens ne ducatur uxor.

f. 44′–48. Petitio passagii Romanorum imperatoris Friderici ad Papam recitata.

f. 48′. Leonardi (Aretini) epistola ad quondam clericum.

f. 49–50. Oratio laudatoria recitata in recessu cuiusdam pretoris.

f. 50–51′. Similis in receptione cuiusdam predicatoris s. Francisci.

f. 51′–52. Epistola congratulatoria.

f. 52′–53. Epistola imperatoris F(riderici) ad omnes Christi fideles contra et adversus infidelissimos Bohemos, d. d. Wyenne 1449. Mai 15.

f. 53′–55′. Epistola religiosorum querelosa ad alios religiosos.

f. 55′–56′. Epistola responsiva ad petitionem aliquam cum duabus aliis epistolis.

f. 56′–57. Senecae ex quattuor tragoediis.

f. 57. Epistola pro gratiarum actione ad episcopum.

f. 57′–58. Epistola cuiusdam puelle, que fuit capta amore puleri iuvenis.

f. 58–58′. Epistola, qua quis scribit mutationem vite sue.

f. 59–63. Dissuasiones Valerii ad Ruffinum, ne ducat uxorem, alias b. Jeronimi ad eundem.

f. 63′–69. Disputatio pulcra inter Nicolaum et Karolum, an seni liceat uxorem ducere an non, additis 10 versibus leoninis in fine.

f. 69′. Quaedam ex Aesopo de senectute, additis quibusdam versibus.

f. 69′–70. Epistola, quam Lucifer scribit servientibus sibi.

f. 71–87. Exordia tradita a magistro Anthonio Pergamensi.

f. 87–88. Quaedam epistolae, inter quas Johannis Rehweinii epistola ad quondam Leonardum, d. d. Wienne, (14)56. März 31.

f. 88′–89′. Rescriptum cuiusdam magistri Parisiensis de proprietate ad quondam canonicum regularem.

f. 89′–91. Aliqua notabilia de vitio proprietatis conscripta et excerpta ex quadam collectione facta coram toto concilio Constantiensi.

f. 137–138′. Pii II papae epistola ad regem Francie pro renuntiatione pragmaticae sanctionis, d. d. Rome, 1461. Oct. 26.

f. 139–141′. Canonicorum Brixinensium epp. duae: 1) (f. 139) ad Pium II papam et 2) (f. 139–141′) ad cardinales ecclesie Romane, d. d. Brixine, 1262. Mart. 25.

f. 142–174. C. Plinii Caecilii Secundi epistolae centum. Sunt autem libb. I. II. III. IV. epp. 1–25, 27–30. V. epp. 1–6.

f. 174′–183′. M. Tullii Ciceronis epistolae ad Brutum. Sunt epp. 1–18, quae exstant in editionibus, et praeterea Ciceronis epistola ad Quintum fratrem (I. ep. 3). Schlussschrift: Expliciunt quot potuerunt inveniri epistole Tulii per M(agistrum) Ni(colaum) de Muglio vatem egregium.

f. 183′. Narratiuncula de sonetto misso a Gano de Colle ad Franciscum Petrarcham eiusque allocutio ad portatorem.

f. 184–192. Notabilia Francisci Petrarchae de vita solitaria. Fragmentum huius operis, scilicet Lib. I. tract. 2. 3. 4. cap. 1–9, quod impressum exstat in F. Petrarche opp., Basileae.

f. 192–204′. F. Petrarche Liber, qui intitulatur: „Sine nomine.“. Sine nomine. Schlussschrift: Explicit liber qui intitulatur sine nomine editus ab eximio poeta domino Francischo Petrarcha de Florentia.

f. 205–207′. Sermo et epistola Johannis presbiteri ad Emanuelem Romeon gubernatorem (i. e. imperatorem Romanum). Vergl. 238 (8) und andere Nummern. — Am Schluss die Verse: Facto fine pia laudetur virgo Maria | Hodie quando lata fuit super astra beata, | Anno milleno centeno terque tricesimo primo | Atque nonagono, Sextilis decimo quinto.

f. 207′–209. Sententiae quaedam.

f. 209′. Item Sententiae . (von anderer späterer Hand).

f. 210–212′. Epistola Jhesu Christi descendens de celo super altare sancti Petri in Jerusalem scripta in tabulis marmoreis, et de ipsa littera egrediebatur sicut fulgur.

f. 212′. Notulae a) de duodecim diebus Veneris, quos omnes Christiani ieiunare debent in pace, in pane et aqua, b) de modo, quo periculis seu defectibus circa sacramentum altaris evenientibus succurrendum sit secundum Thomam de Aquino.

f. 213–213′. Versus latini, inter quos quattuor de temperamentis.

f. 213′–214′. Notule notabiles decretorum.

f. 215. De Lazari suscitatione in sermone Petri Ravennatis.

f. 215′–217′. Quaedam abstracta de seculo et religione Parii Colucci de Florentia.

f. 217′. Eiusdem littera ad magistrum Ludowicum heremitarum.

f. 218–218′. Eiusdem sermo habitus ad reverendissimum in Christo patrem et dominum Philippum de Menconio, Sabinensem episcopum, cardinalem et patriarcham Aquilegiensem in visitatione facta per duos priores Magistrum et Vexilliferum iustitie populi communitatis Florentie.

f. 218′–222′. Verschiedene Sprüche und Federproben.