Breviarium matutinale
Grobes Pergament — 151 Bl. — 30 × 22,5 cm — Braunschweig — Mitte 13. Jh.
Lagen: IV+1 (9). 4 IV (41). 2 IV+1 (59). 5 IV (99). IV+2 (108). IV (116). V+1 (127). II-1 (130). II-3 (131). III-1 (136). VII-8 (142). IV+1 (151). Rote und schwarze Lagenzählung jeweils auf der letzten Versoseite der Lagen in der Mitte unten: I. (9) bis XXII. (107). Nach Bl 102 folgt 102a. Schriftraum: 21,8 × 16,3 cm, 28 Zeilen, zweispaltig. Frühe Gothica textualis, ab 109r Textualis. Adiastematische Neumen. Rote Lombarden, rote Überschriften. Rubriziert.
Leder auf Holzdeckeln, Schonernägel und metallene Eckbeschläge sowie eine kreisrunde Mittelplatte entfernt. Riemenschließen abgerissen. Liber catenatus.
Herkunft: 143ra–148vb Nachträge zu Festen des Braunschweiger Domes.
, 428–435. — , 9. — , 224 Nr. 117. — , 61, 216, 219, 427 mit Abb. 15 und 16.
2ra–217vb Proprium de tempore. Dom. prima adv. – Sonnabend vor Ostern. Ecce dies veniunt docere dominus [Ier 23,5] …—… (86rb) ›Sabbato‹ … Mulieres sedentes ad monumentum lamentabantur flentes dominum.
86vb–108vb Proprium de sanctis. Andreas (30.11.) – Annuntiatio domini (25.03.).
109ra–126vb (109ra–125ra) Commune sanctorum. De evangelistis – de virginibus. (125ra) ›Feria tertia palmarum‹. … (125va–126vb) ›De sancto Paulo hystoria‹. …
127ra–131vb Hymni de tempore. (127ra) Conditor alme siderum AH 51 Nr. 47. ›Ad compl‹. Veni redemptor gentium 2 Nr. 21. (127rb) ›Ad laudes‹. Vox clara ecce intonat obscura 51 Nr. 49. (127vb) ›In nativitate domini‹. A solis ortus cardine 50 Nr. 58 (Vers 1–7, 18). (127vb) ›Ad compl‹. Corde natus ex parentis 50 Nr. 26. ›In epyphania‹. Hostis Herodis impie Christum venire 23 Nr. 340. (127ra) ›Sabbato‹. Deus creator omnium polique rector 50 Nr. 7. (128va) ›Ad laudes antiphona‹. Nocte surgentes vigilemus 51 Nr. 24. (128vb) ›Dominica die ymnus‹. Lucis creator optime 51 Nr. 34. ›Feria secunda‹. Immense celi conditor 51 Nr. 35. (129ra) ›Feria IIIa‹. Telluris ingens conditor 51 Nr. 36. ›Feria IIIIa‹. Celi deus sanctissime 51 Nr. 37. (129rb) ›Feria quinta‹. Magne deus potencie 51 Nr. 38. ›Feria sexta‹. Plasmator hominis deus 51 Nr. 39. (129va) ›In purificatione‹. Quod chorus vatum venerandus 50 Nr. 155. (129vb) ›In annunciatione‹. Ave maris stella dei 2 Nr. 29. ›Ad completorium‹. Fit porta … 27 Nr. 82.II Str. 4–6 und 15. (130ra) ›Dominica in XL‹. Ex more docti mistico 51 Nr. 55. (131ra) ›Ad compl‹. Christe qui lux es et dies 51 Nr. 22. ›Ad laudes‹. Clarum decus ieiunii 51 Nr. 57. (131rb) ›Dominica tertia in XLa‹. Audi benigne conditor 51 Nr. 54. (131va) ›Ad laudes‹. Ihesu quadragenarie dicator 51 Nr. 58. ›In passione domini‹. Vexilla regis 50 Nr. 67 (Vers 1, 3, 4–6. Vers 7 u. 8 siehe S. 75). (131vb) ›Ad laudes‹. Rex Christe factor … bricht ab: mundi ruend- 51 Nr. 72.
132ra–142vb Collectae de tempore et de sanctis. ›adventu domini‹ … — … ›Tyburtii et Valeriani‹. [14.04.]…
143ra–148vb Nachträge des 14. Jh.: (143ra) ›De sancto Thoma‹. … (144rb) ›Thome episcopi‹. … (145rb) ›In festo Blasii‹. … (147va) ›De sancto Mathia‹. … (149va) ›Decem milium martirum‹. …
149r Preces maiores. Ego dixi domine miserere mei … Textbestand mit kleinen Varianten wie: , 89 Anm. 608.
149v ›Preces minores‹. Verspaare weitgehend anders als bei , 90 Anm. 610.
150r–150v ›Ad quindecim gradus. In quinquagesima et ad septem psalmos, in quarta temporibus missis Septembris et Decembris, in vigilia nativitatis beati Iohannis baptiste et in vigilia beati Jacobi apostoli et in vigilia beati Bartolomei et beati Mathei et in vigilia omnium sanctorum‹. Omnipotens sempiterne deus edificator et custos … Domine Ihesu Christe qui elegisti locum istum … Custodi domine locum istum ab omni peccato … (150v) Domine Ihesu Christe respicias peccata nostra sed respice ad deprecacionem piissime genetricis … Pietate tua quesumus domine … — … requiem eternam contende.
Abgekürzt zitierte Literatur
Beschreibung erstellt im Rahmen des Projektes Katalogisierung der mittelalterlichen Handschriften im Niedersächsischen Landesarchiv, Abteilung Wolfenbüttel.