➨ Hinweis: Die Edition ist in Bearbeitung und daher nur eingeschränkt zitierfähig.

Zur Zeit sind Änderungen und Korrekturen am Text und in den Apparaten möglich.

Nach der endgültigen Veröffentlichung werden etwaige Korrekturen und Ergänzungen in einem Änderungsregister gelistet.

Brief 29

Nonne im Kloster Ebstorf an Nonne im Kloster Lüne

nach 2. Februar 1504

Kondolenzbrief — Letter of condolence

Kloster Lüne, Hs. 15, Lage 4, fol. 1r

Lateinisch.

Antwort auf ein Schreiben aus Kloster Lüne, das den Tod der Priorin mitgeteilt hat; es sei schwer zu verstehen, warum der Herr einen solchen Baum voller Früchte der heiligen Religion abgehauen habe. Aber es gelte, den Herrn nicht zu beleidigen, sondern sich geduldig darein zu fügen, dass dort, wo die Sonne heißer scheine, auch die Früchte schneller reif würden. So habe die göttliche Liebe in der Priorin geglüht. Da die Absenderin wisse, wie sehr der Verlust schmerzt, sollen diese Zeilen Trost bieten. Sie bestätigt, dass die Lüner Gemeinschaft in die Gebetsbruderschaft eingeschlossen ist. Gruß von der Subpriorin, verschiedenen Nonnen und dem ganzen Konvent im Kloster Ebstorf.

The Ebstorf nun replies to a letter from Lüne informing her of the death of the prioress. She writes that it is difficult to understand why the Lord has cut down a tree so full of the fruits of holy religion; however, it is not right to offend the Lord, but they must instead patiently submit themselves to him, since fruits ripen more quickly where the sun shines more warmly; thus radiated divine love from the Prioress. As the writer knows how much pain this loss is causing, she expresses her hope that these lines will offer some comfort. With paraphrases from the liturgy for Pentecost and the Book of Esther, she prays that God will turn their sorrows into joy by the comfort of the Holy Spirit. She also confirms that the prioress is being remembered in the community’s prayers. She sends greetings from the sub-prioress, several nuns, and the whole convent of Ebstorf.

[Ansicht mit Digitalisat][Zur diplomatischen Ansicht]
[Lage 4, fol. 1r]

Promissum patris dulcem spiritum paraclitum in fletu predulce solatium,1 orationibus utinam devotis antelatum cordeque totaliter compassivo, venerabilis domina ymmoque fautrix michi in domino Deo singularissima ac preamanda!

Visis scriptis vestre missive de obitu venerabilis et predilecte domine ac matris vestre colendissime felicis recordationis commota et conturbata sunt intrinseca precordia nostra viscerose condolentes de amissione tam care, pie, fidelis, religiose ac devote matris quam nondum sperabamus, quid pius Dominus tam utilem et fructiferam arborem succidi iussisset semper ferentem fructus bonos sancte religiositatis. Sed ne offendamus ipsum clementissimum dominum Deum, cuius opera universa semper existunt bona, vertamus dolorem et mestitiam [Lage 4, fol. 1v] in spem bonam cum omni patientia, firmiter confidentes super misericordiam eius, quia ubi sol materialis radiat ardentius, ibi fructus arboris citius maturescit. Ita certe ardor eterni solis, scilicet divini amoris, in ipsa devota et religiosa domina Deo et hominibus dilecta ferventius arsit plus ceteris adhuc vivente in corpore et ex tam ardenti amore frequentique labore bone et religiose conversa communis maturis effecta et delectabilis in conspectu Domini et sponsi sui. In qua et ipse summus auctor delectatus maturum fructum vindemiare affectans horreo super celesti ad invehendum, ubi ipse in illa magis possit delectari amore paterno divinaque contemplatione, dilectam ipsam animam etiam letificando et reficiendo mercede immarcessibili per gustum suavissimum matu- [Lage 4, fol. 2r] rissimorum fructuum universi sui laboris hic in agroa dominico habiti.

Venerabilis domina et preamanda fautrix, quamquam noverim, quod obitus et amissio tam care et pie matris vobis existat satis penalis, suscipiatis, flagito, hec pauca scripta pro consolatione affectuosa, per quam mestitia vestra mitigetur, quatenus ipsius dilectam animam amabili sponso nostro spontanee offerre valeatis cum bona patientia ac amore filiali, gratias simul ipsius agendo pro munere gratie sue, quia eam in hac vita condonaverat acb illuminaverat, et nunc fideliter exorando pro eius salute, scilicet ut omnem gratiam umquam sibi collatam in hoc exilio supereffluenter augere dignetur in suo regno cum fructu sue sacratissime [Lage 4, fol. 2v] passionis re et veritate perhenniter perfruendum.

Ceterum patefacio vestre venerabilitati, quod debitum fraternitatis cum salutis exequiisc affectuose exsolvimus, ipse liberator animarum dignere illud sue care anime tribuere ad salutem et quietem perpetuam cum omnibus suis fidelibus. Cui etiam commendo vos cum omnibus dilectis vestris sororibus homine in utroque, qui consolatione dilectissimi sui paracliti dignetur merorem vestrum in spirituale gaudium commutare.2 Mater nostra subpriorissa et N et N, necon omnis congregatio domus Ebken. Faciunt vestram venerabilitatem caritative salutare corde condolenti et recommendant se una inter vestris devotis orationibus.


Kritischer Apparat

a in mg. überschüssig agro

b folgt gestrichen il luminaverat

c folgt überschüssig exequiis


Sachapparat

1 Paraphrase aus dem Pfingsthymnus ‚Veni, Creator Spiritus‘ (zur Vesper, Hrabanus Maurus, Strophe 3: […] tu rite promissum Patris) und der Pfingstsequenz ‚Veni, sancte Spiritus‘ (zugeschrieben Papst Innozenz III., Strophe 4: […] in fletu solatium).

2 Est 16,21: Hanc enim diem, Deus omnipotens, moeroris et luctus, eis vertit in gaudium. Vgl. etwa Petrus Chrysologus, Sermo 129, in: Migne PL 52, Sp. 555 (im Hinblick auf den ‚himmlischen Geburtstag‘ der Heiligen): Natalem ergo sanctorum cum auditis, carissimi, nolite putare illum dici, quo nascimur de carne, non de utero in uterum, in terram, sed de terra in caelum, de labore ad requiem, de temptationibus ad quietem, de cruciatibus ad delicias non fluxas, sed fortes et stabiles et aeternas, de mundanis risibus ad coronam et gloriam; Augustinus, Sermones de sanctis, 339, cap. 5, in: Migne PL 38, Sp. 1482: Et quia vita nostra in hoc saeculo quasi via esse cognoscitur, oportet nobis de labore ad requiem pervenire, quam de requie ad laborem: et melius est nobis in via brevi tempore laborare, ut postea in patria possimus ad aeternum gaudium feliciter pervenire; Hugo de S. Victore, Misc. tit. XII De quatuor ab anima superandis, in: Migne PL 177, Sp. 756: Et ideo dicit ei: ‚Tota pulchra es, amica mea, et macula non est in te‘. Et ideo surge de labore ad requiem, de mundo ad gloriam, de certamine ad praemium et veni in thalamum nuptialem, in quo eris sponsa cum ipso sine fine; Bernardus Claraevallensis, Ep. 374, in: Migne PL 182, Sp. 579: Praevenit nos ad Patrem spirituum spiritus patris nostri: nec modo charitatis inopes, sed ingratitudinis etiam rei esse convincimur super omnibus quae per eum nobis beneficia provenere, si non congratulamur ei, qui de labore ad requiem, de periculo ad securitatem, de mundo transiit ad Patrem. Im Hinblick auf den Eintritt in das Ordensleben, etwa Raymundus Iordanus, Idiota, hg. von Moyffaict (1521), lib. I, cap. 18: Venisti enim de periculo mundi ad tranquilitatem religionis, de labore ad quietem, de multis miseriis et anxietatibus maximis ad vitae dulcedinem.

XML: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/texts/Brief029-L_tei-transcript.xml
XSLT: http://diglib.hab.de/edoc/ed000248/scripts/tei-transcript.xsl