➨ Hinweis: Die Edition ist in Bearbeitung und daher nur eingeschränkt zitierfähig.

Zur Zeit sind Änderungen und Korrekturen am Text und in den Apparaten möglich.

Nach der endgültigen Veröffentlichung werden etwaige Korrekturen und Ergänzungen in einem Änderungsregister gelistet.

Brief 38

Priorin Barbara von Hodenberg im Kloster Ebstorf an Priorin Sophia von Bodenteich im Kloster Lüne

6. Mai 1502

Kondolenzbrief zum Tod des gemeinsamen Onkels Berthold von Landsberg — Letter of condolence after bishop Berthold of Landsberg

Kloster Lüne, Hs. 15, Lage 5, fol. 1r

Lateinisch und Niederdeutsch.

Die Ebstorfer Priorin schreibt stellvertretend für den ganzen Konvent an ihre Tante mütterlicherseits, die Lüner Priorin, ihr Beileid zum Tod des gemeinsamen Onkels, des Verdener Bischofs Berthold von Landsberg; außerdem beschreibt sie die Besorgnis über die Erkrankung des Lüner Propstes, dem sie gern einen stärkenden Trunk schicken wollen.

The Prioress of Ebstorf writes on behalf of her convent to her maternal cousin, the Prioress of Lüne, and expresses her sympathies on the death of their uncle, Berthold, Bishop of Landsberg. Drawing on Matthew’s Gospel and the Letter to the Hebrews, she praises the late Bishop, including by describing him as a light to the whole of their diocese, and hopes that God will receive him in Heaven and have mercy on the priests of his diocese, turning their sorrows into rejoicing. She expresses concern about the Lüne provost’s illness and intends to send him a fortifying drink. She concludes by sending the regards of her convent.

[Ansicht mit Digitalisat][Zur Leseansicht]
[Lage 5, fol. 1r]


1 Orationes utinam devotas in patre misericordiarum
2 Deoque totius consolationis qui semper iuxta est cor=
3 de tribulatis premissas cum condolenti corde
4 innataque karitate Venerabilis domina ymmoque
5 matertera michi in ipso Deo totius consolationis
6 karissima Quadam lugubri fama ad meam
7 notitiam deveniente. videlicet quod pius
8 Dominus animam gratiosi domini nostri ymmoque prea=
9 mantissimi nostri avunculi de procellis huius
10 turbulentis mundi evocavit pie recor=
11 dationis iuxta suum divinum beneplacitum
12 De quo cordialiter vobis condoleo uti exigit
13 innati amoris affinitas ac compellit
14 humane mortalitatis infirmitas tam
15 de obitu karissimi nostri avunculi quam de vestro
16 dolore et tristitia Nam isdem in Christo karis=
17 simus pater noster ab ipso excellenter erat illuminatus
18 in universis industris vir ac timens
19 Deum. iustitie religiositatis ac salutis

[Lage 5, fol. 1v]
20 animarum feruentissiusa zelator. princepsque pi=
21 etatis et karitatis quo merito dici potuit ter=
22 restre solatium nostrum ymmoque lumen totius
23 nostri dyocesis Ergo intolerabilis foret
24 nobis orbatusb tam kari atque pii patris
25 nisi temperaretur nostra mestitia consola
26 tione divine misericordie que semper excellit omnia
27 eius opera In deme alze wy h. gheho=
28 ret vnde ok irkant bonam famam illius
29 in ista vita wyl wy confideren super Dei
30 infinitam misericordiam dat he dar noch hoghe
31 enbouen wille begifftighen caram eius
32 animam myd sunderliker gnade synes
33 gotliken trostes to ewigher ßalic
34 heyt Quia fuit hic sacerdos Dei altissimi
35 ipsum summum Domini quod consecravit et manibus
36 tractare potuit nunc oculis revelatis
37 abducto velo sacramentali ille contem=
38 plari prestet qui ad illum gradum sacerdo=
[Lage 5, fol. 2r]
39 tii preveniente gratia in hac vita eum
40 adnumerare dignatus est Et quia erat
41 pontifex de quo scriptura dicit Omnis pon=
42 tifex ex hominibus assumptis pro hominibus
43 constituitur etc.1 In illo gradu et statu hc.
44 he pie recordationis sua regimina
45 disponeret ita commendabiliter dat he
46 bonum nomen bonam famam et bona
47 exempla na laten heft, dat eme omnis
48 homo dat beste na ßecht, dat iß my
49 eyn singulare gaudium Jo doch wo
50 in alle dem leuende syn. wes vorble
51 uen iß, dat so iuste et perfecte nicht
52 were tho ghan ut decuisset quia
53 semper homo erat Illud commendemus Jesu Christo
54 sacerdoti summo et pontifici. ut sicut
55 ipse pro omni suo populo domini patri perfectissime
56 satisfecit tamen semetipsum in cruce
[Lage 5, fol. 2v]
57 optulit

Ita etiam satisfaciat Deo patri eius
58 sanctissima humanitas pro universis omissis
59 commissis et neglectis necnon cunctis delic
60 tis suis quatenus cara ipsius anima de omnibus hiis
61 absoluta libere et secure transire va=
62 leat de culpa ad veniam de penis
63 ad requiem. et ab ipso pio redemptori
64 audire illud consolabile amabile et dulce
65 verbum Veni care famule meus Intra
66 in gaudium domini tui. ubi frueris cum
67 fratribus tuis. i. omnibus meis electis fructu
68 mee amarissime passionis et gloria iocun=
69 dissime resurrexionis ex quo cum ipsis ha=
70 bebis letitiam et gloriam sempiternam2
71 Dilectissima SBken cuius ista firma spe
72 et fiducia ghevet vnde commendert dilectam
73 eius animam eidem summo sacerdoti et ponti
74 ficimyd ghantzen willen vnde myd

[Lage 5, fol. 3r]
75 ghantzer dult vnde gheuet dar
76 juwe herteken mede to vrede, vpp
77 dat syn leue zeleke aldus moghe
78 werden recipiert in pace ad re=
79 quiem sempiternam Ceterum dilectissima
80 iß my ok in brevi to wetende wor
81 den, quod venerabilis dominus vester prepositus infir=
82 matur3 In quo vobis etiam satis condo=
83 leowente ik wol kan consideren
84 qualem turbationem et mestitiam gy dar
85 auer h., konde wy dar wes inned to hulpe
86 vnde to troste doͤn, dat dede wy ex
87 toto corde gherne. Vsk iß hir
88 eyn poculum leret, vromede dat
89 nicht, so en schadede dat ok nicht,
90 dat iß bevunden; wan wy wusten,
91 wad em schadede, so wolde ik
92 juw dat gherne senden, dar vmme
[Lage 5, fol. 3v]
93 insinuert my dar voluntatem vestram inne,
94 vnde ok jo wo id noch myd eme sy, wer
95 gy doch beteringhe hopen. Karissima mea
96 nil magis pro presenti Sed omnes matres et
97 sorores domus Ebbeken salutant vos tot
98 amicabilibus salutationibus quode celum ha=
99 bundat gaudiis precipue mater subpriorissa N.
100 quam speramus recuperare suam infirmitatem
101 Salutant vos etiam N et N. et alie sororesf. vt
102 premissum est Et peto ut ex me salu
103 teteris N et N. Cum hiis commendo karitatem
104 vestram eidem Patri misericordiarum in utroque homine
105 qui omnem vestram tristiciam dignetur in gau
106 dium commutare4 scriptum feria 6a post assen=
107 cionemg Domini anno eiusdem etc XVciidh 5


107 Pri B H.6


108 Venerabili virtuoseque domine domine N
109 priorisse cenobii Lune sue domine
110 fautrici confidentissime sibi in Christi
111 visceribus iugi amore diligende


Kritischer Apparat

a zu korrigieren in ferventissimus

b oder orbatum – in jedem Fall ein substantiviertes Partizip Perfekt Passiv von orbare

c hier überschüssig h

d supra lin.

e zu korrigieren in quot

f supra lin.

g zu korrigieren in Ascencionem

h zu korrigieren in XVcII


Sachapparat

1 Hbr 5,1.

2 Mt 25,21: Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis: quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium domini tui. Siehe auch 2.Sm 19,26.

3 Zum Austausch über Krankheitssymptome vgl. Bülters, Wissen (2022), Kap. III. 2.2, Heilkundliche Praxis im Klosternetzwerk.

4 Io 16,20: Amen, amen dico vobis: quia plorabitis, et flebitis vos, mundus autem gaudebit; vos autem contristabimini, sed tristitia vestra vertetur in gaudium.

5 6. Mai 1502.

6 Barbara von Hodenberg war von 1495 bis 1511 Priorin des Benediktinerinnenklosters Ebstorf. Vgl. Dose, Art. Ebstorf (2012), S. 359.

XML: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/texts/Brief038-LD_tei-transcript.xml
XSLT: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/scripts/tei-transcript.xsl