Beschreibung von Lüneburg, Ratsbücherei, Theol. 2° 93 (Lüneburg 2, S. 192-194.) Katalogisiert durch Irmgard Fischer Elektronische Ausgabe nach TEI P5 TEI-P5 konforme Kodierung durch Frederica Eichler Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel

Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel (copyright information)

Katalogisiert durch Irmgard Fischer.

Beschreibung konvertiert im Rahmen des Projektes Digitalisierung der mittelalterlichen Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg.

Lüneburg Ratsbücherei Theol. 2° 93 Manuscripta Mediaevalia Objektnummer 90123860,T Johannes Herolt — Petrus Lombardus Benediktinerkloster St. Michael 15. Jh.2 1462 Bl. 2ra-402r Johannes Herolt (Discipulus) Sermones Bl. 2ra-329rb Sermones de tempore Bl. 2ra Dom. I adventus: Ecce rex tuus uenit tibi mansuetus. Zacharie IX°; Mt. Johannis XII°. Egregius doctor noster sanctus Thomas de Aquino dicit quod nulla actio sit perfecta Bl. 4ra De eodem: Hora est iam nos de sompno surgere. Rom. 13. Boecius, De consolacione philosophie, vnicuique inserta est naturalis cupiditas Bl. 5vb Dom. II adventus: Erunt signa in sole et luna et stellis. Luc. 21. Mt. 24. Aristoteles 2° topicorum, inest deo iusticiam facere Bl. 327rb Dominica 2 V: Est puer vnus hic duos pisces. Joh. 6. Mt. 14. Concludendo sermones istos de tempore, notandum quod per quinque panes Bl. 329r viuum querebant, tunc mortuum inveniebant. Rogemus dominum. Explicit de tempore. Bl. 329va-380vb Sermones communes Bl. 329va De cogitationibus: Cogitacio eorum apud altissimum. Sap. V. Sciendum quod tria sunt principaliter cum quibus meremur et peccamus Bl. 331ra De malis cogitationibus. Bl. 332va De locutione. Bl. 335ra De operibus. Bl. 337va De VII mortalibus. Bl. 340ra De preceptis (2 serm.). Bl. 342vb De IX alienis peccatis (2). Bl. 345va De fidei articulis (2). Bl. 348vb De sacramentis. Bl. 350rb De apostolis (3). Bl. 357rb De vno martire. Bl. 358vb De martyribus. Bl. 359vb De vno confessore (2). Bl. 362va De confessoribus. Bl. 364rb De virginibus. Bl. 366rb De angelis. Bl. 368rb De omnibus sanctis. Bl. 369va De animabus. Bl. 373ra De beata uirgine Maria (3). Bl. 378rb De BMV: Ego mater pulchre dilectionis spei. Eccli. 24. Sciendum quod nemo potest digne laudare beatam uirginem Mariam Bl. 380vb qui sic saluat sperantes in se. Bl. 380vb-382vb 5 exempla de BMV Bl. 380vb Sabbatum est Marie dedicatum, sicut dies dominica dedicata est resurrectioni Bl. 381ra Nota exemplum quomodo beata uirgo Maria adiuuat hominem in uita Bl. 381va Nota aliud exemplum in quo cognoscere poteris quomodo beata uirgo Maria subuenit homini in morte Bl. 382va Item aliud exemplum de quodam rustico qui dampnatus fuisset (Bl. 382vb omnia iniusta restituit et sic uitam suam postmodum in bono finiuit. Rogemus beatissimam uirginem Mariam etc. Et sic est finis per me fratrem Hermannum Hamborch Sacre Uallis professum anno domini M°CCCC sexagesimo 2°, de quo laudatus sit Christus amen. Bl. 382vb Versus Centum versuum tenet sexaginta tres modulos iste, | Discipulus dicitur nam discipulus recitatur. | Simplicia lucida obscura iure secantur. | Qui te collegit nominis Heroldi elegit. | Ob hoc tu Christus da nobis gaudia vite. Amen. Bl. 383r-402r Tabulae Bl. 383r-392v Tabula alphabetica super sermones praecedentes: Abstinenciam seruare in diuiciis Ypocrisis octo modis committitur et quando est mortale et quando non. 100 X. Bl. 392v Tabula de decem preceptis. Bl. 392v-393r De septem peccatis mortalibus. Bl. 393r De septem sacramentis. Bl. 393r—395v Tabula super sermones de sanctis. Bl. 395v In dedicatione. Bl. 395v-397v Tabula super sermones quadragesimales. Bl. 397v-402r Tabula de exemplis: Abstinencia. Mulier que portauit loricam Vsurarius qui in agone recommendauit eam demonibus. 118 M. Die Hs. wurde verglichen mit dem Druck Hain 8488 und stimmt weitgehend damit überein. Weitere Drucke s. Hain; vgl. ferner Schneyer, Sermoneshandschriften, S. 52 und Schneyer, Predigtreihen, S. 189, 70, 212, 28. Bl. 402r-403r Petrus Lombardus Sententiarum lib. III dist. IX De adoracione humanitatis Christi an eadem sit oracio humanitati et diuinitati exhibita: Preterea inuestigari oportet utrum caro Christi inuestigacionis absolucio explicatur. Mit einigen Interlinearglossen. Druck Ad Claras Aquas 21916, Tom. II p. 591-593.

Pap.

Wasserzeichen: Piccard Ochsenkopfwasserzeichen Abt. VII 427 (1462-63) und ähnlich Piccard Ochsenkopfwasserzeichen Abt. VII 242 (1459-62).

404 Bl. 28,5 20,5 31·VI (372). V (382). VI (394). IV+2 (404). Reklamanten und Kustoden. Am oberen Blattrand Mitte alte Zählung der Sermones: 1-163.

Schriftraum 20-20,5 14-14,5 , zweispaltig, 39-49 Zeilen.

Bastarda von einer Hand.

Schreiber: Hermannus Hamborch, 1462, Mönch in Heiligenthal (s.u. Bl. 382vb); er ist identisch mit Hermannus de Luneborch, der 1454 im Prälatenkrieg sein Kloster verlassen mußte und auch die Hs. Theol. 2° 84 schrieb.

Rote Lombarden, rubriziert; bei etlichen Sermones auch rote Überschriften. Bl. 2ra Bibelzitat in Textura, 7zeiliger Anfangsbuchstabe rot und braun.

Alter glatter brauner Ledereinband, durch Hitzeeinwirkung nachgedunkelt und brüchig.

Eckenbeschläge. Vorn und hinten je 4 Buckel. Beide Schließen abgerissen. Am hinteren Deckel oben Kettenansatzspuren. Auf dem Vorderdeckel altes gerahmtes Titelschild: Discipulus.

Bl. 1r: Liber sancti Michaelis in Luneborg michi Henrico Biter per dominum Iuonem priorem ibidem communicatum siue creditum et concessum feria tertia ante Dionisii anno MCCCCLXXVIII.

Bl. 1v Exlibris: Biblioth. coenob. St. Michael.

Handschriften der Ratsbücherei Lüneburg, Bd. 2: Die theologischen Handschriften: Folioreihe, bearbeitet von I. Fischer, Wiesbaden 1972, S. 192-194. Lehmann, Mitteilungen S. 56. Martini, S. 43 Nr. 9.