➨ Hinweis: Die Edition ist in Bearbeitung und daher nur eingeschränkt zitierfähig.

Zur Zeit sind Änderungen und Korrekturen am Text und in den Apparaten möglich.

Nach der endgültigen Veröffentlichung werden etwaige Korrekturen und Ergänzungen in einem Änderungsregister gelistet.

Brief 262

Nonnen im Kloster Lüne an einen Kleriker

undatiert

Neujahrsgruß — New Year’s greeting and gift of a devotional image

Kloster Lüne, Hs. 15, Lage 19, fol. 9r

Lateinisch und Niederdeutsch.

Zum Marienbild vgl. Brief 261 (Lage 19, fol. 8r-9r)

Die Absenderinnen teilen dem Empfänger mit, dass sie wohlauf sind und Gleiches von ihm hoffen. Vor allem aber freuen sie sich, ihn nun im geistlichen Stand zu wissen. Sie mahnen ihn, beständig an seinem Fortschritt im tugendhaften Leben zu arbeiten. Darüber hinaus senden sie ihm ein Bild Mariens. Die Gottesmutter möge ihm ein gutes neues Jahr bringen. Sie wünschen sich, dass er es nach dem Vorbild Bernhards von Clairvaux im Herzen betrachtet und Christus, ihren Bräutigam, umarmt.

The recipient is now in the state of a perfect spiritual life and encouraged to hold fast to this and to keep her eye on her reward. The Lüne nun sends a small devotional image of Mary as a gift.

[Ansicht mit Digitalisat][Zur Leseansicht]
[Lage 19, fol. 9r]


1 Jesum Christum paterni cordis venam1 magno impetu largiter redundantem
2 et divine suavitatis rivulos in totam mundi latitudinem diffunden=
3 tem ex cuius affluenti dulcedine per totum mundum melliflui facti sunt
4 celi2 pro amicabili salutatione cum innata et intima caritate Pre=
5 cordialissime N necnon amice carissime notificamus caritati vestre
6 ex pietate Jesu Christi nos esse in sospitate et talia rescire a vobis
7 ex corde desideramus temporibus longevis et super omnia plurimum su=
8 mus gavise quod in scriptis nostris ad plenum exprimere non valemus
9 quantis gaudiis cor nostrum est repletum dat we juk nu ex gratia
10 Dei omnipotentis wetet in dem state enes rechten vullenkomen
11 ghestliken leuendes Quapropter admonemus caritatem vestram ut non
12 desistatis a bono ac sancto opere inchoato. mer dat gy toto cona=
13 nime dar na laboreren, ut semper de die in diem de virtute in virtutem3
14 transeatis et de bonis ad meliora procedatis Quia incepisse virtu=
15 tis non est sed perfecisse4 Omnes quidem currunt, sed unus accipit bravium5
16 silicet perseverans Ergo karissime videte quomodo caute ambuletis non quam

[Lage 19, fol. 9v]
17 insipientes, sed ut sapientes redimentes tempus, quoniam dies mali
18 sunt.6 ideo currendum et agendum est modo quod in perpetuum nobis expediat
19 et quod minus habet in nobis natura possibile. Rogemus Dominum ut gratie
20 sue iubeat nobis adiutorium ministrare quia ipse dixit Sine me
21 nichil potestis etc.7 Et iterum Petite etc.8 Et quid possumus petere
22 carius aut utilius quam ut proficere possimus in sancta religione. wente illa
23 merces dat us dar vor louet is, dat is so grod quod numerari
24 non possunt etc.9 Ideo currite perserveranter, ut demum comprehendatis
25 bravium vite eterne.10 videlicet alme et individue Trinitatis. Ceterum
26 precordialissime in exhibitionem innate caritatis necnon intime dilexi=
27 onis quam gerimus ad vos uti decetri iurareb transmittimus vobisc dilectioni vestre
28 ad novum annum exiguum munusculum. videlicet unum vile folium depictum.11
29 et flagitamus humiliter ut ob nostram dilexionem gratanter recipiatis. licet
30 sit quantitate exiguum. tamen continet in se thesaurum preclarissimum. videlicet
31 prefulgidam stellam reginam celi. dominam mundi. pulchritudinem virginum.
32 nuptarum fiduciam. viduarum gloriam. patronam et gemmam sanctimonialium
33 mellifluam virginem Mariam. ipsum speciosum forma pre filiis hominum12 in vir=
34 ginali uterod gremio gestantem. quia eo nichil preciosius aut utilius
35 a quo est quidquid habet omnis creatura decoris et presentiie precii13 in celo et in terrra Et
36 idem beatissima virgo Maria mater intacta que illlum incomprehensibilem quem totus non capit
37 orbis14 pro nobis teneris indutum membris15 lactare meruit. de mote juk vor
38 weruen a delicatissimo parvulo suo annum novum bonum iocundum salutiferum
39 sanum et pacificium ac omnia vobis utilia ad salutem anime et corporis dat gy
40 hunc instantem annum et omne tempus vite vestre moten to bringhen in gratia illius. vnde
41 maten conforteret werden gloria nominis sui in amore Dei et proximi necnon in omni
42 religionis protectione vnde dar io inne perseuereren moten usque ad exitum
43 vite. Ock synt we begherende, dat gy dit bildeken willen pre oculis cordis
44 hebben velud appensum quid quia testante mellifluo doctori beato Bernardo spe=
45 ciali amatori eiusdem virginis sic inquiente Mariam sequens non devias
[Lage 19, fol. 10r]
46 ipsam rogans non desperas ipsam rogitans non erras ipsam tenente
47 non corruis ipsam protegente non metuis ipsam duce non fatigaris
48 ipsam propicia perveniemus16 ad amplexus filii sui ac sponsi nostri ad
49 quos amplexus tam dulces nos perducat eiusdem virginis filius Jesus Christus


Kritischer Apparat

a hier gestrichen ri

b korrigiert aus decet ri iurare, Änderung der Reihenfolge angezeigt durch supra lin. a und b

c hier gestrichen vobis

d hier gestrichen utero

e hier gestrichen et presentii


Sachapparat

1  Bei Rupert von Deutz ist der Heilige Geist die „Blutbahn des Herzens des Vaters“: De divinis officiis, lib. 7, cap. 10, in: Migne PL 170, Sp. 190: Spiritus sanctus illa paterni cordis benigna vena est de quo usque ad nos miseratio larga tanquam flumen inundans procurrit. In einer paraliturgischen Sammelhandschrift für die Osterzeit, die aus dem Kloster Medingen stammt, findet sich der Ausdruck in einem lateinisch-deutschen Gedicht, vgl. Hannover, Landesbibliothek, Ms. I 75,S. 180, nach Härtel/Ekowski, Handschriften (1989), S. 71.

2 Responsorium an Weihnachten: Hodie nobis de celo pax vera descendit, hodie per totum mundum melliflui facti sunt celi – im monastischen Brevier zur Matutin, nach der zweiten Lesung, ursprünglich (im ‚Liber responsalis‘ Gregors des Großen) zur ersten Vesper, am Heiligabend, vgl. Migne PL 78, Sp. 733.

3 Ps 83,8.

4 Hieronymus Stridonensis Commentaria in Matthaeum lib 1 in Mt 1022 in Migne PL 26 Sp 65 Non enim coepisse sed perfecisse virtutis est Sulpicius Severus Epistola II de virginitate art 19 in Migne PL 20 Sp 241 Conceptum virginitatis propositum ad finem usque conserva quia non inchoasse tantum sed perfecisse virtutis est sicut in Evangelio Dominus ait „Qui perseveraverit usque in finem hic salvus erit“ Mt 1022 ebenso in der anonymen ‚Exhortatio ad sponsam Christi‘ in Migne PL 18 Sp 77 Athanasius Alexandrinus Exhortatio ad sponsam Christi in Migne PL 103 Sp 684 und weitere

5 1.Cor 9,24.

6 Eph 5,15-16.

7 Io 15,5.

8 Io 16,24.

9 Ier 33,22.

10 1.Cor 9,24.

11 Vgl. Appuhn/von Heusinger, Der Fund (1965), Nr. 1; 27; 65; 66.

12 Ps 44,3.

13 Anselmus Cantuariensis, Meditationes, Nr. 13 de Christo, in: Migne PL 158, Sp. 774: Abs te habet quidquid habet omnis creatura decoris et pretii.

14 Virgo Dei genitrix, quem totus non capit orbis, in tua se clausit viscera factus homo ist ein Responsorienvers in der Matutin von Weihnachten (auch in der Oktav), vgl. Cantus ID 005448.

15 Hodie intacta virgo Deum nobis genuit teneris indutum membris quem lactare meruit omnes ipsum adoremus qui venit salvare nos, Antiphon an Weihnachten (je nach Brevier in verschiedenen Horen), vgl. Cantus ID 003104.

16 Bernardus Claraevallensis, De Laudibus Virginis Matris, in: Migne PL 183, Sp. 71.

XML: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/texts/Brief262-LD_tei-transcript.xml
XSLT: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/scripts/tei-transcript.xsl