de :: en
Permalink: PURL

Suche

Anzeigen als: OAI :: XML :: Print :: Faksimile in der WDB

Beschreibung von Lüneburg, Ratsbücherei, Theol. 2° 60
Fischer, Irmgard: Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg: 2. Die theologischen Handschriften: 1. Folioreihe. - Wiesbaden: Harrassowitz, 1972. S. 113115

Johannes de Minda O. F. M. - Thomas de Chabham - Vita s. Livini - Lectura super epistolam primam Johannis

Pap. — 230 Bl. — 28,5 × 21 cm — Franziskanerkloster Lüneburg — 14./15. Jh.

Lagen: Aus drei Teilen zusammengesetzt.

Alter Einband. Dunkle Holzdeckel mit glattem hellem Lederrücken. Beide Schließen abgerissen. Auf dem Vorderdeckel unter einer Hornplatte altes Titelschild: Vita s. Liuini episcopi. Postilla M. Johannis de Mynda super quedam ewangelia XLe. Summa bona de penitencia. Lectura pulcra super canonicam Johannis. Auf dem Rücken ebenfalls altes Titelschild.

Spiegel im Vorderdeckel: Bruchstück eines astronomischen Traktates. Papier, 15. Jh.2.

Lehmann, Mitteilungen S. 49.

I

Papier — 15. Jh.1

Wasserzeichen: Briquet 2375 (Waage); Briquet 6391 (Blume); Mošin-Traljić 4505 (Schelle); ähnlich Briquet 11868 (Berge mit Krei s), und Berge ohne Kreis. Lagen: III (6). V (16). 7.VI (100). V (110). III+2 (118). Die erste und zweite Lage dabei wiederum ursprünglich selbständig. Reklamanten bis auf geringe Reste Bl. 52v abgeschnitten. Bl. 1-118. Unbeschrieben: Bl. 16, 116v, 118v. Schriftraum (Bl. 17-118) Schriftraum: 20,5 × 14,5 cm , zweispaltig, 35-38 Zeilen. Bastarda currens von verschiedenen Händen, rubriziert.

Bl. 1r-6v Vita Sancti Livini. [T]empore quo Cholomagus rex Scotorum christianissimus gubernaret inperium Romanorum … — … posuerunt in monumento sibi angelicis manibus preparato. Amen. Geringfügige Abweichungen und Kürzungen gegenüber dem Druck. PL 87, 329-344 und 89, 873-888. Mabillon, Acta SS II p. 450ss. BHL 4960. Zur Abhängigkeit dieser Vita von der des hl. Lebuin vgl. M. Coens in Anal. Boll. 70, 1952 S. 285 ff.

Bl. 7ra-116rb Johannes de Minda: Sermones super evangelia dominicalia quadragesimae. (Bl. 7ra) Dom. II quadragesimae, sermo I. Assumpsit Ihesus Petrum et Jacobum et Johannem fratrem eius et duxit illos in montem excelsum deorsum [Mt 17,1] etc. Sancta mater ecclesia nunc recolit tempus in quo in operibus penitencie et rigoris potissime se debet debet [!] exercere milicia christiana. (Bl. 11vb) Dom. II quadragesimae, sermo II. [A]ssumpsit Ihesus … deorsum. Mt. 17. Sicut in ewangelio precedentis dominice ducebantur cum Christo et post Christum in desertum. (Bl. 17ra) Dom. I quadragesimae. Dvctus est Ihesus in desertum a spiritu. [Mt 4,1] Mt. 4°. Hoc ewangelium legitur in presenti dominica que est prima dominica ad penitenciam nobis deputata. (Bl. 36va) Dom. II quadragesimae. [A]ssumpsit Ihesus Petrum … fratrem eius. [Mt 17,1] Mt. 17°. Hoc ewangelium secundum ordinem Romane ecclesie congrue legitur Sabbato prime ebdomade et dominica 2a quadragesime. (Bl. 54ra) Dom. III quadragesimae. [E] rat Ihesus eiciens demonium. [Lc 11,14] Luc. XI. In precedenti ewangelio docuit nos sancta mater ecclesia quomodo Christus in figura filii prodigii et fratris sui sibi inuidentis confutauit. (Bl. 76ra) Dom. IV quadragesimae: [A] biit Ihesus trans mare Galilee quod est Tybariadis. [Io 6,1] Jo.6°. Sancta mater ecclesia perpendens filios suos in hac penitencie tempore quadragesimali obseruacione et ieiunii ac penitencie rigare proficere. (Bl. 92va) Dom. I passionis. [D]icebat Ihesus turbis Judeorum et principibus sacerdotum: Quis ex vobis arguit me de peccato. [Io 8,46] Jo. VIII. In ewangelio diei precedentis sancta mater ecclesia hortata est filios suos ad imitandam informacionem diuinam. (Bl. 107va) Dom. II passionis seu in palmis. [C] vm appropinquasset Ihesus Iherosolimam. [Mt 21,1] Mt. 21. Presens ewangelium secundum ordinarium sancte Romane ecclesie legitur in presenti dominica que dicitur dominica palmarum. ((Bl. 116rb) :) in Iherusalem que dicitur filia Syon ut dictum est, etc. Zum Verfasser und seinen Predigtwerken vgl. Ludger Meier, Die Barfüßerschule zu Erfurt, 1958 S. 16 ff., zu dieser Hs. besonders S. 46 Anm. 7.

Bl. 117ra-118rb Registrum sequentis libri paenitentialis.

II

Papier — 14. Jh.2

Wasserzeichen: Briquet 8464 und 8466 (Buchstabe P); Piccard Ochsenkopfwasserzeichen Abt. I 195 (1385-1389). Lagen: VII (132). VI (144). 3·VII (186). Reklamanten. Bl. 119-186. Alte Foliierung: 1-68. Unbeschrieben: Bl. 119v. Schriftraum: 23-23,5 × 17-17,5 cm , zweispaltig, 37-42 Zeilen. Bastarda currens von einer Hand. Einfache Lombarden, rote Überschriften, rubriziert.

Bl. 119ra-186vb [Thomas de Chabham]: Liber paenitentialis (in fine haud integer). prol. Cvm miseraciones domini sint super omnia opera eius, misericordiam tamen suam super homines amplius ostendit. (Bl. 120ra) text. Quid autem sit penitencia ostenditur per ethimologiam et per descripcionem. : Superbia enim secundum Augustinum est amor prope excellencie … possit ei imperare ad voluntatem suam. ((Cap. CLXXIX))Dulce nomen domini nostri Ihesu Christi sit benedictum in secula amen.Druck: Hain 13153-13154. Michaud-Quantin, Sommes de casuistique p. 21 ss. Bloomfield 1 in Traditio 11, 1955 S. 282 Nr. 179, ohne Nennung dieser Hs.

III

Papier — 14. Jh.2

Wasserzeichen: Briquet 8335 (Buchstabe M); ähnlich Mošin-Traljić 4925 (Horn). Lagen: VIII (202). 2·VII (230). Reklamanten. Bl. 187-230. Alte Foliierung: 2-43. Unbeschrieben: Bl. 230v. Schriftraum: 22,5-23 × 17-17,5 cm , zweispaltig, 40-44 Zeilen. Bastarda currens von einer Hand, rubriziert.

Bl. 187ra-229vb Lectura incerti auctoris super epistolam primam Johannis (I Jo. 1,1-I Jo. 3,15). ›Quot fuit ab inicio.Quanto aliqua dicta uel scripta uel uerbo viuo prolata sunt subtiliora, cerciora et vtiliora ex naturali appetitu et desiderio … — Bl. 187rb: Quod audiuimus et vidimus oculis nostris. [1.Io 1,1] Illud beatus Johannes audiuit quando Christus in cruce pendens dixit: Ecce mater tua. [Io 19,27] Jo. 19. Bl. 229va: Omnis qui odit fratrem suum [1.Io 3,15] - Supra beatus Johannes docuit in qualem pugnam ex odio fraterno incidimus …((Bl. 229vb) :) dupliciter est homicida. Stegmüller, RB VI 9730.

Bl. 230ra Conspectus operum, quae in hoc libro continentur.


Abgekürzt zitierte Literatur

Acta SS Acta Sanctorum, quotquot toto orbe coluntur, vel a Catholicis scriptoribus celebrantur…, Bd. 1–67, Antwerpen u. a. 1643–
Anal. Boll. Analecta Bollandiana: revue critique d'hagiographie; a journal of critical hagiography / Société des Bollandistes, Bruxelles 1882-
BHL Bibliotheca hagiographica Latina antiquae et mediae aetatis, 2 Bde., ed. Socii Bollandini, Bruxelles 1898 und 1901 (Subsidia hagiographica 6), Bd. 3: Supplementi editio altera, Bruxelles 1911 (Subsidia hagiographica 12)
Bloomfield 1 M. W. Bloomfield, A preliminary list of Incipits of Latin Works on the Virtues and Vices. Traditio 11, 1955, 259ff
Briquet C. M. Briquet, Les Filigranes. Dictionnaire historique des marques du papier, Bd. 1–4, Leipzig 21923
Hain L. Hain, Repertorium bibliographicum, 2 Bde., Stuttgart, Paris 1826 und 1838
Lehmann, Mitteilungen P. Lehmann, Mitteilungen aus Handschriften IV. München 1933 (Sitzungsberichte d. Bayer. Akad. d. Wiss. Philos.-Hist. Kl., 1933 H. 9)
Mošin-Traljić V. A. Mošin, S. M. Traljić, Filigranes des XIIIe et XIVe siècles, 2 Bde., Zagreb 1957
Piccard G. Piccard, Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart, Bd. 1–17, Stuttgart 1961–1997 (Veröffentlichungen der Staatlichen Archivverwaltung Baden-Württemberg. Sonderreihe Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart 1–17)
PL Patrologiae cursus completus. Series Latina, Bd. 1–221, hrsg. von J. P. Migne, Paris 1844–1865
Stegmüller, RB F. Stegmüller, Repertorium biblicum medii aevi, Bd. 1–11, Madrid 1950–1980

Korrekturen, Ergänzungen:
  • Normdaten ergänzt oder korrigiert. (schassan, 2015-09-07)

Beschreibung konvertiert im Rahmen des Projektes Digitalisierung der mittelalterlichen Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg.
Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)