Jesu Christo, virginum sponso, beatissimisque spiritibus vitam post hanc laudabilem consumatam inseparabiliter copulari!

Honorabilis in Christo, my karissima domina, petitiones vestras caritativas, ante aliquod temporum intervalla michi, cum vobiscum habitu seculari non corporis, sed spiritus ore conversabar, proa aliquot devotis orationibus conscribendis medio internuntio porrectas, ex causis circumvagantibus plurimis circa varia occupatus, heu, mente instabili aure quasi surda pertransivi. Dei autem misericordia vi a meipso contra me revocatus, ad me servitioque eius iugi professione forti inutilis et indignus mancipatus, nulli iam alteri, sed sub humilis obedientie vexillis ipsi soli militans utinam mente sicut corpore, de venerabili ac benigni patris nostri prio- [Lage 11, fol. 10v] ris licentia nunc, Domino ordinante caritateque calamum dirigente, diligentia, qua potui, sollicitiori, orationarium hoc breve, ex milibus tamen, ut puto, electum, caritati vestre sincerissime conscripsi, illuminavi, ac tali, ut videtis, fine utinam placenti complevi subtilitate pagine, si qua esset, non gloriam nec curiam querens, sed sopore tepido aliquotiens gravatam ad remeditandum cum patriarcha Ysaac in dominice passionis agro volens retrahere. In cuius prosa termines sexum discernentes persone vestre congruentissime optavi. Ricinob non volens vitium in gerere, dictantis formam inclitam, illesam et sanam conservavi. Quod quidem oculis dilectionis vestre sincerissime placere intimis anime mee visceribus enixe precor, rogans, ut cum oratiunculas has [Lage 11, fol. 11r] mente devota pectusculoque puriori ruminantes, prout Dominus inspiraverit, oraveritis clausule libro pretacto aliquotiens inserte reminiscentes portiunculam pie devotionis vestre michi impartiri velitis. Comfidensquec eo rivulos uberiores, quo sereniori fonte processerint, illorum videlicet preces gratius exaudiendo a Domino recepi, quos potioribus ineffabilis dilectionis sue gratuitis novit premunire. Quid enim inter omnia largiflua divine bonitatis dona ipsa angelica virginitate efficacius seu gloriosius poterit reperiri, qua homines, ut sic loquar „non homines, sed angeli, non angeli, sed plus quam angeli“,1 nature violentia triumphoque valido vase fictili fortissime recluso2 victoriosissime fiunt, ut quod angelis naturra ipse homo rapere conetur luctamine [Lage 11, fol. 11v] et gratia. Quare laudabiliter consummata pelago hoc magno et spatioso laqueis mortiferis pleno sicco pede cum Israel filiis transito3 in ipsa celesti gloria non premii simplicis, sed et Christi martirum sanctorumque doctorum integra si fuerit aureola portionem triplicem, ut sit sue recipiens victoried, felicissime merebitur coronari. Hac tame precellenti gratiosissimaque virtutum prerogativa sine merito solius universorum conditoris immensa bonitas subarratam vos ab ipsa quodammodo regenerationis innocentia inter electas famulas suas perpetuam virginem sponsamque sibi predilectam consecrando collocavit. Cum quibus, si religionis sancte prestantioribus observantiis, obedientie vere vide- [Lage 11, fol. 12r] licet non ficte, paupertati nichil omnino proprium usurpantes, castitati purissime mentis et corporis affectu pariter et effectu, sine quibus quemquam religiosum Deo placere, scripture testimonio id affirmante, est impossibile,4 virtuose conversando in caritate mutua firmissime radicata potenter insudaveritis, procul dubio ab hoc seculo in ipsius desiderantissimi sponsi dilectissimos amplexus sine medio, ipsis sanctis angelis deducentibus, omni timore servili excluso, sed castaf in eternum permanente securissime evolare possitis. Ipsa enim solidissima basis virtutum omnium gloriosissima obedientia, duo sequentia supratacta includens, paradisum, primorum [Lage 11, fol. 12v] inobendientia parentum nobis potissime clausum, clave sanguinis Christi aperit etg reserat. Cum ergo tanta in ipsa nobis sith efficacia, quos tam violenter de manu pharaonis iugoque eius gravissimo tamquam misericorditer liberavit,5 locansque sub ipsa nobilissimo religionis sancte insigniens titulo, volo modicum carthula, qui ore prohibeor,6 in gratiarum actionem surgens Domino pro edificatione mutua super hac conferrei vobiscum. Ipsa enim estj voluntatis proprie subiectio arbitrio superioris ad licita et honesta soli Deo exhibenda propter se vel creature rationali vice Dei angelo vel homini in hiis, que Deus requirit a nobis, et que ad Deum ducunt. Ratio [Lage 11, fol. 13r] autem inter alias una ipsius sanctissime virtutis pretacte poterit esse potioris, videlicet:7 „Omnis enim creatura ita ordinata est a Deo, [quodk8 licet ipse omnibus et singulis ita presit, ut ab ipso solo accipiant quod sunt et habent et possunt, tamen propinquiora sibi, non loco sed similitudine, plenius accipiunt ab ipso, quod inferioribus et sibi propinquioribus influant. Et illa iterum suis inferioribus, usque in infimum, ut inferioral superioribus subdita sint et superiora inferioribus presint et ea regant, ut summa mediis et media presint ymis. Sic angeli superiores inferioribus presunt. Et de hominibus Paulus dicit:9 „Omnis anima potestate superioribus subdita sit.“10 Substantia enim divina ita est elevata11 et segregata ab omni creato, [Lage 11, fol. 13v] quod inferiora inmediate motum eius sustinere velm suscipere non possunt, nisi mediantibus superioribus,12 cum ipse tamen immotus in se omnia moveat et gubernet, ita ut nichil sit eo13 presentius et nichil incomprehensibilius.“14 Ecce quam ordinata ratio. Ex quibus patere potest neminem esse sine obedientia debere, qui ergo extra obedientiam est, filius non est; si filius non est, in exteriores tenebras pene infernalis mittetur perpetuo cruciandus. Gaudeat ergo filia Syon, letetur filia obedientie in eo, qui elegit et preelegit eam. Noluimus aliquando Deo subesse peccando et sicn superbiendo gloriam Dei perdidimus, subiciamus modo nos homini satisfaciendo propter Deum et ita per humilitatis [Lage 11, fol. 14r] meritum gratiam Dei recuperemus, quam amisimus.15 „Quanto enim maior et planioro 16 fuerit humiliatio, tanto plenior erit recuperatio. Magnitudo vero humilitationis attenditurp in difficultate iniuncti operis, puritas in simplicitate intentionis, promtitudo in alacritate executionis.“17 Obediamus ergo caritate, non necessitate neque cupiditate. „Necessitate obedit, qui cogitur invitus et libenter esset liber, si posset vel auderet.“18 „Cupiditate vero obedit, qui pro mercedeq terrena, commodo corporis vel consolatione exteriori libens facit, quod iniungitur.“19 Nos autem non sic, karissima soror my, sed, ut dixi, obediamus nos omnino „obedientia caritatis, que est, quando ex cari- [Lage 11, fol. 14v] tate Dei et propter divinam remunerationem obeditur“20 Deo principaliter, et homini ut eius immediato vicario. Illa „est genitrix omnium virtutum,“21 per quam vita omnium fidelium bene ordinatur ac regitur, cibum omnium sanctorum et virtus omnium viventium. Sine hac virtute nullum bonum opus potest placere Deo, nec poterit acceptum esse illi omne, quod inquinatum fuerit propria voluntate, sive sit studium bone actionis, sive otium sancte contemplationis, sive lacrime penitentis, ceteraque virtutum omnium et excercitiorum spiritualium: Extra obedientiam, si fuerint, accepta Domino non erunt, unde patet quam grande malum sit propria voluntas, qua fit, ut propria nostra nostra non sint, sed perditis illis in peccatum relabemur. Voluntas enim propria est, que non est [Lage 11, fol. 15r] communis cum Deo et hominibus, sed monstratum, quando quod volumus non ad honorem Dei nec ad utilitatem proximi, sed satisfacere cupimus propiis motibus animorum. „Quid autem odit Deus aut quid punit preter propriam voluntatem? Cesset propria voluntas et infernus omnino non erit.“22 Unde ab omni religioso cavenda est inobedientia, per quam pessimam omnium virtutum destructricem, proprietatem incurrimus, ipsa pestifero gressu incedimus. Venenum oculi corporis decore et vestium placentia ingerentes seducimus nos. Ipsa infelicissima Adam perdidit paradisum, Saul regnum, Salomon amorem Dei. Vice versa hec sanctissima obedientia omnia bona ministrat, ut illa habita venient nobis omnia bona pariter cum illa,23 [Lage 11, fol. 15v] ad quam a Domino singulari privilegio vocita et sub illius vexillo militantes, de inimicorum nostrorum insidiis victoriam reportantes, per nullius temptationis consensum retrospicientes, omnemque in pietatem terrenorum actuum abnegantes in ipsum auctorem fidei, dominum nostrum Jesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, confusione contempta oculis mentis nostre intendentes vitiorum omnium blanditie evulsa et virtute reinserta, quodcumque venerit tribulatio vel angustia, fames aut gladius, blandiantur prospera, terreant adversa, a recto iustitie tramite non recedentes, sed in tam forti et solidissima apostolorum petra solidati, curramus fide stre- [Lage 11, fol. 16r] nua, spe robusta, caritate perfecta cum omnibus Dei dilectoribus propositum nobis certamen, ut in ipsa terribilis iudicii hora dieque omnibus peccatoribus horrenda fiduciam invenientes vitam ingrediamur eternam. Amen.

Sapienti animo luce superna serenius me illuminato carmine tam lugubri minus sapide scribens malui stili rusticitate illudi, quam iterum non scribens beneficentie noviter prestito quasi ingratus pertransire, nolensque caritatem vestram cartule huius prolixiori protractu afficere. Opto vos cum consororibus vestris, omnibus michi in Christo karissimis, una mecum in Jesu Christi visceribus semper benevalere. Dominam Susannam Munthers,24 Gertrudem de Ancklem, Bertham Hoyers,25 in Domino michi singulares [Lage 11, fol. 16v] et precarissimas, una cum Elyzabeth famula vestra sororeque sua,26 nomine meo enixe salutantes ipsarum meditationibus sacris me exiguum humiliter recommendare velitis. Vicarius noster magister Jaspar, utiliter circa domus nostre negotia occupatus non scribens nunc, Mechtildem de Bergha,27 Gertrudem de Ancklem, Alburgem Qwicborn et Katherinam Qwicborns nomine suo petit salutari et orationibus earum piis recommendari, similiter et ego. Scriptis Ciriaci.28

Vester humilis Gregorius in Arnsboke prope Lubek carthusiensis ordine professus, quem alias forte bene nostis.

[Lage 11, fol. 17r] Religiose ac Deo devotissime virgini Elyzabeth Schackken in Lunde29 prope Luneborch detur.